Ένας άνθρωπος της γενιάς μας με μεγάλο πάθος για το θέατρο κι οραματιστής για έναν κόσμο χωρίς σύνορα και διαφορές. Ο Ένκε Φεζολλάρι, γεννημένος το 1981 στην Αλβανία, ήρθε στην Ελλάδα το 1993 και το 2005 αποφοίτησε από την Δραματική Σχολή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ). Μίλησε στην «Α» για τις δύο πατρίδες του και εκμυστηρεύτηκε την επιθυμία του, τα έργα του να έχουν οικουμενική γλώσσα, με άρωμα από Βαλκάνια και αέρα Αιγαίου Πελάγους. Συνέντευξη στον Γιώργο Χατζελένη.
Σε γνώρισα μέσα από τις εξαιρετικές παραστάσεις «Πλατόνοφ» του Τσέχωφ και «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» του Λόρκα. Αυτές τις μέρες πρωταγωνιστείς ο ίδιος στον «Φιλοκτήτη» του Ρίτσου. Ως καλλιτέχνης προτιμάς να βρίσκεσαι πίσω ή πάνω στη σκηνή;
Η μαγεία του θεάτρου δεν περιορίζεται μόνο επάνω στο σανίδι η στη καρέκλα του σκηνοθέτη, προσωπικά ξεκίνησα ως ηθοποιός, αλλά στη πορεία αφιερώθηκα περισσότερο στη σκηνοθεσία που ανέκαθεν ήταν κάτι που το επιδίωκα αλλά στη πορεία και φυσικά με την πρώτη μου σκηνοθεσία της Παρέλασης της Αναγνωστάκη αποφάσισα να δοθώ ψυχή και σώματι. Φλερτάρω και μ’ αρέσει να παίζω αλλά όσο μεγαλώνω θέλω όμορφες συναντήσεις και φυσικά έχω επιθυμίες ρόλων, προς το παρόν ξανασυναντιέμαι με το λόγο του Ρίτσου και αυτό από τη μια μου δίνει μεγάλη χαρά από την άλλη με τον μονόλογο νιώθω μια τεράστια μοναξιά στη σκηνή. Είναι δυο αντίθετες δυνάμεις που με έλκουν και ταυτόχρονα με ιντριγκάρει όλο αυτό το παιχνίδι. Πρέπει να σας πω ότι φέτος στο Τελευταίο ψέμα του Κακογιάννη που θα ανέβει τον Φλεβάρη κρατώ ρόλο έκπληξη, θα είναι η πρώτη φορά που θα συμμετέχω και με τις δύο ιδιότητες.
Μέσα από το αντιπολεμικό έργο «Φιλοκτήτης» του Γιάννη Ρίτσου βιώνουμε το βάρος που φέρουν οι νεώτερες γενιές για το «ένδοξο» παρελθόν. Ποια πιστεύεις πως είναι σήμερα η σχέση της γενιάς μας με την Ιστορία; Ποια είναι η ευθύνη και ποιος ο ρόλος μας στην σήμερον εποχή;
Έχουμε κατ αρχήν μεγάλα κενά, ιστορικές ανακρίβειες, υπάρχει μια γενιά παιδιών που δεν ξέρουν τον Εμφύλιο, και αυτό το αντιμετώπισα φέτος με τη Βέρα Κρουσκα όταν κάναμε το «Που είναι η μάνα σου μωρή» της Δήμητρας Πέτρουλα και που φυσικά θα επαναλάβουμε… Αλλά από την άλλη με όλη αυτή τη πληροφορία και τον οργασμό των ειδήσεων και της πληροφορίας, πολύς κόσμος ερευνά και ψάχνει. Μη ξεχνάμε ότι η γενιά μου είναι μια σακατεμένη γενιά, ένα πέρασμα από την ευμάρεια στα μνημόνια και στη κρίση κάθε είδους. Αγγίξαμε τον πάτο και από τι φαίνεται έχει και άλλο ακόμα… Μια εγκλωβισμένη, απελπισμένη και συνάμα κατσαρίδες… αλλά σίγουρα με βεβαιότητα θεωρώ ότι είμαστε σε ένα no man’s land να το πω πιο ποιητικά. Θα απαντήσω με το στίχο του Ποιητή και το ίδιο το κείμενο: Μεγάλα πρότυπα μας κληροδότησαν. Ποιος τους τα ζήτησε; ας μας άφηναν στο ελάχιστο στο δικό μας ελάχιστο, και φυσικά έναν άλλον στίχο που λέει: Μήτε μια ώρα δεν είχαμε δική μας πληρώνοντας τα χρέη και τις υποθήκες άλλων…
Η ευθύνη είναι μια βαριά λέξη και αισθάνομαι ότι σε μια εποχή που βουλιάζουμε σε έναν βούρκο λέξεων και φτώχειας νομίζω ότι εκείνη πάει περίπατο, κανείς δεν προτίθεται να την αναλάβει… εδώ πόσοι όπλισαν με τη ψήφο τους ναζιστικά μορφώματα…
Νιώθεις πως έχεις δύο πατρίδες ή αισθάνεσαι πολίτης των Βαλκανίων; Η ιδιαιτερότητά σου αυτή πως έχει επιδράσει πάνω στη δημιουργικότητά σου αλλά και στον τρόπο σκέψης σου;
Αλβανική τρέλα, βαλκάνιο αίμα, αλβανικό μητρικό γάλα και ελληνική ψυχή. Γιατί το Ελληνικό είναι στάση ζωής, πνεύμα και ιντελλιγκέντσια, έχει ποίηση και ντουέντε (σ.σ.: duende: πάθος στα ισπανικά) αλλά και σεβντά και ρεμπέτικο… προσφυγιά και άθλοι.
Πάντα στα έργα θέλω να εμπεριέχουν και τις δυο πατρίδες μου τη χώρα που γεννήθηκα και τη χώρα που δημιουργώ και μαθήτευσα… Θέλω να έχουν μια οικουμενική γλώσσα παγκόσμια εμποτισμένη με Βαλκάνια… και Αιγαίο Πέλαγος.
Η Ταυτότητα μου είναι το θέατρο αλλά τα εργαλεία λοιπόν είναι και οι δύο χώρες που άλλοτε σφάζονται και άλλοτε ερωτοτροπούν, αγκαλιάζονται και γίνονται ένα..
Ο διακεκριμένος συγγραφέας-φιλόσοφος Ισμαήλ Κανταρέ, ανέλυσε μέσα από το βιβλίο του «Αισχύλος, ο μεγάλος αδικημένος» τα κοινά γνωρίσματα της Ελλάδος με την Αλβανία. Τελικά είναι περισσότερα αυτά που ενώνουν απέναντι σ’ αυτά που χωρίζουν τους δυο γειτονικούς λαούς; Τι πιστεύεις;
Είμαστε πολίτες του κόσμου αυτό πιστεύω… αν και σου απάντησα πιο πάνω…
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Τελευταίο ψέμα του Μιχάλη Κακογιάννη στο Ίδρυμα Κακογιάννη. Για πρώτη φορά ταινία του σε θεατρική βερσιόν.
