γράφει ο Γιώργος Χατζελένης
Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία μας σόκαρε αλλά δεν μας ξάφνιασε. Όλα όσα συνέβαιναν τον τελευταίο καιρό στην γειτονική χώρα, μας είχαν προϊδεάσει για μία επερχόμενη καταστολή στο καθεστώς του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Όσο όμως περνούσε η ώρα, η ανησυχία μας μετατρεπόταν σε καχυποψία, η οποία με τη σειρά της έγινε χλευασμός όταν ενημερωθήκαμε για τον εύκολο τερματισμό του πραξικοπήματος.
Από εκείνη τη στιγμή, στις συζητήσεις που ακολούθησαν προστέθηκε και η συνωμοσιολογία. Για μία ακόμη φορά η κοινή γνώμη μοιράστηκε στα δυο, σ’ αυτούς που υποστηρίζουν πως το πραξικόπημα έγινε με τις ευλογίες της Αμερικής και στους άλλους που πιστεύουν πως όλο το γεγονός ήταν σκηνοθετημένο κι ελεγχόμενο από τον ίδιο τον Ερντογάν.
Το τι ακριβώς συνέβη το βράδυ της περασμένης Παρασκευής στην Τουρκία, θα το μάθουμε αργά ή γρήγορα, αν και η Ιστορία (τόσο η εγχώρια όσο και η διεθνής) δίνει αρκετές εξηγήσεις στις απορίες που δημιουργήθηκαν. Η ουσία όμως βρίσκεται αλλού. Απ’ αυτό το «ατυχές» γεγονός, ο Ερντογάν βγήκε ακόμη πιο ισχυρός κι αποφασισμένος στην ολική μετατροπή της Τουρκίας σε ένα καθαρά ισλαμικό κράτος.
Από την επόμενη κιόλας μέρα άρχισε η εφαρμογή των σχεδίων του με εκκαθαρίσεις σε στρατό, δικαιοσύνη και δημόσιο τομέα. Μέχρι στιγμής έχουν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους 3.000 δικαστικοί ενώ έχει γίνει η προσαγωγή 6.000 στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων (το 1/3 των Τούρκων αξιωματικών έχει συλληφθεί). Ακολούθησαν τα Μ.Μ.Ε. όπου οι τουρκικές αρχές έκλεισαν 24τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, ενώ στο στόχαστρο έχουν μπει δημοσιογράφοι, οι οποίοι υποστηρίζουν τον Γκιουλέν. Τέλος, στο μάτι έχουν μπει και οι πανεπιστημιακοί. Απαγορεύτηκε η έξοδος τους από την χώρα ενώ όσοι υπηρετούν στο εξωτερικό, κλήθηκαν να επιστρέψουν στην Τουρκία. Όλα αυτά συμβαίνουν για να εξουδετερωθεί ο «ιός Γκιουλέν». Μία δικαιολογία άκρως γελοία.
Ανησυχία όμως προκαλεί η ανεξέλεγκτη δράση των οπαδών του Ερντογάν. Το πογκρόμ που έχουν στήσει οι φανατικοί ισλαμιστές, οδηγεί την Τουρκία σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια. Στόχοι τους είναι οι οπαδοί της αντιπολίτευσης, οι αριστεροί αλλά και οι μειονότητες της χώρας. Όπως είναι κατανοητό, η απόπειρα του πραξικοπήματος δεν είναι τίποτα παραπάνω παρά η αφορμή για μία πιθανή εμφύλια σύρραξη.
Η στάση και οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου και των οπαδών του απέναντι στους στασιαστές, προκάλεσαν αντιδράσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες και το ΝΑΤΟ. Από την μεριά τους ακούστηκαν απειλές για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την έξοδο της από το ΝΑΤΟ. Τα κίνητρα όμως της Δύσης δεν είναι αθώα και μόνο καλό δε κάνουν στην ήδη τεταμένη κατάσταση.
Πολύ πριν την απόπειρα του πραξικοπήματος, οι σχέσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τις υπόλοιπες χώρες δεν ήταν καλή ενώ με την πολιτική του προκαλούσε αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή (Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο). Όσο λοιπόν θα ενισχύεται μέσα στη χώρα του τόσο πιο επικίνδυνος θα γίνεται για τα γύρω κράτη.
Αυτό δε σημαίνει πως αν νικούσαν οι πραξικοπηματίες θα ήταν καλύτερα τα πράγματα για μας. Ας θυμηθούμε το σχέδιο «Βαριοπούλα» που συζητιόταν από το 2003, για να καταλάβουμε πως και η άλλη πλευρά είναι το ίδιο επικίνδυνη.
Όσον αφορά τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πιστεύω πως δε βγήκε νικητής την περασμένη Παρασκευή. Απλά έδωσε λίγη ακόμα παράταση στο καθεστώς του, ένα καθεστώς που θα γίνει ακόμα πιο σκληρό κι απάνθρωπο διότι γνωρίζει πως το τέλος του είναι κοντά. Και δυστυχώς το τέλος του Τούρκου προέδρου φαντάζει ακόμα πιο άγριο.
Όσο για μας και τον υπόλοιπο κόσμο, γίναμε για ακόμη μία φορά θεατές στην κατάλυση μιας ήδη πεθαμένης δημοκρατίας.