γράφει ο Κώστας Ζαφείρης
Για χρόνια η διάθεση εθελοντικής προσφοράς σε διάφορα πεδία είχε κάτι το ανιδιοτελές και ευγενικό. Σήμαινε ότι κάποιος ή κάποια έχανε πράξη τη διάθεση του να προσφέρει, χωρίς αντίτιμο, για τη χαρά της προσφοράς και της αλληλεγγύης και μόνο. Υπάρχουν, και σήμερα ακόμα, πολλά παραδείγματα και τα ζούμε έντονα ειδικά στις μικρές κοινωνίες. Όχι μόνο τα επαινούμε, αλλά όσο μπορούμε έμπρακτα τα στηρίζουμε.
Τα τελευταία χρόνια όμως, μέσα στην απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και στην υψηλή ανεργία, αναπτύσσονται κι άλλες μορφές «εθελοντισμού» που εμφανώς φαλκιδεύουν την ίδια τη σημασία του όρου. Πρόκειται για εθελοντική προσφορά, που γίνεται όχι κατόπιν επιλογής αλλά περίπου υποχρεωτική. Άλλες φορές με την υπόσχεση εύρεσης εργασίας, άλλες με συγκαλυμμένη πενιχρή αμοιβή, πάντοτε όμως ένας καρπός εκβιασμού απέναντι στον άνεργο.
Το ζήσαμε και το γνωρίσαμε σε πολλούς φορείς που καλύπτουν τις ανάγκες τους με «εθελοντές» αρνούμενοι να προσλάβουν ή να διεκδικήσουν πραγματικούς εργαζόμενους με πλήρη δικαιώματα. Δίπλα στην ελαστική εργασία, στην επισφαλή απασχόληση, στην μαύρη εργασία, ανθούν εκφυλισμένες μορφές «εθελοντισμού». Ο αλήστου μνήμης Λοβέρδος το είχε κωδικοποιήσει κιόλας, εκπαιδευτικοί χωρίς μισθό με μόνη αμοιβή μόρια για μελλοντικό διορισμό τους. Ή το τοπικό παράδειγμα «Ελάτε να εργαστείτε δυο με τρεις μήνες εθελοντικά, δίχως αμοιβή, και μετά θα δούμε μήπως σας προσλάβουμε». Δεν μας θυμίζει κάτι αυτό;
Σε μια εποχή που χρειάζεται να επαναφέρουμε τα αυτονόητα, οι διαχωριστικές γραμμές πρέπει να είναι σαφείς. Η εργασία πρέπει να αμείβεται και να συνεπάγεται πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Διαφορετικά δίπλα σε άνεργους κι επισφαλώς εργαζόμενους θα αναπτύσσεται κι ένα στρώμα εκβιασμένων εργαζομένων χωρίς δικαιώματα. Το… Βολονταριάτο.
