του Τέλη Τύμπα
(1) Είναι πασίγνωστο ότι επί μνημονίων τα δρομολόγια σύνδεσης του λιμανιού της Χίου με τον Πειραιά έπεσαν δραματικά. Είχαμε φτάσει από τα δέκα στα τέσσερα το πολύ την εβδομάδα δρομολόγια, υπήρχαν δηλαδή και μέρες που στο λιμάνι δεν έδενε πλοίο της γραμμής. Η πρόβλεψη για τον χειμώνα που μας πέρασε, ελέω ενός ακόμη μνημονίου, ήταν ότι μπορεί και να είχαμε φέτος κι άλλη μείωση, μια επιπλέον μείωση που θα οδηγούσε σε κατάρρευση. Το λιμάνι θα ήταν θεωρητικά ελεύθερο για χρήση αλλά στην πράξη θα ήταν εγκλωβισμένο από το παρατεταμένο μνημόνιο σε αχρησία. Το καθημερινό δρομολόγιο στο λιμάνι δεν επανήλθε φέτος «δι ενεργειών» κάποιου κυβερνητικού βουλευτή (το ακούσαμε κι αυτό). Με επιχειρήματα που βασίζονταν σε υπολογισμό με χαρτί και μολύβι δείξαμε πρόσφατα ότι το καθημερινό δρομολόγιο το επανέφεραν οι προσφυγικές ροές (αντεπιχειρήματα δεν κατατέθηκαν στο δημόσιο διάλογο). Εκατομμύρια ευρώ από τα εισιτήρια των προσφύγων που δεν έδωσαν απλά το φιλί της ζωής στο λιμάνι αλλά επέτρεψαν και σχεδιασμούς για επιπλέον δρομολόγια για Ψαρά και Οινούσες και για επιπλέον στάσεις στο λιμάνι των Μεστών. Χρειάζεται προφανώς συγκεκριμένη έρευνα για να μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια ποιος κέρδισε και ποιος έχασε από την διέλευση από τη Χίο της μέχρι σήμερα προσφυγικής ροής. Το σίγουρο είναι ότι δεν έχασαν όλοι. Κι αν κάποιοι έχασαν και δικαιούνται αποζημίωση, κάποιοι κέρδισαν πολύ (κι αν υπήρχε η κυβερνητική βούληση, θα έπρεπε με φορολόγηση μέρους των κερδών τους να συμβάλουν στην αποζημίωση των υπολοίπων). Το σίγουρο είναι ότι ειδικά το λιμάνι κέρδισε πάρα πολύ από τους πρόσφυγες. Αυτοί το απελευθέρωσαν από τον εγκλωβισμό του στον ακραίο καπιταλισμό του μνημονίου. Κι αν το έκλεισαν για λίγες μέρες κάποιοι πρόσφυγες στην απελπισία τους, είναι τα χρήματα από εισιτήρια προσφύγων αυτά που επέτρεψαν να μην είναι κλειστό για πολύ περισσότερες. Με ανυπολόγιστο όφελος για την γενικότερη οικονομία του νησιού λόγω καθημερινού δρομολογίου.
(2) Τους προηγούμενους μήνες, υπολογίζοντας πάλι με χαρτί και μολύβι, κάποιοι προτείναμε μια αυτοσυγκράτηση στην απαίτηση για ‘εδώ και τώρα’ μεταφορά του δρομολογίου σύνδεσης με το λεκανοπέδιο από το κεντρικό λιμάνι στο λιμάνι των Μεστών. Επειδή αυτό μπορεί να αποδειχθεί κακό και για το κεντρικό λιμάνι της Χίου αλλά και για το λιμάνι των Μεστών, μια ουτοπία που θα ακυρώσει τη ρεαλιστική οικονομική ανάπτυξη και των δύο λιμανιών. Πολλοί εμφανίζονταν σύμφωνοι στο να μεταφερθεί η βασική ακτοπλοϊκή γραμμή του νησιού στο λιμάνι των Μεστών μέσα σε μία νύχτα. Τι συνέχεια την ξέρουμε. Πριν καν δοκιμαστεί για λίγες μέρες η χρήση του λιμανιού των Μεστών λόγω της παρουσίας των προσφύγων στο κεντρικό λιμάνι, κάποιοι από τους ασυγκράτητους προηγουμένως φίλους του λιμανιού των Μεστών έγιναν ανυπόμονοι πολέμιοι, ‘αγαναχτισμένοι’. Και κάτι ακόμη. Οι αρμόδιοι μας έλεγαν ότι το λιμάνι των Μεστών πρέπει επιτέλους να αξιοποιηθεί για τα κρουαζιερόπλοια, επειδή το κεντρικό λιμάνι της Χίου είναι ακατάλληλο. Γιατί ξαφνικά και για όσο οι πρόσφυγες βρέθηκαν στο κεντρικό λιμάνι τόσα κρουαζιερόπλοια βρέθηκαν να έχουν προγραμματίσει επίσκεψη στο νησί με βάση το ακατάλληλο υποτίθεται γι αυτά κεντρικό λιμάνι, την ίδια στιγμή που το κατάλληλο λιμάνι των Μεστών ξεχάστηκε τελείως; Μήπως τελικά οι πρόσφυγες ελευθέρωσαν το κεντρικό λιμάνι κι από κάποιον μύθο περί ακαταλληλότητάς του να εξυπηρετήσει με κάποιον τρόπο επαρκώς κρουαζιερόπλοια; Εξοικονομώντας μας έτσι δεκάδες εκατομμύρια που κάποιοι στο νησί επέμεναν να δοθούν σε ένα καινούργιο κεντρικό λιμάνι που δεν είναι τελικά καθόλου αναγκαίο;
(3) Το κεντρικό λιμάνι της Χίου δεν το έχει ελευθερώσει δυστυχώς κανείς ακόμη. Όπως είναι επίσης πασίγνωστο, ένα μεγάλο μέρος του (το 40%) έχει υφαρπαχθεί ελέω μνημονίων από το ΤΑΙΠΕΔ. Κάποιοι αγωνιζόμαστε εδώ και κάποια χρόνια για να απελευθερωθεί κι αυτοί δεν είναι οι ‘αγαναχτισμένοι’ της περασμένης εβδομάδας. Στην αρχή είχαμε απέναντι κυβερνήσεις και συγκυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και κάποια στιγμή και του ‘πατριωτικού’ ΛΑΟΣ (ας μην το ξεχνάμε αυτό γιατί μπορεί να χρειαστεί σύντομα). Από ένα σημείο και μετά αγωνιζόμαστε απέναντι σε συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το ‘πατριωτικό’ κόμμα των ΑΝΕΛ (ούτε αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε). Κανείς ‘πατριώτης’ δεν είχε ενοχληθεί όταν κάποιοι επισημάναμε ότι το ΤΑΙΠΕΔ είχε προκηρύξει διαγωνισμό για την παραχώρηση του λιμανιού στον οποίο οι μεγαλύτεροι υποψήφιοι επενδυτές ήταν κάποια πανίσχυρα τουρκικά κεφάλαια. Κι όταν αποδείχθηκε, εδώ και αρκετό καιρό, ότι ο εγκλωβισμός του λιμανιού στο ΤΑΙΠΕΔ καθηλώνει τελικά την οικονομία και εμποδίζει τον προγραμματισμό του δήμου για ρεαλιστική αναβάθμιση των υποδομών του λιμανιού, οι αγωνιστές για να επιστραφεί-απελευθερωθεί από το ΤΑΙΠΕΔ δεν ήταν και πάλι οι ‘αγαναχτισμένοι’ της περασμένης εβδομάδας. Αυτοί απουσίαζαν. Βλέπεις το ΤΑΙΠΕΔ των συμφερόντων του πολύ μεγάλου παγκόσμιου κι ελληνικού κεφαλαίου είναι πανίσχυρο. Ενώ οι αδύναμοι του κόσμου που κατέφυγαν πρόσφυγες στο λιμάνι όχι. Να μια καλή νομίζω εξήγηση για τη μανία απέναντι στους πρόσφυγες των ‘αγαναχτισμένων’ που είδαμε στο λιμάνι: η μανία απέναντι στον απολύτως αδύναμο φανταστικό εχθρό του λιμανιού είναι η άλλη όψη του φόβου να αναμετρηθείς με τον πανίσχυρο πραγματικό, το ΤΑΙΠΕΔ κι αυτούς που συμφέρει η ύπαρξή του. Για να κρύψεις τη δειλία σου να σταθείς απέναντι στον πιο δυνατό που αδικεί στέκεσαι απέναντι στον πιο αδύνατο που αδικείται. Επιλέγοντας για μέτρο της ανδρείας σου μια ξεριζωμένη και κυνηγημένη μάννα με παιδιά που η ανάγκη την έκανε να τα κοιμίζει ακόμη και πάνω στα υγρά τσιμέντα της προβλήτας του λιμανιού.
(4) Την ίδια όμως στιγμή που οι ‘αγαναχτισμένοι’ απελευθέρωναν υποτίθεται το λιμάνι της Χίου από τους πρόσφυγες ενώ τα ΜΑΤ κι η εξουσία τους ανέχονταν τοπικά, με ξύλο από τα ΜΑΤ υπέγραφε η εξουσία κεντρικά την παραχώρηση του λιμανιού του Πειραιά σε ένα παντοδύναμο κεφάλαιο που θέλει να επιβάλει μισθούς και συνθήκες εργασίας Κίνας. Αυτό προφανώς αφορά και τα λιμάνια της Χίου κι ας διέφυγε των ‘αγαναχτισμένων’ που το ‘απελευθέρωσαν’ και της εξουσίας που τους νομιμοποίησε. Μια διαδρομή θέλει δύο λιμάνια, της Χίου και του Πειραιά. Κι επειδή το λιμάνι του Πειραιά δεν είναι πλέον ελεύθερο, το λιμάνι της Χίου χάνει κι αυτό σε ελευθερία. Όποιος πληρώνει το καπέλο για ταξίδι στη Χίο από το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος που επηρεάζει αρνητικά το σύνολο της αεροπορικής σύνδεσης της Χίου με την πρωτεύουσα καταλαβαίνει πολύ καλά σε τι αναφέρομαι.
