γράφει η Ερμιόνη Φρεζούλη
Ολοκληρώνεται αύριο η Διεθνής Διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι (COP21). Επί σχεδόν δυο βδομάδες, κυβερνήσεις, επιστήμονες, ΜΚΟ, κινήματα και πολλοί πολλοί άλλοι διαπραγματεύονται για άλλη μια φορά για την τύχη του πλανήτη και του ανθρώπινου πολιτισμού. Γιατί γι’ αυτό πρόκειται στην πραγματικότητα.
Όταν το 97% των επιστημόνων συμφωνούν ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει, ότι είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και ότι αν δεν λάβουμε άμεσα μέτρα (και μάλλον έχουμε ήδη αργήσει), οι συνέπειες θα είναι μη αναστρέψιμες, είναι απορίας άξιο γιατί μας έχει πάρει 30 χρόνια και ακόμα δεν έχουμε καταλήξει σε πραγματικά δεσμευτικές μειώσεις των εκπομπών.
Ή ίσως και να μην είναι: η Ναόμι Κλάιν στο τελευταίο της βιβλίο «This changes everything», κάνει μια εις βάθος, αν όχι την πιο ολοκληρωμένη, ανατομία της κατάστασης. Και λέει το προφανές: η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και θα συμβαίνει όσο δεν αλλάζει εκ βάθρων το οικονομικό σύστημα στον πλανήτη: ο καπιταλισμός.
Όσο, για παράδειγμα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου έχει το δικαίωμα να κινηθεί νομικά ενάντια σε όποια εθνική η τοπική κυβέρνηση τολμήσει να προωθήσει ένα πρόγραμμα αποδέσμευσης από τα ορυκτά καύσιμα, δίνοντας τη δυνατότητα σε παραγωγούς ενέργειας να συνάψουν πολυετή συμβόλαια πώλησης της παραγόμενης ενέργειας στο δίκτυο σε συγκεκριμένη προνομιακή τιμή και διασφαλίζοντας τη συμμετοχή όχι μόνο μεγάλων πολυεθνικών αλλά και μικρο-μεσαίων εταιρειών, συνεργατικών σχημάτων και δημοτικών επιχειρήσεων. Ειδικά δε αν βάζει ως προϋπόθεση τα συστήματα ΑΠΕ να παράγονται σε σημαντικό ποσοστό επί της επικράτειας της, καταπολεμώντας έτσι την ανεργία, είναι σίγουρο ότι θα βρεθεί διωκόμενη, αντιμέτωπη με υπέρογκα πρόστιμα, αφού παραβιάζει τον ιερότερο νόμο της αγοράς: τον ελεύθερο ανταγωνισμό.
Και αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα. Στο βιβλίο της η Κλάιν εξηγεί εις βάθος όλα εκείνα που δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψουν τη λήψη ουσιαστικών δεσμεύσεων για τη μείωση των εκπομπών, εξηγώντας ότι δεν είναι τόσο ανίκανοι οι ηγέτες μας που δεν τα καταφέρνουν να συνεννοηθούν. Το έχουν κάνει επανειλημμένως σε άλλες περιπτώσεις κρίσεων, με πιο πρόσφατη την τελευταία κρίση του χρηματοπιστωτικού τομέα. «Είναι πολλά τα λεφτά» και είναι ακόμα περισσότερα: είναι η αποδοχή ότι το οικονομικό σύστημα του πλανήτη δεν είναι μόνο κοινωνικά άδικο, αλλά οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε καταστάσεις που δεν μπορούμε καν να προβλέψουμε.
Και τονίζει ότι αν εμείς δεν φέρουμε την κρίση του κλίματος στο επίκεντρο και δεν επιβάλλουμε εμείς οι ίδιοι την ατζέντα, πιέζοντας για εκ βάθρων αλλαγή όχι μόνο του οικονομικού συστήματος, αλλά και του τρόπου που ζούμε, φτιάχνουμε τα σπίτια μας, τρώμε, ταξιδεύουμε, καταναλώνουμε, τότε δεν πρόκειται κανείς να μας σώσει.
