Η εθελοντική ομάδα του Κάστρου, είχε προειδοποιήσει προ διετίας
Η πρόσφατη πτώση του θυρεού από προμαχώνα του Κάστρου, ίσως αποτελεί κραυγή αγωνίας του ίδιου του μνημείου προς τους φορείς και την κοινωνία, να σκύψουν πάνω από τις πληγές του και να δράσουν για τη σωτηρία του. Δε χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να αντιληφθεί την άσχημη κατάσταση του: Βαθιές ρωγμές, κρεμάμενοι λίθοι και βλάστηση στους προμαχώνες και τα τείχη απειλούν την ακεραιότητα της μορφής των οχυρώσεων και ίσως τη σωματική ακεραιότητα όσων σταθμεύουν στη τάφρο κάτω από αυτές. Η εθελοντική ομάδα «Το κάστρο της Χίου ένας χαμένος παράδεισος» από τα τέλη Μαρτίου 2012, προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει τους αρμοδίους φορείς στέλνοντας τρισέλιδη επιστολή (σελ. 1, σελ. 2, σελ. 3) στον τότε υπουργό πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο με κοινοποίηση της επιστολής στην 3η Ε.Β.Α, στην περιφερειακή ενότητα Χίου και στο δήμο Χίου, ειδικά για τα προβλήματα στατικότητας του βορειοδυτικού προμαχώνα, μη έχοντας λάβει έως σήμερα απάντηση.
Στο μνημείο, αν και η γενική του εικόνα δεν το φανερώνει, έχουν πραγματοποιηθεί εργασίες στερέωσης σωστικού μάλλον χαρακτήρα πριν από πολλές δεκαετίες, στο τμήμα που είναι ορατό από την εκτός των τειχών πόλη. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη η αποκατάσταση του παραθαλάσσιου τείχους. Έχει ολοκληρωθεί η συντήρηση του εξωτερικού τμήματος και εξελίσσεται η επέμβαση στο εσωτερικό τμήμα του, στο οποίο δεν είχαν πραγματοποιηθεί ποτέ εργασίες συντήρησης και κινδύνευε με κατάρρευση. Ο σωστικός χαρακτήρας των επεμβάσεων στο χερσαίο τμήμα, που δεν ακολουθήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα από εργασίες μεγάλης κλίμακας, έχει φτάσει στα όριά του, αφού τα κονιάματα αρχίζουν να χάνουν τη συνοχή τους, όπως φανερώνεται από τις πτώσεις λίθων. Σήμερα λόγω της οικονομικής κατάστασης και του μεγέθους του μνημείου, είναι απαραίτητη η χαρτογράφηση της κατάστασης διατήρησης των οχυρώσεων, ώστε να γίνουν σε πρώτη φάση εργασίες σωστικού χαρακτήρα στα σημεία που κινδυνεύουν άμεσα με κατάρρευση και έπειτα να ιεραρχηθούν οι προτεραιότητες συντήρησης, ώστε να προηγηθούν τα τμήματα που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, όπως ο βορειοδυτικός προμαχώνας, ο βόρειος προμαχώνας ή ο πραμαχώνας Zeno.
Δυστυχώς για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πως πράττουμε χωρίς σχεδιασμό, με μοναδικό στόχο την απορρόφηση των κονδυλίων, όπως αποδεικνύεται από την ανάπλαση της τάφρου από το δήμο Χίου: Βελτιώθηκε ο περιβάλλον χώρος για να προβληθεί ένα μνημείο που επί της ουσίας καταρρεέι, κι όταν κάποτε ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, θα καταστραφεί-εκ των πραγμάτων- μέρος της ανάπλασης.