Η οικογένεια Ροΐδη

Το 24ο μέρος του αφιερώματος του Βασίλη Αγιαννίδη στον Κάμπο της Χίου με τα σπίτια της οικογένειας Ροΐδη

Διαβάστε εδώ το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος

Κατά τον 17ο αιώνα η οικογένεια Ροΐδη θεωρείται σαν μία από τις ισχυρότερες και αριστοκρατικότερες των Αθηνών. Στα τέλη του ίδιου αιώνα ακολουθούν τους Βενετούς στην Πελοπόννησο μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Τούρκους. Ένας κλάδος εγκαθίσταται στη Ζάκυνθο όπου παίρνει το 1704 τον κληρονομικό τίτλο του Κόμη για της υπηρεσίες του στην Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας. Μεταξύ των ετών 1716-1720 έρχεται στην Χίο από την Πελοπόννησο ο Σταμάτης Ροΐδης. Μετά την Σφαγή του 1822 οι απόγονοι του βρίσκονται στην Σύρο, στην Αλεξάνδρεια και στην Αθήνα.

Από τα μέλη της οικογενείας διακρίθηκε

• ο διπλωμάτης Δημήτριος Νικολάου Ροΐδης (1798-1862, μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος),
• ο λογοτέχνης Εμμανουήλ Δημητρίου Ροΐδης (1836-1904, μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος),
• ο Νικόλαος Ευστρατίου Ροΐδης (1865-1919), γραμματέας των βασιλέων Γεωργίου Α’ και Κωνσταντίνου Α’,
• ο Αντιστράτηγος Ιππικού Ανδρέας Ευστρατίου Καλλίνσκης-Ροΐδης (1868-1931, μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος),
• ο Υποστράτηγος Ανδρέας Ανδρέα Καλλίνσκης, Αρχηγός του Στρατιωτικού Οίκου του Βασιλέως Παύλου, (1895-1956, DSO-U.K., Legion of Merit-U.S.A.) και
• η Μαρία Ανδρέα Καλλίνσκη σύζυγος του στρατάρχη και Πρωθυπουργού Αλεξάνδρου Παπάγου.

Συγκαταλέγονται στους ευεργέτες του Λωβοκομείου Χίου.

Ενδεικτική βιβλιογραφία: Philip Argenti, Libro d’Oro de la Noblesse de Chio, 1-2, London 1955, Γεωργίου Ζολώτα, Η Ιστορία της Χίου, 1 Β, Αθήνα 1923.

1. Καρδαμάδα. Το περιβόλι «της Ιερωνύμας». Αναφέρεται στην σελίδα 393 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 30 στο φύλλο Θ΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Νυν ιδιοκτησία Πουλάκη.

2. Φασολάς. Το «Φωτάκικο». Αναφέρεται στις σελίδες 220 και 418 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 82 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 205 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, και νούμερο 10 στο φύλλο Η΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Ροΐδη κατόπιν Σγούτα, μετά Τζίφου, έπειτα Σκυλίτση, αργότερα Φωτάκη και ύστερα Κατσάλα.

3. Κάμπος. Το δυτικό τμήμα του «Θεοτόκικου». Αναφέρεται στις σελίδες 219 και 396 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 104 στο τοπογραφικό του Smith και νούμερο 75 στο τοπογραφικό του Ζολώτα. Αρχικά ιδιοκτησία Τσικάλα, κατόπιν Σκυλίτση, μετά Χατζή Ζαννή Ροϊδη, έπειτα Παντελίδη, ύστερα Σκαπινάκη και αργότερα Κουρπά. Στην σελίδα 219 ο Περρής αναφέρει πως το κτήμα ενσωματώθηκε στο «Μεγάλο Λιτσάκικο».

4. Το ανατολικό τμήμα του «Θεοτόκικου». Αναφέρεται στις σελίδες 396 και 653 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 74 στο τοπογραφικό του Ζολώτα. Πιθανόν αρχικά ιδιοκτησία Τσικάλα, κατόπιν Χατζή Ζαννή Ροΐδη, μετά Δράκου, έπειτα Μάσχα, ύστερα Καρατζά και αργότερα Καρμοίρη. Ίσως αποτέλεσε μέρος του «Μεγάλου Λιτσάκικου» όπως το δυτικό τμήμα κατά τον Περρή.

5. Κάμπος. Το βόρειο τμήμα του «Θεοτόκικου». Αναφέρεται στην σελίδα 396 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 110 στο τοπογραφικό του Smith.

6. Κάμπος. Αναφέρεται στην σελίδα 395 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 113 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 12 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Ροΐδη και κατόπιν Λιτσάκη.

7. Κάμπος. Το περιβόλι του Μισέρ Μανώλη Ροΐδη. Αναφέρεται στην σελίδα 394 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 120 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 85 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 13 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Ο Ζολώτας αναφέρει πως πρόκειται για δύο Ροΐδικα περιβόλια και πως υπήρξε και ιδιοκτησία του Σκυλιτσείου Νοσοκομείου (Ιστορία της Χίου, τόμος 1 Β, σελ.607, Αθήνα 1923).

8. Φραγκοβούνι. Αναφέρεται στην σελίδα 396 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 96 στο τοπογραφικό του Ζολώτα. Αρχικά ιδιοκτησία Ροΐδη, κατόπιν Κουρουνιώτη και μετά Φίλου. Το κτίριο που υπήρχε κατεδαφίστηκε πριν μερικά χρόνια αλλά σώζεται τμήμα του περιβολότοιχου.

9. Σιερό. Το κτήμα Καράβα. Αναφέρεται στις σελίδες 319, 397, 404 και 405 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 169 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 296 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 30 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Maruffo, κατόπιν Ροΐδη, μετά Βλαστού, έπειτα Σγούτα, ύστερα Ψυχάρη, αργότερα Βερνουδάκη, κατόπιν τούρκικο, μετά Συγγρού και σήμερα Καράβα. Ο Περρής αναφέρει στην σελίδα 624 πως το κτήμα ανήκε κάποτε και στην οικογένεια Παρόδη.

10. Ο Ζολώτας αναφέρει στη σελίδα 608 (Ιστορία της Χίου, τόμος 1 Β, Αθήνα 1923) πως Ροΐδικο ήταν και ένα Ατσάλικο χωρίς όμως να διευκρινίζει ποιο από όλα. Στην οικογένεια Ατσάλη ανήκαν κατά καιρούς τα κτήματα με αριθμούς 123 (Ράλλη), 99 (Ράλλη), 159 (το νότιο τμήμα, Κορέση) στο τοπογραφικό του Smith και τμήμα από το Χούλικο του Μενή Τσιτσίνια (νούμερο 78 στο τοπογραφικό του Ζολώτα). Στην ίδια σελίδα γράφει πως οι Ροΐδη είχαν και ένα περιβόλι κοντά στο Γιαμπίλικο.

11. Στο τοπογραφικό του Ζολώτα σημειώνεται με αριθμό 217 το κτήμα ‘‘Λιτσάκη, πρώην Ροΐδου’’ στο «Μεγάλο Λιτσάκικο». Η θέση του κτήματος συμπίπτει στο ίδιο τοπογραφικό με τον αριθμό 73, τα ‘‘δύο κτήματα, το μεν Βλαστού, το δε Γαλάτη, περιελθόντα μετά το 1822 εις την κατοχή του Σουζουτίν-Μπέη’’, το «Μπέικο» δηλαδή που ενσωματώθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στο «Μεγάλο Λιτσάκικο». Δεν διευκρινίζεται εάν πρόκειται για διαφορετικό Ροΐδικο περιβόλι από το «Θεοτόκικο» που ενσωματώθηκε κατά τον Περρή στο «Μεγάλο Λιτσάκικο».

Άλλες οικογένειες

Aγέλαστοι | Αργέντες | Αυγερινοί | Βλαστοί | Βούροι | Γαλάτες | Γριμάλδη | Δαμαλά | Ζυγομαλά | Καζανόβα | Καλβοκορέση | Καλουτά | Καράλη
Καστέλλη | Κοντόσταυλοι | Κορέση | Μάξιμοι | Μαυροκορδάτοι | Πασπάτη | Πετροκόκκινοι | Πρασακάκη | Ράλλη | Ροδοκανάκη
Σαλβάγοι | Σγούτα | Σεβαστόπουλοι | Σεκιάρη | Σκαναβή | Σκαραμαγκά | Σκυλίτση | Τζίφοι | Τσιτσίνια | Φραγγιάδη | Χρυσοβελόνη