του Γιώργου Χατζελένη
Αρχές Μαρτίου κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο το παραπάνω σκίτσο. Δύο μεσήλικες, πιθανότατα γονείς, παρατηρούν απελπισμένοι την προθήκη ενός βιβλιοπωλείου. Ο άνδρας λέει με παράπονο πως «οι νέοι δεν ακούνε πια…» για να συμπληρώσει η γυναίκα τη φράση λέγοντας «… γράφουν». Λίγες βδομάδες αργότερα, οι δρόμοι του Παρισιού με επίκεντρο την πλατεία Ρεπουμπλίκ, κατακλείστηκαν από οργισμένους νέους.
Ο ξεσηκωμός του Παρισιού και της υπόλοιπης Γαλλίας, αν κι έχει πολλά κοινά με τις εξεγέρσεις των παριζιάνικων προαστίων του 2005, απέχει πολύ από τον ντετερμινισμό που επικρατούσε τότε. Αυτή τη φορά ο γαλλικός λαός βιώνει ένα κίνημα γνώμης κι ουσιώδους διαμαρτυρίας. Η νέα γενιά αποδεικνύει πως έχει γνώση κι άποψη, κάτι το οποίο απαξιούν οι μεγαλύτερες γενιές, διότι υστερούν από ανοιχτά αυτιά και διάθεση διαλόγου. Αυτό δεν απογοήτευσε τους νέους οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια προσπαθούσαν να ακουστούν. Η φωνή τους αποτυπώθηκε αρκετές φορές μέσα από την τέχνη (όπως για παράδειγμα στη γραφή σύμφωνα με το παραπάνω σκίτσο). Δυστυχώς όμως δεν πέτυχαν κάτι διότι και σ’ αυτόν τον χώρο έχουν επικρατήσει δημόσιες σχέσεις και το μάρκετινγκ. «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω» για όσους το επιχείρησαν τελικά μέσα από εκεί. Η μόνη λύση λοιπόν ήταν ο δρόμος. Κι εκεί τα κατάφεραν.
Όμως πόσο λογική είναι η οργή και η επιμονή των νέων της Γαλλίας; Μελετώντας το νέο νομοσχέδιο που προσπαθεί να περάσει η γαλλική κυβέρνηση, είναι εύκολο να αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε, πως για τις επόμενες γενιές χτίζεται ένα εργασιακό περιβάλλον απάνθρωπο και σκοτεινό. Το εργατικό δίκαιο σβήνεται από τον χάρτη και η εργασιακή ανασφάλεια θεσμοθετείται πια από το ίδιο το κράτος.
Τι είναι αυτό που έχει κρατήσει την εξέγερση της Γαλλίας αναμμένη και την έντασή της αμείωτη τους τελευταίους δύο μήνες; Η απάντηση είναι η νεολαία. Μαθητές, φοιτητές και νέοι άνεργοι ήταν οι πρώτοι που γέμισαν τους δρόμους. Το υγιές θράσος της νεότητάς τους, έδωσε νόημα σε κάθε εργαζόμενο που νιώθει μέρα με τη μέρα την θηλιά της λιτότητας να στενεύει όλο και περισσότερο γύρω από τον λαιμό του. Το πείσμα των νέων οδήγησε κι άλλα σωματεία να προσκολληθούν και να συμπορευτούν μαζί τους. Κι όλοι μαζί σαν μία γροθιά, να στέκονται με θάρρος απέναντι στην κρατική κι αστυνομική βία και με πείσμα ενάντια στον εργασιακό μεσαίωνα που προσπαθούν να τους εφαρμόσουν κάποιοι. Ένα κοινωνικό συναίσθημα, τελείως ξένο για τον μέσο Έλληνα.
Είναι φανερό πως η γαλλική νεολαία ήταν το φυτίλι της νέας εξέγερσης. Τι είναι όμως αυτό που κάνει την γαλλική νεολαία να διαφέρει από την ελληνική; Πρώτα απ’ όλα είναι ο πολιτικός χαρακτήρας του γαλλικού έθνους. Η πολιτική συνείδηση των Γάλλων φάνηκε από το 2005 όταν καταψήφισαν το ευρωσύνταγμα. Εμφανής όμως είναι και στις πόλεις τους, όπου σε κάθε δημόσιο κτίριο διακρίνεται το σύνθημα «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη. Έπειτα είναι η αυτονομία των κοινωνικών κινημάτων, τα οποία έχουν μία αυθεντική πολιτικοποίηση, μακριά από ψηφοθηρικούς λόγους, κόμματα και συνδικάτα που διοργανώνουν ημερήσιες απεργίες. Επίσης είναι η διαρκής άνθηση της κριτικής σκέψης των νέων της Γαλλίας, η οποία δεν επηρεαζεται από τα συστημικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και από απόψεις διανοούμενων των τηλεοπτικών πάνελ.
Το πείσμα και το πάθος των Γάλλων είναι μία σωτήρια όαση, στις άνυδρες ερήμους του νεοφιλελευθερισμού, οι οποίες επεκτείνονται όλο και περισσότερο μέσα από τις πολιτικές λιτότητας που ακολουθούν αρκετοί αρχηγοί κρατών. Και μιας και ξεκινάει αύριο το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, ας αφουγκραστούμε το σύνθημα που πλανάται μέρες τώρα στους δρόμους της Γαλλίας «αγαπάμε την μπάλα αλλά περισσότερο αγαπάμε τη ζωή!»