γράφει η Ερμιόνη Φρεζούλη
Κατά καιρούς γίνεται κουβέντα στο νησί για την ανακύκλωση. Λίγο η κόντρα εταιρίας – δήμου, λίγο οι ξεχειλισμένοι κάδοι, λίγο οι δημότες που πετάνε κοινά σκουπίδια στους ανακυκλώσιμους κάδους – σε κάποιες περιοχές, δεν είναι ο κανόνας αυτό -, λίγο οι διάφορες σχολικές, κατά κανόνα, δραστηριότητες που προωθούν την ανακύκλωση, όλο και κάτι συζητάμε.
Η ΔΙΑΝΟΧ, η δημοτική εταιρία διαχείρισης του ΧΥΤΑ και υπεύθυνη για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, έχει δαπανήσει τα τελευταία 2,5 χρόνια πάνω από 20.000 ευρώ σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης (σποτάκια, καπελάκι, τσαντούλες, βραβεύσεις σε μαθητικούς διαγωνισμούς, κ.λπ.). Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το ποσό δεν είναι αστρονομικό, παρόλο που η εταιρία έχει οικονομική άνεση, μιας και λαμβάνει συγκεκριμένο ποσό κάθε χρόνο βάσει της κείμενης νομοθεσίας (κάτι που ισχύει για όλες τις αντίστοιχες στην Ελλάδα): λαμβάνει τα τέλη ανακύκλωσης από την Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης και το υπολειπόμενο ποσό δίνεται από τους τρεις δήμους, Χίου, Ψαρών και Οινουσών.
Ποιο όμως είναι το αποτέλεσμα αυτών των δράσεων; Έχουμε μετρήσει αν έχουν κάποιο πραγματικό αντίκτυπο; Τα ποσοστά ανακύκλωσης φαίνεται να έχουν αυξηθεί. Και μόνο το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι κάδοι και τα σημεία που μπορεί κάποιος/α να ανακυκλώσει, έχει προφανώς αποτέλεσμα. Αρκεί όμως αυτό; Αρκούν αποσπασματικές δράσεις ενημέρωσης, χωρίς συνέχεια, χωρίς στόχο συγκεκριμένο;
Επανειλημμένως έχουν κατατεθεί στη ΔΙΑΝΟΧ συγκεκριμένες προτάσεις (που περιλαμβάνουν και την αναζήτηση χορηγών για μείωση του κόστους για την εταιρία) για τη οργάνωση μιας ολοκληρωμένης εκστρατείας ενημέρωσης ευαισθητοποίησης για διαφορετικά κοινά-στόχο (άλλη ενημέρωση κάνεις στις γιαγιάδες στο χωριό και άλλα επιχειρήματα χρησιμοποιείς, άλλη στα παιδιά, άλλη στους εμπόρους, άλλη στους μετανάστες που είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στο νησί, άλλη σε ξενοδόχους, αγρότες και αλιείς), με προσαρμοσμένες δράσεις στο εκάστοτε κοινό, με αρχή μέση και τέλος, με στοχοθεσία και μέτρηση των αποτελεσμάτων στο τέλος της κάθε δράσης για να δούμε τι δούλεψε και τι όχι. Ποιες κατηγορίες του πληθυσμού θέλουν περισσότερη ενημέρωση. Ποιες δράσεις «δούλεψαν» και ποιες απέτυχαν. Μια δουλειά που θα είναι μετρήσιμη και που θα επιτρέψει στη δημοτική αρχή να αναζητήσει και άλλους τρόπους και κίνητρα προώθησης της μείωσης της δημιουργίας απορριμμάτων. Που θα επιτρέψει σε μια δημοτική αρχή που θα το ήθελε και θα το πίστευε να δώσει και οικονομικά κίνητρα για να συμμετέχουν οι κάτοικοι στην προσπάθεια.
Δεν ξέρω γιατί, αντ’ αυτού, η δημοτική αρχή φλερτάρει με εργοστάσια καύσης (μιας και πιστεύουμε ότι ακόμα και αν σήμερα δεν υπάρχει η τεχνολογία για την ανάκτηση ενέργειας από τα απορρίμματα για τα μεγέθη της Χίου, η τεχνολογία θα βρει τη λύση στο μέλλον) και με εργοστάσια μηχανικής διαλογής (υψηλό κόστος κατασκευής, υψηλό κόστος λειτουργίας, ελάχιστα αποτελέσματα για την ανάκτηση υλικών και την ανακύκλωση).
Δεν ξέρω γιατί επισκέφτηκαν στη Γερμανία τέτοια εργοστάσια και δεν ζήτησαν να ενημερωθούν για προγράμματα όπως το «πληρώνω όσο πετάω» (pay as you throw), προγράμματα ζύγισης των απορριμμάτων που πετιούνται στους κοινούς κάδους και ορισμό των δημοτικών τελών βάσει αυτών των δεδομένων, προγράμματα ενημέρωσης και εμπλοκής των κατοίκων και των επαγγελματιών.
Προφανώς είναι θέμα διαφορετικής λογικής και προτεραιοτήτων. Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων υποτίθεται ότι είναι ακόμα σε διαδικασία διαβούλευσης. Ποιος νοιάζεται όμως; Αφού η δημοτική αρχή υφάρπαξε την έγκριση της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου, υποσχόμενη δια στόματος του τότε Γεν. Γραμματέα του Δήμου κ. Μήλια, ότι «θα επανέλθει» προς ψήφιση στο δημοτικό συμβούλιο.
