― πες το καθαρά, με θέλεις ή αδιάβαστο με στέλνεις;
του Γιάννη Κωσταρή
Το λεωφορείο το χρησιμοποιώ συνήθως όταν φτάνω το πρωί με το πλοίο στο νησί· κάθομαι καμιά ώρα στο σταθμό, πίνω έναν καφέ, ξημερώνει η μέρα και κατεβαίνω στο χωριό. Οι επιβάτες ελάχιστοι και συνήθως οι ίδιοι· ένας συνταξιούχος Πατρικούσης πάει στα χωράφια του, κάποιος άλλος στο μποστάνι του στην Καλαμωτή, μια γυναίκα που δουλεύει στα Νένητα, κανένας φαντάρος για τα Αρμόλια· αυτοί. Καμιά φορά τυχαίνει να κατέβω το μεσημέρι με το λεωφορείο των έντεκα ή των δύο. Συνήθως είναι μισογεμάτο με ηλικιωμένες κυρίες που έχουν έρθει για ιατρικές εξετάσεις και μαθητές τεχνικών σχολών που επιστρέφουν στα χωριά τους.
Σε όλη τη χώρα τα υπεραστικά λεωφορεία έχουν κάτι κοινό· τη μουσική, την ίδια μουσική· σα να ακούνε όλοι οι οδηγοί και φυσικά άθελά τους και οι επιβάτες, τον ίδιο ραδιοφωνικό σταθμό. Οι περισσότεροι οδηγοί, είτε διασχίζουν τα βουνά της Μακεδονίας για να φτάσουν στη Φλώρινα, είτε ανεβαίνουν στα ορεινά χωριά της Φθιώτιδας, είτε κατεβαίνουν από τη Θεσσαλία στην Αθήνα, ή από την Χαλκίδα φτάνουν στη βόρεια άκρη της Εύβοιας, ή γεμάτοι με τουρίστες από το Ηράκλειο πηγαίνουν στο Ρέθυμνο, ή κατεβαίνουν στα μαστιχοχώρια της Χίου, μάλλον δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς το ντέρτι αυτών των τραγουδιών.
Από την άλλη αυτή η ηχητική παραφωνία ―γουστάρω να έχω δυνατά τη μουσική στο λεωφορείο μου― μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι είναι μια ακόμη βαλκανική ασυμφωνία στην επερχόμενη ευρωπαϊκή τάξη, στον αυτιστικό σεβασμό και την πολιτική ορθότητα. Εξάλλου φιλότιμος ο οδηγός, θα χαμηλώσει τον ήχο όταν το ζητήσεις, όπως και θα κάνει στάση όπου θέλει ο επιβάτης. Όσο αφορά τώρα το είδος της μουσικής: άβυσσος…
Χθες, το λεωφορείο διέσχιζε τη ζεστή μέρα, πάνω από τη γαλήνια θάλασσα, ανάμεσα στα μαστιχόδεντρα και τις ελιές. Οι υπόλοιποι επιβάτες είχαν κατέβει στα προηγούμενα χωριά· εγώ, τελευταίος του δρομολογίου, καθόμουν στα πίσω καθίσματα και ο οδηγός στη θέση του με τα ηχεία να σπαράζουν τον αβάσταχτο πόνο αντρών και γυναικών για προδομένους έρωτες και χαμένες αγάπες. Από τη χθεσινή ακουστική περφόρμανς συγκράτησα μερικούς στίχους από διάφορα τραγούδια:
γουστάρεις την καρδιά σου να ρισκάρεις;
πες το καθαρά, με θέλεις ή αδιάβαστο με στέλνεις;
μεγάλη μου ‘κανες ζημιά· δε λέει
τώρα που σου ΄πα άντε γεια· σε καίει
να σ’ αγαπώ και για τους δυο· δε λέει
να πείσω την καρδιά μου, πως σ’ έχασα
πως δε σε αγαπούσα και σε ξέχασα
καίγομαι και λιώνω· σε σένα όλα τ’ αφιερώνω
ήπια απόψε ένα μπουκάλι, καταστράφηκα για σένα· χαλάλι
τελειώσαμε· μες τη μοναξιά κατασκηνώσαμε.
Οι φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί στη Χίο, την Εύβοια και τη δυτική Μακεδονία
