20151111
Μέρα παρέλασης σήμερα και οι μαθητές των σχολείων ανεβαίνουν με τη συνοδεία τυμπάνων στην εκκλησία· ζεστή μέρα και γονείς από τα γύρω χωριά έχουν έρθει να δουν τα παιδιά τους. Το γυμνάσιο και το λύκειο της ευρύτερης περιοχής είναι στην Καλαμωτή αλλά από τότε που έγινε έδρα του (πρώην πια) δήμου Μαστιχοχωρίων το Πυργί, οι δυο από τις τρεις παρελάσεις του χρόνου γίνονται εδώ και η τρίτη στην Καλαμωτή. Μέρος κι αυτό της κόντρας των δυο χωριών που κρατά εδώ και δεκαετίες, μια και το Πυργί είναι το μεγαλύτερο σε πληθυσμό χωριό και η Καλαμωτή ήταν το διοικητικό κέντρο των Μαστιχοχωρίων από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Μετά την εκκλησία οι μαθητές κατηφόρισαν στο ηρώον και στη συνέχεια ανηφόρισαν πάλι προς την πλατεία για τη σύντομη παρέλαση.
Ξαναπήγα την επόμενη μέρα αλλά απόγευμα γιατί το μεσημεριανό έντονο φως «έκαιγε» τις φωτογραφίες. Νωρίς ακόμα και τα καφενεία της πλατείας είναι άδεια, οι κοπέλες που δουλεύουν σερβιτόρες τακτοποιούν τα καθίσματα και καθαρίζουν. Μπήκα στο καφενείο της Μαρίας, στους τοίχους κάδρα με παλιές φωτογραφίες· η μια πανοραμική του χωριού, τραβηγμένη από το σημερινό κέντρο υγείας, στο πρώτο πλάνο ένα ποδήλατο στο χωματόδρομο που οδηγεί στο χωριό· μια άλλη στην πλατεία, το λιβάδι όπως τη λένε οι ντόπιοι, με τους ανθρώπους σαν τσαμπιά να κρέμονται από τα μπαλκονάκια των τρίπατων· «αυτή είναι του τριάντα, βλέπεις τον πύργο; πήραν τις μεγάλες πέτρες από τις πολεμίστρες για να χτίσουν το σχολείο», μου λέει η Μαρία.
Περπατώ πάλι την ίδια διαδρομή με χθες. Στο Πυργί όλα είναι πιο έντονα, ακόμα και οι μυρωδιές από τα φαγητά που παρασκευάζονται στις μικρές κουζινίτσες, στα ισόγεια των παλιών τρίπατων σπιτιών, εγκλωβίζονται στα στενά· αλλά τέτοια εποχή, αρχές χειμώνα, όλο το χωριό μυρίζει μαστίχα! Οι γυναίκες, μόνες τους στο κατώφλι του σπιτιού τους ή παρέες- παρέες, μέσα σε σπίτια και αποθήκες καθαρίζουν κούκουδο- κούκουδο το μαστίχι και οι άντρες κάνουν την προεργασία, πλένουν ή κοσκινίζουν. Μεγάλο μέρος της παραγωγής μαστίχας παράγεται στο Πυργί.
Μπέρδεμα τα στενά αν δεν γνωρίζεις το χωριό· αν ξεπεράσεις την αρχική γοητεία του διαφορετικού και της μνημειακότητας της πέτρας, η κλειστότητα είναι πολύ έντονη περισσότερο από τα άλλα χωριά. Οι περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι σε όλα τα μαστιχοχώρια έχουν χτίσει καινούρια σπίτια έξω από τους παραδοσιακούς οικισμούς. Μέσα μένουν κυρίως ηλικιωμένοι, μετανάστες, και φυσικά το καλοκαίρι τουρίστες και όσοι έχουν αναπαλαιώσει κατοικίες.
Νύχτωσε· επιστρέφω στο καφενείο, έχει γεμίσει, στο στρογγυλό τραπέζι με την τσόχα τέσσερις άντρες παίζουν χαρτιά απορροφημένοι, οι υπόλοιποι μιλούν ήσυχα μεταξύ τους ή βλέπουν τηλεόραση. «Το καλοκαίρι έχει αρκετή δουλειά με τους τουρίστες, το χειμώνα λιγότερος κόσμος, παραδοσιακά καφενεία και καφετέριες είμαστε έντεκα-δώδεκα».
Στην κάτω πλατεία που είναι το ηρώον, οι γυναίκες που καθάριζαν έξω μαστίχι, μπήκαν στο σπίτι, μια παρέα κορίτσια του δημοτικού, στήνονται και φωτογραφίζονται με τα κινητά τους τηλέφωνα.