του Κώστα Ζαφείρη
Στο γνωστό μυθιστόρημά του «Φαρενάιτ 451» ο αμερικανός συγγραφέας Ρέι Μπράντμπερι, μιλάει για μια κοινωνία όπου η ανάγνωση έχει κηρυχθεί παράνομη και τα βιβλία καταστρέφονται στην πυρά. Αυτή ήταν η πρώτη μου σκέψη όταν έπιασα στα χέρια μου το παραμύθι της Ανατολής Βροχαρίδου το οποίο παρουσιάζουμε σήμερα. Αναρωτιέμαι αν βρισκόμαστε σε μια τέτοια κατάσταση σήμερα. Μια κοινωνία που δεν διαβάζει, ακόμα κι αν δεν καίει ή απαγορεύει τα βιβλία είναι μια κοινωνία υπόδουλη. Κι ακόμα είναι μια κοινωνία της σιωπής και της άγνοιας.
Διαχρονικά η εξουσία βλέπει με δυσπιστία και καχυποψία το βιβλίο. Θέλει, βλέπετε, να έχει το μονοπώλιο της μονοδιάστατης αφήγησης των πραγμάτων. Το μονοπώλιο της γνώσης και της πληροφόρησης. Η σχέση με το βιβλίο είναι μια σχέση ελευθερίας και κριτικής σκέψης. Αυτή την ελευθερία υπερασπίζεται με αλληγορικό τρόπο η Ανατολή στο παραμύθι της. Η διάσωση των βιβλίων είναι η διάσωση της ελευθερίας, κάτι που έχει ξεχωριστή βαρύτητα στις εποχές που ζούμε.
Και βέβαια αυτή η σχέση, η σχέση ελευθερίας και κριτικής οικοδομείται, όπως όλοι γνωρίζουμε στην παιδική ηλικία. Γι’ αυτό το λόγο η επιλογή της συγκεκριμένης αφηγηματικής μορφής, το παραμύθι, απευθύνεται με ευαισθησία στα παιδιά.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια, ότι η σχέση με το βιβλίο, ειδικά με το παιδικό βιβλίο, εμπεριέχει τη χαρά της ανάγνωσης, τη χαρά του παιχνιδιού, τη χαρά της γνωριμίας με έναν ολόκληρο καινούργιο κόσμο. Εμπεριέχει την καινούργια ματιά και τη φρεσκάδα του πρωτόγνωρου. Ακόμα αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι σχέσεις που δημιουργούνται στην παιδική ηλικία μας συνοδεύουν για όλη μας τη ζωή.
Αυτή τη σχέση, με τον κόσμο των βιβλίων, οφείλουμε να την υπερασπιστούμε φορείς και πολίτες. Ο κόσμος των βιβλιοθηκών, ο κόσμος της εκπαίδευσης, συλλογικοί πολιτιστικοί φορείς, άτομα και οικογένειες μπορούν να προσφέρουν τα μέγιστα στην προσπάθεια για την προώθηση της σχέσης με το βιβλίο, για την προώθηση της ανάγνωσης. Χωρίς εύκολες λύσεις και εντυπωσιασμούς. Με συνέπεια και συνέχεια. Γνωρίζουμε ότι αυτή η προσπάθεια γίνεται. Αθόρυβα. Χωρίς να διαφημίζεται με φανφάρες και αυταρέσκεια. Παρά τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες που περισσεύουν στις μέρες μας.
Σ’ αυτή την προσπάθεια η έμπνευση και το βιβλίο της Ανατολής Βροχαρίδου είναι μια συμβολή πολύτιμη και την ευχαριστούμε. Προσεγγίζοντας μέσα από ανάλογες πρωτοβουλίες τα πράγματα, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι. Γιατί, για να χρησιμοποιήσω το παράδειγμα του βιβλίου, «οι άγγελοι των βιβλίων» είμαστε ή μπορούμε να γίνουμε, όλοι εμείς.
