Το 11ο μέρος του αφιερώματος του Βασίλη Αγιαννίδη στον Κάμπο της Χίου με τα σπίτια της οικογένειας Καλβοκορέση
Διαβάστε εδώ το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος
Κατά τον Φίλιππο Αργέντη οι Καλβοκορέση αποτελούν κλάδο της οικογενείας Κορέση ο οποίος δημιουργήθηκε όταν ο Γεώργιος Παύλου Κορέσης εγγράφτηκε στο albergo¹ των Calvi, στη Γένοβα, το 1528². Η οικογένεια Κορέση έχει βυζαντινή καταγωγή και αναφέρεται σε πηγές από το 1346 και η οικογένεια Κάλβι προέρχεται από τη Γένοβα και αναφέρεται σε πηγές από το 1174.
Η οικογένεια Καλβοκορέση χωρίζεται στους κλάδους των Απέργη, Μέντη, Μουζάλα, Σταφυλά και Χαλβά και η γενεαλογία της ξεκινά από τα μέσα του 16ου αιώνα. Τα μέλη της ασχολήθηκαν με το εμπόριο, την ιστιοφόρο και την ατμήλατο ναυτιλία. Βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη από το 18ο αιώνα. Μετά τη Σφαγή του 1822 μεταναστεύουν στην Αλεξάνδρεια, στην Άνδρο, στη Σμύρνη, στη Σύρο, στην Αγγλία, στις Η.Π.Α. και στη Μάλτα. Συγκαταλέγονται ανάμεσα στους Ευεργέτες του Λωβοκομείου Χίου και των Σχολείων του Κάμπου.
Μεταξύ διαφόρων Καλβοκορέση, κατά τη διάρκεια των σχεδόν πέντε αιώνων ιστορίας της οικογενείας, διακρίνεται η Κατερίνα Αντωνίου Καλβοκορέση η οποία νυμφεύτηκε το 1652, τον Παναγιώτη Νικούσιο, πρώτο έλληνα Μεγάλο Δραγουμάνο³ στην Υψηλή Πύλη, επί βασιλείας Μεχμέτ Δ’.
Ο Μελέτιος Καλβοκορέσης εξελέγη Μητροπολίτης Αχρίδος4 από το 1768 έως το 1792.
Το 1822 σφαγιάστηκαν στη Χίο οι Δέσποινα, Ζεννού, Λούλα, μοναχή Μακρίνα, Αντώνης και Ζαννής Καλβοκορέση ενώ αποκεφαλίστηκε στην Κωνσταντινούπολη ο σύζυγος της Γιαγκούς Καλβοκορέση-Ροδοκανάκη και απαγχονίστηκε στη Χίο ο σύζυγος της Σμαράγδας Καλβοκορέση-Σκυλίτση. Οι Γιάννης και Αντώνης Γ. Καλβοκορέση διαπιστεύτηκαν πρόξενοι της Αυστρίας και της Ιταλίας αντίστοιχα, στη Σύρο, το 19ο αιώνα. Ο ναύαρχος George Partridge Calvocoressi (1847-1932) υπηρέτησε στο Αμερικανικό πολεμικό ναυτικό. Ο Βασίλειος Κ. Καλβοκορέσης σκοτώθηκε το 1897 στο Δομοκό, κατά τους Ελληνοτουρκικούς Πολέμους.
Ο σύζυγος της Αφροδίτης Καλβοκορέση-Επιτρόπου θανατώθηκε στον Τσεσμέ μετά την υποχώρηση του Ελληνικού Στρατού το 1922. Ο Λεωνής Μιλτιάδη Καλβοκορέσης εξελέγη Βουλευτής και Δήμαρχος Χίου. Ο Ion Melville Calvocoressi, του αγγλικού κλάδου της οικογενείας, τιμήθηκε με μετάλλιο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (MBE) και με τον βρετανικό Στρατιωτικό Σταυρό (MC). Ο συγγραφέας Νίκος Δήμου είναι γιός της Αιτωλίας Καλβοκορέση, του συριανού κλάδου της οικογενείας.
Ενδεικτική βιβλιογραφία: Philip Argenti, Libro d’Oro de la Noblesse de Chio, 1-2, London 1955, Γεωργίου Ζολώτα, Ιστορία της Χίου, 1 Β, Αθήνα 1923, Angelo M.G. Scorza, Le Famiglie Nobili genovesi, Genova, 1924, Τζελίνα Χαρλαύτη, Νίκος Βλασσόπουλος, Ποντοπόρεια, Αθήνα 2002.
1. Καρδαμάδα. Το περιβόλι του Ιωάννη Σεργάκη «Μπλε». Αναφέρεται στη σελίδα 335 στον Κάμπο του Περρή και νούμερο 34 στο φύλλο Θ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Καλβοκορέση, κατόπιν Σεργάκη και Κοντογιάννη. Το σπίτι οικοδομήθηκε από την οικογένεια Σεργάκη.
2. Κάμπος. Το περιβόλι του «Σταφυλά». Αναφέρεται στη σελίδα 335 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 68 στο τοπογραφικό του Smith και νούμερο 55 στο φύλλο Ε΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στο κτήμα είναι κτητορικός της οικογενείας.
3. Κάμπος. Το «Μουζάλικο». Αναφέρεται στη σελίδα 332 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 97 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 430 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 49 στο φύλλο Ε΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Καλβοκορέση και κατόπιν Απέσσου.
4. Σέρμπα. Το «Καλβοκορέσικο». Αναφέρεται στη σελίδα 333 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 173 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 79 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 15 στο φύλλο Ε΄ στο χάρτη του Μαστοράκη.
5. Σιερό. Αναφέρεται στη σελίδα 335 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 161 στο τοπογραφικό του Smith και νούμερο 262 στο τοπογραφικό του Ζολώτα. Αρχικά ιδιοκτησία Καλβοκορέση και κατόπιν Συριώτη, Κωσταρή, Απέσσου και Γκιάλη. Ο Smith τοποθετεί το κτήμα βόρεια του περιβολιού των Στακιάδων, στο σημείο που βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αθανασίου, ενώ ο Περρής στα δυτικά. Η σκίαση στο χάρτη είναι ενδεικτική εφόσον δεν εντοπίστηκε η ακριβής θέση της ιδιοκτησίας.
¹ Φατρία αριστοκρατικών οικογενειών. ² Ή το 1524 κατά τον Γεώργιο Ζολώτα. ³ Διερμηνέα. 4 Argenti, Libro d’Oro, 1, σελ.63. Αναφέρεται σαν Μητροπολίτης Λάρισας στον τόμο 2, σελ.25.
