του Κώστα Ζαφείρη
Ας μιλήσουμε λοιπόν με παραβολές, με φανταστικές ιστορίες, με μυθοπλασία μιας και η πραγματικότητα πολλές τέτοιες αφορμές μας προσφέρει:
Αντιλαμβάνεσαι τον κοντογείτονα δυο σπίτια παρακάτω που κάθε μεσάνυχτα γυρίζει σπίτι μάλλον μεθυσμένος, τα κάνει λαμπόγυαλο και –φως φανάρι- ξεσπάει στη γυναίκα του… λες κάτι να κάνουμε ρε παιδιά… σσσς μη μιλάς δικά τους προβλήματα είναι αυτά, τι δουλειά έχουμε εμείς; Ας τα βρούνε μεταξύ τους… και το χειρότερο; Κάτι θα έκανε κι αυτή… τι κάνεις;
Ο άλλος πάλι σε άλλη γειτονιά, έχει βάλει στο μάτι –από παραφροσύνη; από σκατοψυχιά, από μίσος και φθόνο; – τα ταλαίπωρα αδέσποτα και ρίχνει αβέρτα φόλες, τσεκαρισμένο και βέβαιο. Λες κάτι να κάνουμε ρε παιδιά. Έλα μωρέ, γείτονας της μάνας σου, έχει προβλήματα ο άνθρωπος, φουκαράς είναι, είναι και σαλεμένος, κρίμα να τον τρέχουνε τον άνθρωπο. Τι κάνεις;
Η τρίτη, μάνα συμμαθητή του παιδιού σου, ξεσπαθώνει σε κάθε συνάντηση γονέων για λαθροάπλυτους, εξισλαμισμούς, συνωμοτικά σχέδια που πάνε να κλέψουν τις ψυχές των παιδιών. Αρνείται μαζεύοντας υπογραφές και τα σχετικά να ανεχτεί τα προσφυγάκια στο σχολειό που πάνε τα πριγκηπόπουλά της. Λες δεν είναι σωστό μια απάντηση να δώσουμε ρε παιδιά… Σσσσς άσε την είναι και μακρινή ξαδέρφη, θες να μαλώσουν οικογένειες; Να μας παίρνει τηλέφωνο η μάνα της; Τι κάνεις;
Ένας ακόμα παίρνει παρανόμως πρόσφυγες και μετανάστες και του δουλεύουνε στα χωράφια. Τους δίνει μεροκάματο της πείνας κι άμα πολυμιλήσουνε ή κάτι παραπάνω του ζητήσουν τους απειλεί με αστυνομίες και απελάσεις κι ακόμα χειρότερα. Λες ρε παιδιά ο τύπος είναι δουλέμπορας κανονικός, πίνει το αίμα των ανθρώπων. Σσσσσς άστο να πάει, ξέρεις ποιος είναι αυτός; Που να πας να μπλέξεις; Δύσκολα πράγματα, κάνε τουμπεκί. Τι κάνεις;
Σκάει μύτη εκπρόσωπος του πνευματικού, ή του καλλιτεχνικού, ή του εικαστικού, ή ακόμα και του μουσικού κόσμου σε ειδική εκδήλωση. Εσύ ξέρεις ότι ο τύπος είναι κάλπης και αρπάχτρας, και εν πάση περιπτώσει επειδή λίγο το έχεις ψάξει το έργο του είναι από λίγο έως πολύ ρηχό και όχι άξιο λιβανωτών. Λες ρε παιδιά θα βγω να το πω, θα σκάσω. Σσσσς ξέρεις πόσο κόσμο θα μαζέψει; Μη μιλάς τον κάλεσε ο τάδε. Μη μιλάς είναι πολύ φίλοι με τον δείνα. Μη μιλάς είναι αναγνωρισμένος. Τι κάνεις;
Έρχονται οι εκπρόσωποι του μίσους και του ναζισμού στο νησί. Να ψαρέψουν σε θολά νερά και να χύσουν το δηλητήριό τους. Λες δεν τους ανεχόμαστε εδώ πέρα, να βγούμε να το φωνάξουμε σε όλους τους τόνους, να ακούσουν ότι δεν τους θέλουμε. Σσσσς σου απαντούν διαφήμιση τους κάνεις, άστους να περάσουν απαρατήρητοι κι ύστερα ταιριάζει εσύ «πνευματικός άνθρωπος» (μην πω τίποτα τώρα) να μοιράζεις προκηρύξεις στην Απλωταριά; Και να πηγαίνεις σε συγκεντρώσεις στην Πλατεία αντί να κάθεσαι στο γραφείο σου να γράφεις. Τι κάνεις;
Στη Χίο έχουμε μια λαϊκή έκφραση κληρονόμο ετών βολικής αυτοΰπνωσης και δήθεν ευμάρειας. Ένα ηρεμιστικό της κακιάς ώρας. «Γύρευε τη δουλειά σου». Με άλλα λόγια μην ανακατεύεσαι, μην εκτίθεσαι, μην μπερδεύεσαι, μην απαντάς, μην κάνεις τίποτα, μην αντιδράς, μην τσαλακώνεσαι στο δρόμο, μην κόψεις την καλημέρα σε κανέναν, κάνε ότι δε βλέπεις και δεν ακούς, αρνήσου ακόμα κι αυτά που η καθημερινότητα σου σκάζει μπροστά στην πόρτα σου. «Γύρευε τη δουλειά σου». Να αρκεστείς σε μια ψευδεπίγραφη κοινωνική συνοχή που ποτέ δεν υπήρξε. Κλειστός στα τείχη του στενού σου κύκλου.
Καθώς αλλάζουν ραγδαία οι καιροί και σ’ αυτό το στερεότυπο πρέπει να δώσουμε απαντήσεις. Από καρδιάς κι όχι μακιγιαρισμένα. Τα παραδείγματα, τυχαία και φανταστικά ασφαλώς αυτό λένε. Πρώτος απευθύνω στον εαυτό μου λοιπόν το ερώτημα. Τι κάνεις;
