Από 1η Ιανουαρίου 2018 δεν θα επιτρέπεται η δωρεάν διανομή της πλαστικής σακούλας και στη χώρα μας
Τα στοιχεία για τη χρήση της πλαστικής σακούλας και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής είναι εντυπωσιακά και απογοητευτικά. Τα επίπεδα χρήσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς ποικίλλουν σημαντικά στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω των διαφορών που παρατηρούνται στις καταναλωτικές συνήθειες, καθώς και την ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 2010, κάθε πολίτης της Ε.Ε. χρησιμοποίησε κατά μέσο όρο 198 πλαστικές σακούλες, το 90% των οποίων ήταν λεπτές (με πάχος μικρότερο από 0,05 χιλιοστά) σακούλες μιας χρήσης που είναι και οι πιο ρυπογόνες, ενώ έχουν το χαμηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης. Την ίδια χρονιά, περισσότερα από 8 δις σακούλες στην Ε.Ε. μετατράπηκαν σε σκουπίδια, έπειτα από μία μόνο χρήση.
Στην χώρα μας, σύμφωνα με Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή, αντιστοιχούσαν το 2015, 269 πλαστικές σακούλες ανά άτομο το χρόνο, ξεπερνούμε, δηλαδή, αρκετά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η εκτεταμένη αυτή χρήση έχει επιπτώσεις και στον τουρισμό και την ποιότητα ζωής, ενώ επιβαρύνει και με σημαντικό κόστος τους μηχανισμούς περισυλλογής απορριμμάτων.
Είναι παρήγορο ότι δειλά αλλά σταθερά η διάθεση των καταναλωτών να αλλάξουν συνήθειες αυξάνεται. Στη Σκιάθο και στην Αλόνησο πραγματοποιούνται ήδη προγράμματα «απεξάρτησης» από την πλαστική σακούλα. Ανάλογες προσπάθειες γίνονται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, αλλού με επιτυχία και αλλού όχι. Στη Βολισσό η ενημερωτική εκδήλωση για την απαγόρευση της πλαστικής σακούλας δεν είχε συνέχεια και τα αποτελέσματα της όλης προσπάθειας απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν ικανοποιητικά.
Αρκετά προβλέπονται να αλλάξουν το 2018, καθώς θα μπει σε εφαρμογή η Οδηγία 2015/720/ΕΕ για τον περιορισμό της χρήσης της πλαστικής σακούλας η οποία προβλέπει διάφορα μέτρα, ένα εκ των οποίων είναι η χρέωσή της. Σύμφωνα με δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος κ. Σωκράτη Φάμελλου από 1η Ιανουαρίου 2018 δεν θα επιτρέπεται η δωρεάν διανομή της πλαστικής σακούλας. Τα έσοδα από τη διάθεση της πλαστικής σακούλας θα έχει το χαρακτήρα του «περιβαλλοντικού τέλους» θα εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και στη συνέχεια θα αποδίδονται στον ΕΟΑΝ.
Προφανώς το μέτρο χρέωσης της πλαστικής σακούλας είναι σε θετική κατεύθυνση, αλλά δεν είναι από μόνο του αρκετό για να αντιστρέψει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τα πλαστικά απορρίματα. Μια διαφορετική καταναλωτική κουλτούρα και μια αλλαγή πολιτική συσκευασιών και διάθεσης προϊόντων στην αγορά θα συμβάλουν επίσης στον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης. Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» δεν μπορεί να αποτελεί το μοναδικό «εργαλείο» αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν σχέση με την ποιότητα ζωής και την προστασία του περιβάλλοντος.