γράφει ο Γιώργος Χατζελένης
Μπορεί ένα μικρό χωριό να νικήσει μία κολοσσιαία μεταλλευτική εταιρία;
Στη Ρουμανία απέδειξαν πως όταν ο κόσμος γίνεται μία γροθιά μπορεί να καταφέρει πολλά. Συγκεκριμένα στη Δυτική Τρανσυλβανία, στο υπέδαφος ενός γραφικού ορεινού χωριού, του Ρόσια Μοντάνα, κρύβεται ένας ανυπολόγιστος ορυκτός θησαυρός. Κοιτάσματα χρυσού, τα οποία επιδιώκει να εκμεταλλευτεί εδώ και δεκαπέντε χρόνια, η καναδική μεταλλευτική εταιρεία Gabriel Resources, ιδιοκτήτρια με ποσοστό 80% της Rosia Montana Gold Corporation. Με την πολυπόθητη άδεια θα της δινόταν το δικαίωμα να φτιάξει το μεγαλύτερο ανοιχτό χρυσωρυχείο της Ευρώπης στα βουνά Απουσένι.
Με τι τίμημα όμως;
Για την εξόρυξη 300 τόνων χρυσού η Gabriel Resources σκόπευε να χρησιμοποιήσει 12.000 τόνους δηλητηριώδους κυανιούχου άλατος τον χρόνο. Οι συνέπειες θα ήταν ολέθριες στους ανθρώπους, στη φύση και στα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής, πέρα από την τοπογραφική αλλοίωση του περιβάλλοντος. Για τις παραπάνω θυσίες, το ρουμανικό κράτος θα εισέπραττε μόλις το 6% των κερδών.
Για την παραπάνω «ανάπτυξη», το χωριό της Ρόσια Μοντάνα, αντιστάθηκε έντονα, αγνοώντας τις υποσχέσεις της εταιρίας για νέες θέσεις εργασίας, παρ’ όλο που μαστίζεται από φτώχεια κι ανεργία. Η πλειονότητα των κατοίκων έβαλε σκοπό να μπλοκάρει τα σχέδια της καναδικής εταιρίας και των κυβερνώντων τους. Από τη πρώτη στιγμή βρέθηκαν στο πλευρό τους δεκάδες χιλιάδες Ρουμάνοι, οι οποίοι κατέβαιναν μαζικά στους δρόμους, με αποκορύφωμα τα παλλαϊκά συλλαλητήρια του φθινοπώρου του 2013.
Η πρώτη νίκη του κινήματος επετεύχθη όταν η Γερουσία της Κάτω Βουλής έβαλε πάγο στην κατασκευή του χρυσωρυχείου. Οι Ρουμάνοι όμως δεν επαναπαύθηκαν σ’ αυτήν την απόφαση. Αυτή τη φορά με τη βοήθεια της νέας κυβέρνησης (υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού), κατάφεραν στα μέσα Ιανουαρίου να χαρακτηρίσουν τη Ρόσια Μοντάνα «τοποθεσία ιστορικού ενδιαφέροντος», προστατευόμενη από κάθε μεταλλευτική δραστηριότητα σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων ενώ στις αρχές Φεβρουαρίου πέτυχαν να ενταχθεί στον κατάλογο με τα υποψήφια Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNSESCO. Ο αγώνας όμως δεν έχει τελειώσει. Θα χρειαστούν δύο χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία.
Τα πρώτα όμως βήματα έγιναν…
