Κριτική και σκέψεις για το νέο λιμάνι

του Δημήτρη Τσούχλη

Το νέο λιμάνι στο Κοντάρι είναι ένα καλό παράδειγμα της τοπικής μας πραγματικότητας διότι συμπυκνώνει την ασφυξία την οποία οι περισσότεροι ζούμε σε αυτό το νησί. Ασφυξία οικονομική, επιβίωσης και στερήσεων αλλά και σκανδαλώδους αντίληψης αιρετών για την διαχείριση δημόσιου και κοινοτικού χρήματος. Έτσι, ενώ το νησί βουλιάζει (επιχειρήσεις στο κόκκινο, ανεργία, μεταφορές, υγεία, καμένες περιοχές) κάποιοι σηκώνουν το λάβαρο της επανάστασης για ένα έργο «νεκρό» ως προς την επιλεξιμότητα του, πανάκριβο στο σχεδιασμό του και εκτός πραγματικότητας το οποίο προκαταβολικά όλοι μα όλοι γνωρίζουν ότι θα μείνει ημιτελές (και αυτό). Και όμως επιμένουν να σύρουν το νησί σε λάθος διεκδίκηση.

Πριν από 15 περίπου χρόνια άνοιξε η διαδικασία για την κατασκευή του νέου Λιμένα Μεστών δηλαδή της Δυτικής πύλης του Νησιού. Ένα έργο το οποίο μαζί με τον οδικό άξονα Χίου – Μεστών είχαν απώτερο στόχο μεταξύ άλλων να αλλάξουν τα αναπτυξιακά δεδομένα της νότιας Χίου και να μειώσουν το κόστος και τον χρόνο μεταφοράς εμπορευμάτων, επιβατών και τουριστών από και προς Αθήνα.

Ωστόσο το έργο αυτό υπονομεύθηκε εξ αρχής και εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια. Παράλληλα, υπήρξε συστηματική επιδίωξη λιγότερο ή περισσότερο από ομάδες συμφερόντων να στριμωχθεί μια ακόμα υποδομή στην αυλή της πόλης. Για παράδειγμα το δίκτυο του τουρισμού επιθυμεί οι τουρίστες να αποβιβάζονται στην πόλη ή πλησίον των ξενοδοχειακών μονάδων. Οι μεταφορικές εταιρείες επιθυμούν το μικρότερο δυνατό όγκο εργασίας για την μεταφορά των μεγάλων φορτηγών. Ο εμπορικός κόσμος δεν είναι ευτυχής με την μετατόπιση ή την διάχυση της οικονομικής ωφέλειας από την κρουαζιέρα στην ύπαιθρο. Οι έγκαιρα «ενημερωμένοι» έχουν ήδη «επενδύσει» αγοράζοντας γη στην περιοχή. Το εργολαβικό κεφάλαιο ασκεί πιέσεις για την υλοποίηση ενός έργου μεγάλης κλίμακας με εκατομμύρια κυβικά μέτρα χωματισμών, σιδήρου και τσιμέντου.

Καλόπιστα λοιπόν καταθέτω επιγραμματικά τις ακόλουθες σκέψεις σε ό,τι αφορά τις λιμενικές υποδομές. Ας βγούμε από το δίλλημα όπως τίθεται στον δημόσιο διάλογο υπέρ της μιας ή της άλλης άποψης. Καταρχήν ας αξιολογηθούν οι ανάγκες που υπάρχουν ώστε να οδηγηθούμε στις βέλτιστες λύσεις ως προς την χρήση των υφιστάμενων υποδομών για το σύνολο του νησιού (Μεστά, Βολισσός, Καρδάμυλα) αφού εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα διαλόγου για την αξιοποίηση τους η οποία οφείλει να εγγράφεται σε συνολικό σχέδιο κάλυψης των τοπικών αναγκών. Ας αντιληφθούμε επιτέλους τον περίγυρο και την θέση της Χίου στον καταμερισμό της πίττας του τουρισμού και ας χρησιμοποιηθεί ο τουρισμός ως μοχλός διάχυσης οικονομικής ωφέλειας χωρικά στο σύνολο του νησιού. Ας δούμε τις εξελίξεις στην ακτοπλοΐα και πως αυτή οργανικά διασυνδέεται με την επιβίωση με όρους εξάρτησης του νησιού. Ας υπάρξουν συμφωνίες στη βάση ενός σχεδίου ανασυγκρότησης της Χίου. Ας δούμε γενικότερα τις υποδομές στο σύνολο τους που παραμένουν ημιτελείς ώστε να αξιολογηθούν και να καταστούν επιτέλους λειτουργικές (όσες μπορούν βέβαια). Τέλος, το ποσό των 80 εκατομμυρίων για το νέο λιμάνι είναι πολλαπλάσιο από εκείνο που χρειαζόμαστε για μια σειρά άλλων ζωτικών παρεμβάσεων. Επιτέλους, ας σκεφτούμε κατ’ αρχήν ότι όταν η κοινωνία καταστρέφεται, χρειάζεται περισσότερη σοβαρότητα και σύνεση από όλους. Σε διαφορετική περίπτωση αποτελεί πρόκληση το να ζητά κανείς να πεταχτούν στη θάλασσα εκατομμύρια ευρώ για ένα έργο εξαιρετικά αμφίβολο ως προς την τελική υλοποίηση του.