Ομοβροντία δηλώσεων κατά των σχεδίων για άρση της αναγκαστικότητας της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών, η οποία βάλλεται από παλιά
Αιρετοί και θεσμικοί παράγοντες αντιδρούν και προειδοποιούν για τις συνέπειες στο προϊόν και την κοινωνία που θα είχε μια τέτοια εξέλιξη, ενώ όλοι δηλώνουν ότι θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια στο πλευρό των μαστιχοπαραγωγών για να την αποτρέψουν.
Θυμίζουμε ότι η σχετική συζήτηση άνοιξε μετά την απόφαση (εδώ, στα γαλλικά) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ύστερα από προσφυγή δύο αμπελουργών από τη Σάμο, που απεφάνθη πως δεν πρέπει να είναι αναγκαστική η εγγραφή τους στον τοπικό συνεταιρισμό, σπέρνοντας την ανησυχία πως επίκειται το τέλος των αναγκαστικών συνεταιρισμών.
Ανεξάρτητα από το ορθό ή λανθασμένο της απόφασης για τη Σάμο, η περίπτωση της μαστίχας παρουσιάζει πολλαπλές και σημαντικότατες διαφορές, με κύρια μεταξύ άλλων την παγκόσμια μοναδικότητά της. Οι 20 πρωτοβάθμιοι αναγκαστικοί συνεταιρισμοί στα Μαστιχοχώρια και η ΕΜΧ ως δευτεροβάθμιος αναγκαστικός συνεταιρισμός ιδρύθηκαν το 1938 ύστερα από χρόνια αγώνων που εδράζονταν στη βαθιά δυσαρέσκεια των παραγωγών και την ανάγκη για αλλαγή του συστήματος των «πραττών» (των εμπόρων) που απομυζούσαν τον μόχθο τους.
Τις τελευταίες μέρες, έχουν μεταξύ άλλων πει για το ζήτημα:
Τούμπος: Σιγά μην τους αφήσουμε
Ο νυν πρόεδρος της Ένωσης Γιώργος Τούμπος εμφανίζεται αποφασισμένος να παλέψει μέχρι εσχάτων για τη διατήρηση της Αναγκαστικότητας του Συνεταιρισμού. Σε σχόλιο που ανάρτησε σε Δίκτυο Κοινωνικής Δικτύωσης σημειώνει: «Δεν ζητάμε προστατευτισμό από τον νομοθέτη. Ζητάμε να συνεχίσει να μας δίνει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του μαστιχιού από τον συνεταιρισμό που ίδρυσαν οι παππούδες μας, 78 χρόνια, πριν, για να αποφύγουν την εκμετάλλευση τους από τους εμπόρους – μαστιχάδες. Αυτά που λέγονται για κοινοτικές οδηγίες, και εργαλειοθήκες του ΟΟΣΑ, μπορούν επιεικώς να χαρακτηριστούν ως παραμύθια της χαλιμάς!».
Γανιάρης: H αναγκαστικότητα δεν μας επιβλήθηκε, την επιβάλαμε εμείς
Ο τέως Πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών, Κωνσταντίνος Γανιάρης σε κείμενό του υπενθύμισε τις ιστορικές συνθήκες που επέβαλαν την δημιουργία της Ένωσης Μαστιχοπαραγών το 1938.
«Όλοι οι Χιώτες έχουμε ακούσει από διηγήσεις των πατεράδων και των παππούδων μας και ο ιστορικός έχει αναλυτικά και παραστατικότατα περιγράψει τους σκληρούς αγώνες μιας ολιγομελούς ομάδας φωτισμένων αστών, με επικεφαλής τον Καλλιμασιώτη γιατρό Γεώργιο Σταγκούλη, που οδήγησαν στην ίδρυση της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου.
Η αιτία για τους αγώνες αυτούς δεν ήταν άλλη από την άγρια καταλήστευση του μόχθου του μαστιχοπαραγωγού από τους κερδοσκόπους-τοκογλύφους και τους τοπικούς αντιπροσώπους τους, τους «πράττες», οι οποίοι και αγόραζαν την εσοδεία του – αν ήθελαν, όση ήθελαν και όποτε ήθελαν – και πλήρωναν αυτόν, όταν ήθελαν και όσο ήθελαν.
Το 1938 όλα άλλαξαν με την ψήφιση του αναγκαστικού νόμου «περί ιδρύσεως της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου». Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο και σε πολύ αδρές γραμμές ο παραγωγός υποχρεούται να παραδίδει όλη την παραγωγή του και να αμείβεται γι’ αυτήν με τους όρους και τις προϋποθέσεις, που ο ίδιος μέσω των αντιπρόσωπων του, θέτει, καθώς εκείνος είναι, που εκλέγει ελεύθερα την διοίκηση του, την οποία και δύναται να ανακαλεί. Ακολούθως η Ελληνική πολιτεία κατοχύρωσε την ίδρυση και λειτουργία αναγκαστικών συνεταιρισμών σε ακόμη ανώτερο νομοθετικό επίπεδο, στο σύνταγμα των Ελλήνων (Άρθρο 12, παράγραφος 5).»
Βουρνούς: Η ΕΜΧ διασφαλίζει τα συμφέροντα του μικρού παραγωγού
Ο Δήμαρχος Χίου Μανώλης Βουρνούς σε δηλώσεις του τόνισε ότι «η μαστίχα, ως παγκοσμίως μοναδικό προϊόν, αποτελεί, εδώ και εκατοντάδες χρόνια, πηγή ζωής για τη Χίο και τους κατοίκους της και κεφαλαιώδη παράγοντα για την ευημερία του νησιού» και σημείωσε ότι «η λειτουργία της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου διασφαλίζει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των πολλών, κυρίως, τα συμφέροντα του μικρού παραγωγού», ενώ η αποτελεσματικότητά της «έχει αποδειχθεί διαχρονικά».
Κάρμαντζης: Η άρση της αναγκαστικότητας πλήγμα στην τοπική οικονομία
- Στο εισόδημα και στην αξιοπρέπεια των μαστιχοπαραγωγών
- Στην τοπική οικονομία της Χίου, στην οποία η Ε.Μ.Χ. έχει πρωταγωνιστικό και αναντικατάστατο ρόλο
- Στις προοπτικές του παγκόσμια μοναδικού προϊόντος της μαστίχας, σε μια εποχή που ανοίγονται σημαντικοί και ελπιδοφόροι δρόμοι μπροστά του.»
Επίσης τονίζει ότι «ειδικά στην παρούσα οικονομική συγκυρία, οποιαδήποτε σκέψη για άρση της αναγκαστικότητας θα άφηνε τους μαστιχοπαραγωγούς ανυπεράσπιστους σε παιχνίδια ανεξέλεγκτων κερδοσκόπων με ταυτόχρονες καταστροφικές επιπτώσεις στην ποιότητα του προϊόντος της οποίας εγγυητής, με επιστημονικά ενδεδειγμένο τρόπο και ποιοτικούς ελέγχους, είναι η Ε.Μ.Χ».
Οι προθέσεις της κυβέρνησης για το ζήτημα δεν έχουν ξεκαθαριστεί, ενώ ο βουλευτής Χίου του ΣΥΡΙΖΑ, Α. Μιχαηλίδης, έχει επίσης ταχθεί με δηλώσεις του κατηγορηματικά εναντίον οποιασδήποτε εξέλιξης που θα θίγει την αναγκαστικότητα της ΕΜΧ.
Και μια εικόνα από το παρελθόν
Σαν μια απόδειξη της ιστορικότητας του ζητήματος της προστασίας της μαστίχας, των παραγωγών και της ΕΜΧ από τις πιέσεις για άρση της αναγκαστικότητας, η τελευταία σελίδα του Δελτίου Διαφωτίσεως της ΕΜΧ, αρ. 1. Το δελτίο αυτό εκδόθηκε τον Ιούλιο 1946 και αντιτίθεται, με τη γλώσσα της εποχής, στις πιέσεις των εμπόρων (από τότε…) για διάλυση της Ένωσης, μόλις 8 χρόνια μετά την ίδρυσή της, μέσω της άρσης της αναγκαστικότητας: