του Μιχάλη Βαρλά
Διαβάζω με κατάπληξη το εγκώμιο του Δήμου Αβδελιώδη στον Χρήστο Μπελλέ αναφορικά με το όραμα και το έργο του για τη Βιβλιοθήκη Χίου Κοραής. Η αλήθεια είναι ότι ο απερχόμενος πρόεδρος του εφορευτικού συμβουλίου κατάφερε να μην μείνει απλός πρόεδρος αλλά υποδυόμενος ενίοτε τον διευθυντή, τον εμψυχωτή ή τον υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων να φέρει πολύ κόσμο στη Βιβλιοθήκη, χωρίς όμως το ίδρυμα να καταφέρει να κερδίσει αναγνώστες και μελετητές από αυτή την προσπάθεια.
Μια επίσκεψη στη Βιβλιοθήκη θα πείσει -όποιον την γνωρίζει μερικά χρόνια- ότι ούτε καν ένα φρεσκάρισμα στους τοίχους δεν κατάφερε να κάνει ο πρόεδρος, παρά την προίκα των εκατομυρίων που είχαν εξασφαλιστεί από τη συμπαιγνία των ανάξιων Στάθη και Μουσουρούλη πριν χρόνια. Δε θα ανακαλύψει κανείς καμιά από τις αναγκαίες αλλαγές στο χώρο της βιβλιοθήκης και φυσικά ούτε υποψία εκσυγχρονισμού στα βιβλιοστάσια με κίνδυνο καταστροφής για παλαίτυπα και σπάνιες εκδόσεις.
Ανύπαρκτη μέριμνα για την αναδιοργάνωση του χώρου στα δυο αναγνωστήρια, ψηφιακή εξυπηρέτηση από άλλο αιώνα, απουσία μεγάλων προγραμμάτων και παντελή έλλειψη πρόσβασης σε αποθετήρια, ψηφιακές πηγές γνώσης και άλλα εργαλεία των σύγχρονων βιβλιοθηκών χαρακτηρίζουν την σημαντικότερη σε περιεχόμενο βιβλιοθήκη της μικρής μας χώρας. Τα προγράμματα ψηφιοποίησης –άλλωστε – έχουν βαλτώσει και η μέριμνα για εξοπλισμό εστιάζεται κυρίως στο «νέο» κτήριο χάριν της λειτουργίας του οιωνεί «πανεπιστημίου».
Τιτάνιο έργο του προέδρου αναδεικνύονται οι μαζικές αναρτήσεις εξόδων με θολή τεκμηρίωση στη Διαύγεια και τα πανάκριβα φυλλάδια προβολής των –πληρωμένων από το κοινό- διαλέξεων χωρίς εμφανή σύνδεση με τον «ιστορικό» ή άλλον χαρακτήρα της Βιβλιοθήκης. Κοντά σε αυτά εκδρομές και αγοραίες συναυλίες προσθέτουν πραγματικά νέο περιεχόμενο στην έννοια της Βιβλιοθήκης και της παιδευτικής της λειτουργίας.
Αναλογίζομαι πόσο έλειπε από την καθημερινότητα μας ο πάγκος με τα βιβλία που κοσμεί τον χώρο μετά την είσοδο και θυμίζει το παζάρι βιβλιου της Κλαθμώνος και πόσο τιμούν τη βιβλιοθήκη οι φωνές μιας λογίστριας (;) που καλεί τους ενδιαφερόμενους να βιαστούν να πληρωθούν. Μέχρι και ο σκώρος και το σαράκι που τρύπωσαν στα βιβλία του Διαμαντή δείχνουν να θέλουν να αποδράσουν, πράγμα που συγκαταλέγεται στα θετικά της θητείας του προέδρου.
Η “αποδεδειγμένα αναγεννητική λειτουργία της Βιβλιοθήκης Κοραή” κατά το Δήμο Αβδελιώδη δεν έχει να επιδείξει μια σημαντική έκδοση, ούτε ένα πρόγραμμα της προκοπής, ούτε ένα ολοκληρωμένο έργο για τη βιβλιοθήκη, ούτε καν την ίδρυση έστω ενός νέου συγχρόνου τμήματος ή την συνεργασία με έναν σημαντικό ακαδημαϊκό ή κοινωνικό οργανισμό της χώρας μας ή του εξωτερικού. Έχει να επιδείξει έξοδα προβολής του προέδρου, αμφίβολης αξίας απόκτηση άσκοπων ακινήτων και υποβάθμιση της τεράστιας προσφοράς των υπαλλήλων της Βιβλιοθήκης που επιτελούν το ουσιαστικό και πραγματικό έργο της.
Όσο για τη συνέχεια, ας αφήσουμε να την κρίνουμε και να την κατακρίνουμε του χρόνου τέτοιες μέρες. Θα ταίριαζε καλύτερα στο ήθος, στην καλλιέργεια και στην ευαισθησία όλων μας.
Μιχάλης Βαρλάς
ένας από τους ανάξιους φίλους της βιβλιοθήκης τα τελευταία 40 χρόνια
Συζήτηση2 Σχόλια
Δεν μπορώ να σχολιάσω τις αναλυτικές παρατηρήσεις του κ. Βαρλά – μη γνωρίζοντας λεπτομέρειες για τα τόσα σοβαρά ζητήματα που αναφέρει. Μπορώ όμως να καταθέσω μια προσωπική μαρτυρία από την οποία προκύπτουν κάποια ερωτήματα για το πώς σχεδιαζόταν το «ελεύθερο πανεπιστήμιο» του απερχόμενου Προέδρου.
Δέκα μέρες πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου μου τηλεφώνησε ο κ. Μπελλές για να μου προτείνει τη μία και μοναδική ελεύθερη θέση (!) διαλέξεων που είχε για το εαρινό πρόγραμμα του «ελεύθερου πανεπιστημίου». Το θέμα της ήταν η παρουσίαση της μεγάλης γαιοκτησίας στην οθωμανική αυτοκρατορία, την περίοδο της αναγέννησης.
Απόρησα πώς είναι δυνατό να μου γίνεται μια όντως τιμητική πρόταση, πλην όμως, για ένα θέμα το οποίο αγνοούσα παντελώς και με το οποίο ουδείς θα μπορούσε οποτεδήποτε ούτε καν εμμέσως να με συσχετίσει. Δεν μπορούσα βεβαίως να αποδεχθώ τη συγκεκριμένη πρόσκληση. Άλλωστε δεν υπήρχαν περιθώρια συζήτησης. Το σκεπτικό της πρότασης ήταν «take it or leave it» διότι το πρόγραμμα ήδη είχε οριστικοποιηθεί…
Ευκαιρίας δοθείσης ρώτησα πώς καταρτίστηκε αυτό το πρόγραμμα των διαλέξεων. Ιδίως σε γιατί δεν είχε επιδιωχθεί οποιαδήποτε προσυνεννόηση και συνεργασία με τα τοπικά πανεπιστημιακά τμήματα, αφού ο κ. Πρόεδρος αποφάσισε να επεκταθεί και σε ζητήματα που ερευνούν καθηγητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου – όπως π.χ. η παρούσα οικονομική κρίση. Απάντηση δεν έλαβα.
Έμεινα πάντως με τη θλιβερή εντύπωση ότι η τιμή της πρόσκλησης αλλότρια σκοπιμότητα υπηρετούσε.
Ευτυχώς που υπάρχουν ακόμη κάποιοι που φωνάζουν «ο βασιλιάς είναι γυμνός», γιατί με την τόση περίεργη προβολή αυτών των θεμάτων εκ μέρους ορισμένων χιώτικων ΜΜΕ , ο πολύς κόσμος ζει στη σφαίρα της «εικονικής» πραγματικότητας…