Η Φέι Ντάναγουεϊ, ο Γουόρεν Μπίτι, οι κατασχέσεις σπιτιών από τράπεζες και… η αυτοπαραγωγή ενέργειας από αιολικές διατάξεις

0

γράφει ο Τέλης Τύμπας

Η ταινία ‘Μπόνι και Κλάιντ’, με τη Φέι Ντάναγουεϊ και τον Γουόρεν Μπίτι στους αντίστοιχους ρόλους, αναφέρεται σε μια εποχή που επιχειρούνταν μαζικές κατασχέσεις σπιτιών από τράπεζες, στο πλαίσιο της μεγάλης οικονομικής κρίσης του μεσοπολέμου. Με παραγωγό τον ίδιο τον Μπίτι, η ταινία σκηνοθετήθηκε από τον Άρθουρ Πεν και γνώρισε πολύ μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η επιτυχία αυτή και το κέρδος που τη συνόδεψε παρέκαμψε τους αρχικούς δισταγμούς της εταιρείας παραγωγής του Χόλιγουντ. Παράγωγο μιας εποχής γενικευμένης κοινωνικής αμφισβήτησης, η ταινία συνέβαλε με τη σειρά της αποφασιστικά στην ρεαλιστικότερη απεικόνιση σκηνών με ένοπλη σύγκρουση. Όσο ζούσαν και λήστευαν, μεταξύ άλλων, τράπεζες, οι Μπόνι και Κλάιντ έχαιραν αρχικά της συμπάθειας ενός αξιόλογου τμήματος της κοινωνίας του μεσοπολέμου, το οποίο έχανε τα πάντα στην πρωτοφανή οικονομική κρίση την ίδια στιγμή που οι τράπεζες επωφελούνταν για να προχωρήσουν στις κατασχέσεις των σπιτιών του. Η συμπάθεια αυτή υποχώρησε όταν τελείωσε η περίοδος κατά την οποία κατάφερναν να ληστεύουν αποφεύγοντας να σκοτώνουν. Όταν τελικά οι Μπόνι και Κλάιντ σκοτώθηκαν σε αστυνομική ενέδρα, ένα περίεργο πλήθος έσπευσε να επισκεφτεί να φέρετρά τους. Φαίνεται ότι η Μπόνι είχε ως μαθήτρια λογοτεχνικές ανησυχίες. Ο Κλάιντ, αυτοδίδακτος μουσικός, είχε σημαδευτεί από την εμπειρία μιας κρατικής φυλακής στην οποία είχε ως έφηβος βρεθεί για μικροπαρανομίες. Στη φυλακή αυτή είχε αφεθεί απροστάτευτος να βιαστεί επανειλημμένα. Όλα αυτά είναι γνωστά και αποτυπωμένα, μεταξύ άλλων, σε ένα βραβευμένο πρόσφατο ντοκιμαντέρ. Αποτυπώνονται και στη διάσημη σκηνή στην αρχή της ταινίας, με την οποία η Φέι Νταναγουέι και ο Γουόρεν Μπίτι συστήνονται ως ληστές τραπεζών: τη σκηνή με την οικογένεια που εγκαταλείπει το σπίτι που έχασε στην τράπεζα.

Την αφορμή για το παρόν σημείωμα δίνει μια άγνωστη λεπτομέρεια από την ίδια σκηνή, η οποία έχει εκτιμώ έναν ειδικό συμβολισμό. Στη σκηνή αυτή ο φακός επανέρχεται σε αρκετά πλάνα στην οικιακή αιολική διάταξη πίσω και πάνω από το σπίτι-αγροικία που έχει κατασχεθεί από την τράπεζα (μεταξύ του 1:57 και του 2:11 στην παραπάνω σκηνή). Πέντε εκατομμύρια τέτοιες διατάξεις επέτρεπαν στους ιδιοκτήτες αγροικιών στις δυτικές πολιτείες των ΗΠΑ να αντλούν νερό για όλες τις δουλειές. Έχει διασωθεί ένα πλήθος φωτογραφιών από οικογενειακές γιορτές -από βαφτίσια μέχρι γάμους- μπροστά στις χαρούμενες, προσβάσιμες κι ανθεκτικές αυτές αιολικές διατάξεις. Μισό μάλιστα εκατομμύριο αγροκτήματα βασίστηκαν σε παρόμοιες οικιακές ανεμογεννήτριες για να έχουν το δικό τους ηλεκτρικό ρεύμα, μέσω αποθήκευσής του από την ανεμογεννήτρια σε μπαταρίες. Ρεύμα που τους επέτρεψε να έχουν τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τηλεόραση και ψυγείο. Δεν βρέθηκε τυχαία η αιολική διάταξη στη σκηνή του ‘Μπόνι και Κλάιντ’. Ήταν το κορυφαίο σύμβολο μιας κοινωνικής ζωής που επέτρεπε την απόλαυση των πιο σημαντικών από τα αγαθά ενός τεχνολογικού πολιτισμού με ιδιοκτησία όμως των μέσων παραγωγής ενέργειας και χωρίς εγκατάλειψη της φύσης. Ήταν ο πιο χαρακτηριστικός δείκτης ανεξαρτησίας από τον συγκεντρωτισμό του ολοκληρωτικού δικτύου των κρατικών γραμμών μεταφοράς μαζικά παραγόμενης ενέργειας, με βάση τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής. «Αν ήθελες να ζήσεις σε αυτόν τον τόπο έπρεπε να έχεις μια αιολική διάταξη», έχει γράψει ο Κόι Χάρις, διευθυντής μουσείου αιολικών διατάξεων στο Τέξας. «Διαφορετικά ήσουν ένας περαστικός».

Ιστορικός της τεχνολογίας, πανεπιστημιακός

Άφησε σχόλιο