Το 25ο μέρος του αφιερώματος του Βασίλη Αγιαννίδη στον Κάμπο της Χίου με τα σπίτια της οικογένειας Σαλβάγου
Διαβάστε εδώ το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος
Η οικογένεια Σαλβάγου κατάγεται από την Λομβαρδία και είναι εγγεγραμμένη στο Libro d’Oro της Γένοβας. Κατά μία εκδοχή αποτελεί κλάδο των Ζυβών (Cybo στην Δύση, Τζίφων τα νεώτερα χρόνια) και κατά μία άλλη των Porci, Nepitelli και Striggiaporci. Συγκαταλέγονται ανάμεσα στους 29 πλοιοκτήτες που συγκροτούν τον γενοβέζικο στόλο που θα κατακτήσει την Χίο το 1346 και συγγενεύουν με τους Ιουστινιάνες. Από τον 17ο αιώνα μέλη της βρίσκονται εγκατεστημένα στην Σμύρνη και στην Κωνσταντινούπολη ενώ μετά την Σφαγή του 1822 στην Αίγυπτο, στην Γαλλία, στην Σύρο και στην Τεργέστη.
Η γενεαλογία των Σαλβάγων ξεκινά το 1670. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν οι:
- Ζαννής Μ. Σαλβάγος (1705-1790), δραγουμάνος στην Οθωμανική Αυλή.
- Κωνσταντίνος Π. Σαλβάγος (1786-1822), σκοτώθηκε στην Σφαγή της Χίου.
- Κωνσταντίνος Μ. Σαλβάγος (1846-1901), ιδρυτής του εμπορικού οίκου Κ. Μ. Σαλβάγος & Σια, από τους ιδρυτές της Τράπεζας Αλεξανδρείας και της National Bank of Egypt, Πρόεδρος και Μεγάλος Ευεργέτης της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.
- Μικές K. Σαλβάγος (1875-1948), από τους ιδρυτές της Land Bank of Egypt, μέλος του Ανωτάτου Οικονομικού Συμβουλίου της Αιγύπτου, ιδρυτής της Σαλβαγείου Επαγγελματικής Σχολής, Πρόεδρος και Μεγάλος Ευεργέτης της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, Μεγαλόσταυρος του Φοίνικα, Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (Γαλλία).
- Στέφης Κ. Σαλβάγος (1876-;), Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (Γαλλία).
- Αργίνη Μ. Σαλβάγου, το γένος Εμμ. Μπενάκη (1883-1973), μία από τις πιο φημισμένες καλλονές της εποχής της.
Ενδεικτική βιβλιογραφία: Philip Argenti, Libro d’Oro de la Noblesse de Chio, 1-2, London 1955, Γεωργίου Ζολώτα, Η Ιστορία της Χίου, 1 Β, Αθήνα 1923, Angelo M. Scorza, Le Famiglie Nobili Genovesi, Genova 2003, Ματούλας Τομαρά-Σιδέρη, Αλεξανδρινές Οικογένειες, Χωρέμη-Μπενάκη-Σαλβάγου, Αθήνα 2004.
1. Κάμπος. Αναφέρεται στις σελίδες 493 και 384 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 116 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 41 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 24 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Πιθανόν αρχικά ιδιοκτησία Χατζή Φρατζή ή Χατζή Φράγκου, κατόπιν Πασπάτη, μετά Σαλβάγου, έπειτα Παληού και αργότερα Αποδιάκου.
Η πρώτη φωτογραφία τραβήχτηκε το 1996 (ιδιωτική συλλογή). Η 4η φωτογραφία απεικονίζει λεπτομέρεια από τα τοξύλια του τσαρδακιού και το τόξο του παραθύρου που αντικαταστάθηκε με μικρότερο άνοιγμα μεταγενέστερα. Το σκαρίφημα δείχνει πιο καθαρά την εικόνα του πύργου από τα σωζόμενα στοιχεία.
2. Καλαμπάκα. Η «Λέσχη των Σαλβάγων». Αναφέρεται στις σελίδες 204 και 370 στον Κάμπο του Περρή, νούμερα 183, 184, 185 και 186 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερα 124 και 319 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερα 27 και 28 στο φύλλο Γ΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Σαλβάγου, κατόπιν Καλουτά και έπειτα Μιχαληνού. Οι Καλουτάδες προσέθεσαν στο κτήμα των Σαλβάγων το περιβόλι προς βορρά που ανήκε στους Πετροκόκκινους¹ και το περιβόλι προς τα ανατολικά που ανήκε στους Σκαραμαγκάδες. Το κτήριο της «Λέσχης των Σαλβάγων» και οι «αποθήκες του Μιχαληνού» είναι δύο από τα ελάχιστα κτίσματα στον Κάμπο που σώθηκαν από τις καταστροφές της Σφαγής και τον Σεισμό του 1881 και διατηρούν την αρχική όψη τους. Η έπαυλη όπου στεγάζεται το γηροκομείο οικοδομήθηκε από την οικογένεια Μιχαληνού.
3. Τάλαρος. Αναφέρεται στην σελίδα 383 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 151 στο τοπογραφικό του Smith. Σήμερα ιδιοκτησία Νέου και Κατσάλα.
4. Ο Περρής αναφέρει στην σελίδα 384 πως οι Σαλβάγοι είχαν και ένα μικρό περιβόλι στην περιοχή της Σωριώτισσας που ενσωματώθηκε στο Καρδασιλάρικο το οποίο δεν εντοπίστηκε.
5. Ο Ζολώτας αναφέρει στην σελίδα 608 πως οι Σαλβάγοι είχαν ένα περιβόλι κοντά στον Άγιο Γιάννη τον Βουδομάτη το οποίο δεν εντοπίστηκε.