Οι περισσότεροι γνωρίσαμε τον Chios Nature μέσα από την έκθεση φωτογραφίας που διοργανώνει κάθε καλοκαίρι αναδεικνύοντας την ομορφιά της άγριας φύσης της Χίου, των Οινουσσών και των Ψαρών. Μάθαμε περισσότερα για την ταυτότητά του όταν πήρε θέση στο θέμα των ανεμογεννητριών Iberdrola και όταν πρότεινε στον Αντιπεριφερειάρχη κ. Γανιάρη συγκεκριμένα μέτρα για την καλύτερη επούλωση των πληγών που άφησε στο νησί η μεγάλη πυρκαγιά του Αυγούστου. Αυτές τις μέρες ο περιβαλλοντικός οργανισμός Chios Nature έρχεται ξανά στο προσκήνιο με την πρωτοβουλία του να στηρίξει την εθελοντική ομάδα ΟΜΙΚΡΟΝ και να μας αποδείξει ότι, όλοι μαζί, όταν θέλουμε, μπορούμε να πετύχουμε πολλά.
Στόχος του; Να συγκεντρώσει μέχρι την Παρασκευή 1η Μαρτίου του 2013 τουλάχιστον 16.500 ευρώ μέσω crowd funding (διαδικτιακής μικρο-χρηματόδοτησης) για την αγορά οχήματος που θα προσφέρει τη δυνατότητα στους εθελοντές της ΟΜΙΚΡΟΝ να μεταφέρουν εργαλεία και υλικά στα σημεία δράσης τους για την προστασία και την αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων της Χίου.
Μιλήσαμε με την Άννα Σταματίου, πρόεδρο του Chios Nature και συντονίστρια της on-line καμπάνιας “Getting a Van to a Man that Can” για τη δράση της οργάνωσης και τους κινδύνους που απειλούν το περιβάλλον του τόπου μας.
Κυρία Σταματίου, το περασμένο καλοκαίρι η φύση της Χίου δέχτηκε ένα τρομερό πλήγμα από την καταστρεπτική πυρκαγιά που εξαφάνισε περίπου 150 στρέμματα δάσους και καλλιεργειών. Πώς θα επηρεάσει αυτό το τραγικό γεγονός τις δράσεις του Chios Nature για το 2013;
Φέτος, στο πλαίσιο του φωτογραφικού διαγωνισμού και της έκθεσης που θα διοργανώσουμε για 4η συνεχή χρονιά, σχεδιάζουμε να αφιερώσουμε μια θεματική ενότητα στην πυρκαγιά του καλοκαιριού και σε όσα επακολούθησαν στη φύση μετά από αυτήν.
Αποφασίσατε να στηρίξετε την εθελοντική ομάδα ΟΜΙΚΡΟΝ αγοράζοντας ένα μεταχειρισμένο όχημα πολλαπλών χρήσεων (βανάκι) μέσω του μηχανισμού του «crowd funding». Δύο εβδομάδες μετά την έναρξη της καμπάνιας έχουν συγκεντρωθεί 11.500 ευρώ περίπου. Είστε ικανοποιημένη από την εξέλιξη της καμπάνιας;
Θεωρώ πολύ θετικό το ότι έχουμε μαζέψει αυτό το ποσό μέχρι σήμερα. Βέβαια μας μένει μόνο 1 μήνας για να συγκεντρώσουμε και τα υπόλοιπα 5.οοο ευρώ που χρειαζόμαστε ακόμα. Αν δεν συγκεντρώσουμε όλο το ποσό, χάνουμε ότι έχουμε μαζέψει μέχρι τώρα. Έτσι λειτουργεί ο μηχανισμός του crowd funding. Αν δεν φτάσουμε, δηλαδή, στο στόχο που έχουμε ορίσει από την αρχή, τότε οι διάφοροι δωρητές θα πάρουν πίσω την οικονομική υπόσχεσή τους. Αυτός είναι ο τρόπος που επιλέξαμε για να στηρίξουμε τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία. Για να δώσουμε μια ώθηση σε όσους την αγκάλιασαν να δουλέψουν εντατικά μέχρι το τέλος αυτής της «κούρσας». Πάντως αν όλος ο κόσμος που έχει ενημερωθεί για την καμπάνια έδινε από 2 ευρώ, θα είχαμε συγκεντρώσει όλο το ποσό.
Πόσο δύσκολο είναι να ζητάει κανείς από τους Έλληνες να βάλουν το χέρι στην τσέπη στην Ελλάδα της κρίσης;
Πάντα ήταν δύσκολο. Όταν όμως πρόκειται για κάτι που πιστεύεις, σφίγγεις τα δόντια και ζητάς. Ξέρω ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για την Ελλάδα λόγω της κρίσης. Όμως, κάποιες φορές οι κρίσεις μας κάνουν να βγάζουμε τον καλύτερό μας εαυτό. Όλων των ειδών οι κρίσεις, όχι μόνο οι οικονομικές, αλλά και οι προσωπικές. Αυτός που έχει χάσει κάποιον που αγαπάει πάρα πολύ, συμπονάει περισσότερο έναν συνάνθρωπό του που έχει πάθει το ίδιο. Υπάρχει και το θετικό στοιχείο στην κρίση, αν και τα πράγματα είναι δύσκολα. Η αλήθεια είναι αυτή.
Ο Chios Nature είναι ένας μη κερδοσκοπικός περιβαλλοντικός οργανισμός για την προστασία και τη συντήρηση της ποικιλομορφίας της άγριας φύσης στη Χίο, τις Οινούσσες και τα Ψαρά. Έχετε σκεφτεί το ενδεχόμενο στενότερης συνεργασίας στο μέλλον και με άλλες τοπικές οργανώσεις και φορείς της κοινωνίας των πολιτών που δρουν προς την ίδια κατεύθυνση με σας;
Είναι κάτι το οποίο το έχω στο μυαλό μου γιατί η ελληνική κοινωνία γενικώς πάσχει από την ασθένεια του «δημιουργώ κάθε φορά κάτι δικό μου για να ανταποκριθώ σε μία ανάγκη». Ο καθένας που θέλει να πετύχει έναν στόχο, δημιουργεί έναν οργανισμό. Αυτό γίνεται κυρίως επειδή υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης και είναι κάτι που πρέπει να το παλέψουμε σαν κοινωνία.
Για αυτό ο Chios Nature επέλεξε μετά από την μεγάλη τραγωδία που έπληξε τη Χίο το καλοκαίρι, να συνεργαστεί με κάποιον άλλο οργανισμό και να μην αναλάβει μόνος τους μια έκταση για δεντροφύτευση ή κάτι ανάλογο. Αποφασίσαμε να ενισχύσουμε την Ομάδα ΟΜΙΚΡΟΝ αλλά είμαστε επίσης σε επαφή και με τον Έλικα και με την Ομάδα Ι στα Νένητα και με τα παιδιά από την Καλλιμασιά. Και γεννιούνται συνεχώς καινούργιες ομάδες όπως για παράδειγμα στις Αμάδες ή στον Άγιο Γιώργη το Συκούση. Είναι πολύ θετικό αυτό. Αν όλοι αυτοί ενωθούν για να γίνει ένα παγχιακό κίνημα, έστω και αν έχει τοπικό χαρακτήρα σε κάθε χωριό, θα είναι καλύτερα για όλους.
Βέβαια, πιστεύω ότι ο Chios Nature έχει ένα μικρό ρόλο να παίξει σε αυτό. Όμως, ως αγγλόφωνος οργανισμός, μπορεί να φέρει κοντά σε όλες αυτές τις μικρές ομάδες, τους χιώτες της διασποράς για να τις στηρίζουν. Μπορεί δηλαδή να γίνει ένας κρίκος στην αλυσίδα μεταξύ των Χιωτών της διασποράς και των τοπικών οργανώσεων. Έτσι βλέπουμε το ρόλο μας και έτσι θα θέλαμε να συνεχίσουμε για όσο μπορούμε.
Πιστεύετε ότι υπάρχουν όρια στον εθελοντισμό; Κατά τη γνώμη σας που πρέπει να σταματάει η εθελοντική δράση και που να ξεκινάει η κρατική μέριμνα;
Αυτό είναι δύσκολο και σύνθετο ερώτημα. Υπάρχουν όρια στον εθελοντισμό και γι’ αυτό είναι απαραίτητο οι εθελοντικές ομάδες να δρούν συντονισμένα με τις τοπικές αρχές. Γι’ αυτό εμείς ως οργάνωση έχουμε ήδη μιλήσει με το Δήμο Χίου για τα προβλήματα που έχουν οι βοσκοί και με την δασική υπηρεσία για τα αντιδιαβρωτικά μέτρα και τις κορμοδεσιές. Χωρίς τις τοπικές αρχές είναι αδύνατον να λειτουργήσουν καλά οι εθελοντικές οργανώσεις. Δεν πρέπει να βλέπει ο ένας τον άλλον σαν εχθρό ή σαν ανταγωνιστή. Είμαστε όλοι μέλη της ίδιας κοινωνίας.
Η Χίος είναι μια αλυσίδα από ανάγκες και ανθρώπους που όλοι συμμετέχουν σε κάποια πτυχή της ζωής του νησιού. Είτε πρόκειται για έναν ξυλοκόπο, είτε για έναν βοσκό, είτε για έναν μαστιχοπαραγωγό, είτε για έναν ελαιοκαλλιεργητή, είτε για κάποιον που απλά θέλει να κάνει μια βόλτα στη φύση. Όλων αυτών οι ανάγκες είναι μέρος ενός παζλ που ονομάζεται Χίος ή φύση της Χίου. Όλοι έχουν ένα ρόλο να παίξουν και όλων οι ανάγκες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Δεν μπορεί ο Chios Nature να φωνάζει μόνο για τις ορχιδέες και να ξεχνάει ότι ο βοσκός έχει να βοσκήσει τα ζώα του. Πρέπει δηλαδή να υπάρχει μια συνεννόηση και μια συνεργασία. Να είμαστε όλοι κομμάτια της ίδιας προσπάθειας για το μέλλον του νησιού, την προστασία της φύσης και της κουλτούρας του.
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα στη Χίο;
Η επέκταση του λιμανιού των Οινουσσών, οι ανεμογεννήτριες, το γεγονός ότι δεν έχουμε καταφέρει να τελειώσουμε το φράγμα στης «Κόρης το γεφύρι» και μια μεγάλη απειλή για τη φύση της Χίου αυτή τη στιγμή είναι η βόσκηση. Έχουμε παραπάνω ζώα απ’ όσα θα έπρεπε να έχουμε πάνω στο νησί και θα έπρεπε οι βοσκοί να περιορίζονται περισσότερο. Καταλαβαίνω ότι πρέπει να ζήσουν και αυτοί οι άνθρωποι και ότι έχουν δικαιώματα ιστορικά, αλλά δεν μπορεί να καταστρέφεται η φύση ενός νησιού για να ζήσουν 5-6 βοσκοί.
Πυρκαγιές, υπερβόσκηση, αυθαίρετη δόμηση, μεγαλόπνοα «αναπτυξιακά» σχέδια, απειλούν με αλλοίωση το περιβάλλον του νησιού. Τι θα συμβουλεύατε αυτούς που αποφασίζουν για το μέλλον της Χίου;
Δυστυχώς το κυριότερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι η δίψα της κυβέρνησης της Ελλάδας για οποιαδήποτε μορφής ανάπτυξη. Η οικονομική κρίση είναι πολύ μεγάλη απειλή για το περιβάλλον διότι δεχόμαστε μεγάλη πίεση ως οικονομία και ως κοινωνία να κάνουμε ότι να ‘ναι για να φέρουμε χρήματα στην Ελλάδα. Όμως αν πουλήσουμε τα φυσικά κάλλη του νησιού και τα θυσιάσουμε στο βωμό της «ανάπτυξης», θα βγούμε όλοι χαμένοι. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τις ιχθυοκαλλιέργειες να χαλάσουν την παράκτια ζώνη, την υπεραλίευση να εξαφανίσει τα ψάρια, τις ανεμογεννήτριες να μας χαλάσουν το χαρακτήρα των βουνοκορφών μας. Θα καταστρέψουμε τα αγαθά του νησιού. Και έχει πολλές ιδιαιτερότητες η Χίος. Δεν είναι τυχαίο ότι κάποιος επιστήμονας την ονόμασε τα Γκαλάπαγκος του Αιγαίου. Θα είμαστε λοιπόν ηλίθιοι αν αφήσουμε τα φυσικά μας πλούτη να χαθούν.
Εκτός από τη στήριξη αυτής της πρωτοβουλίας για την αγορά του οχήματος, με ποιους άλλους τρόπους μπορεί κανείς να βοηθήσει το έργο της Chios Nature?
Προστατεύοντας τη φύση της Χίου και προωθώντας την αξία της. Όταν ακούμε για κάτι που την πληγώνει, όπως φερ ειπείν το μεγαλεπήβολο σχέδιο για τις ανεμογεννήτριες της Iberdrola – Ρόκας, θεωρούμε ότι ο καθένας μπορεί να υψώσει τη φωνή του κατά ενός τέτοιου σχεδίου που είναι καταστρεπτικό για τη φύση του νησιού. Άλλο παράδειγμα είναι η επέκταση που συζητείται για το λιμάνι της Αιγνούσας. Ένα «τερατούργημα» που θα καταστρέψει το χαρακτήρα και το μέλλον ενός τόσο μικρού νησιού. Αυτό που ζητάμε λοιπόν από τον κόσμο είναι να υψώνει τη φωνή του για την προστασία της φύσης και του τόπου του.