γράφει ο Κώστας Ζαφείρης
Ναι ρε παιδιά, οι Γιορτές οι Χριστουγεννιάτικες είναι συνυφασμένες με τα δώρα, πως να το κάνουμε; Δεν μιλώ για καταναλωτισμούς και τις αηδίες που κάνουν κάποιοι αγγλοσάξονες να συνάζουν δώρα από τον Αύγουστο (!). Για τα δικά μας τα δώρα που θα μοιραστούμε με τους δικούς μας ανθρώπους λέω. Για το πολυσήμαντο της χειρονομίας έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά, δεν έχουμε να πούμε περισσότερα. Όσοι ενδιαφέρονται το έργο του Marcel Mauss «Το Δώρο» από απόψεως κοινωνικής ανθρωπολογίας, είναι πολύτιμο και σημαντικό. Βασικά η προσφορά του δώρου, όταν δεν είναι συμβατική υποχρέωση, είναι προσφορά ενός κομματιού από τον εαυτό μας προς τον άλλον. Μπορεί να περιμένουμε ανταπόδοση, μπορεί και όχι, όλα στο παιχνίδι είναι. Προσωπικά στους κοντινούς μου ανθρώπους χαρίζω βιβλία… για πολλούς λόγους, αλλά για την επί πλέον αιτία, ότι το βιβλίο έχει μια διάρκεια στο χρόνο, μπορεί να διαβαστεί μήνες μετά και να συζητηθεί ακόμα περισσότερο… και γιατί είναι κάτι που μένει, όπως θα έλεγαν οι πιο παλιοί.
Έχω καταλήξει λοιπόν μετά από αρκετά χρόνια ότι οκτώ είναι οι κατηγορίες βιβλίων που χαρίζουμε:
- Το καινούργιο βιβλίο: νέες εκδόσεις για βιβλιόφιλους και βιβλιοφάγους, φρέσκα πράγματα που ξέρεις ότι ο αποδέκτης του δώρου έχει ήδη τσεκάρει και θα τις αναζητήσει έτσι κι αλλιώς. Τον βγάζεις από τον κόπο και το έξοδο και ακούς με ικανοποίηση να σου λέει «Α… και είχα σκοπό να το πάρω».
- Το σιγουράκι: όταν δεν θες να ρισκάρεις, γνωρίζοντας το αγαπημένο είδος ή συγγραφέα του αποδέκτη, πας στα σίγουρα. Φροντίζεις βέβαια να πληροφορηθείς αν το έχει ήδη αποκτήσει… αν όχι βαδίζεις σε σίγουρο δρόμο, θα του αρέσει.
- Το βιβλίο-μήνυμα: εκεί παίζει ρόλο τι θες να πεις εσύ κι όχι τι θέλει ο άλλος να διαβάσει. Βάζεις την προσωπική σου σφραγίδα, το παίρνεις πάνω σου το παιχνίδι. Ενδείκνυται για ερωτικά μπλεξίματα και φλερτ γενικώς.
- Η μπεστσελεριά: μίζερη καταφυγή σε βαρετές συνάξεις που πας το δώρο από υποχρέωση… εκεί τσαλαβουτάς στα ευπώλητα (πάντα με γούστο, εννοείται). Ολίγον αδιάφορη η ενέργεια αλλά πάντα μετά πολλών επαίνων… ένα ένδοξο 0-0.
- Το δώρο του χαβαλέ: κάτι που θα εκπλήξει, θα σοκάρει τον αποδέκτη και διασκεδάσει την παρέα… όταν μας παίρνει εννοείται. Σε παλιό σεβάσμιο καθηγητή μας είχαμε χαρίσει (τα κωλόπαιδα) σε συλλεκτική δεμένη έκδοση τα «Όργια» της Ξαβιέρα Χολάντερ, χαμός!
- Το καθιερωμένο: με τα χρόνια μεταξύ αγαπημένων προσώπων δημιουργούνται παραδόσεις. Έτσι στον φίλο Τάκη κάθε χρόνο εδώ και χρόνια χάριζα Σαίξπηρ… έχουμε ένα κενό γι’ αυτό δεν έχει τα «Άπαντα» αλλά μικροί είμαστε ακόμα κι ο καιρός μπροστά μας που λένε.
- Τα Αναμενόμενα: αυτό που περιμένουν συνήθως μεγάλοι άνθρωποι από σένα. Για παράδειγμα ο θείος Δημήτρης ακόμα έναν Κόντογλου, κι η θεία Ειρήνη κάθε χρόνο τον Καζαμία.
- Τα εις εαυτόν: κι επειδή, εντάξει δεν θα πάρουν όλοι κι εμείς θα ζηλεύουμε, κάνεις κι ένα δώρο στον εαυτό σου… όχι το πιο ακριβό όχι το πιο σπάταλο όχι το πιο φανταχτερό, αλλά κάτι που πάντα ήθελες.
Φέτος, επειδή τα οικονομικά είναι αυτά που είναι, τα δικά μου θα είναι αγγλόφωνα μεταχειρισμένα, μέσω διαδικτύου. Τα υπόλοιπα θα αγοραστούν από τοπικά βιβλιοπωλεία γιατί ακόμα και με πρόσθετη επιβάρυνση νομίζω ότι οφείλουμε να τα στηρίζουμε. Ακόμα θα προσφέρουμε βιβλία από την προσωπική μας βιβλιοθήκη σε δομές αλληλεγγύης και σε ενεργές βιβλιοθήκες του τόπου μας.
