του Μιχάλη Μπάκα
Την περασμένη βδομάδα βρέθηκα στην Αθήνα και χρησιμοποίησα τις δημόσιες συγκοινωνίες για μια σύντομη μετακίνηση στο κέντρο. Βρήκα θέση για να κάτσω στο τέλος του τραμ. Η σύνθεση των επιβατών ήταν η γνωστή των τελευταίων χρόνων στην Αθήνα. Περισσότεροι από τους μισούς ήταν ξένοι και βρέθηκα να αναρωτιέμαι πώς αντέχουν αυτή οι άνθρωποι την κρίση και για πόσο καιρό ακόμα θα παλεύουν για την επιβίωση τους στην Ελλάδα του 2012. Σε κάποια στιγμή άρχισε ο έλεγχος των εισιτηρίων από 3 υπαλλήλους, κάτι που τουλάχιστον σε εμένα συμβαίνει πολύ σπάνια στην Αθήνα. Αφού ξεπέρασα το άγχος για να βρω το εισιτήριο που είχα βάλει σε κάποια τσέπη (και φυσικά εκείνη τη κρίσιμη στιγμή δεν ήθελε να εμφανιστεί), άρχισα να αγχώνομαι για όλους αυτούς τους επιβάτες μετανάστες καθώς περίμενα ότι λογικά κάποιοι δεν θα είχαν ακυρώσει το εισιτήριο τους. Ο έλεγχος συνεχιζόταν χωρίς προβλήματα και όλοι είχαν ακυρώσει κανονικά τα εισιτήρια τους μέχρι που ακούστηκαν φωνές από την αρχή του τραμ. Ένας κύριος γύρω στα 55, καλοβαλμένος με το κοστούμι του, διαμαρτυρόταν στους υπαλλήλους που του έκαναν έλεγχο, ωρυόμενος για τα χάλια των δημόσιων συγκοινωνιών, που έχουν και «την απαίτηση από αυτόν να πληρώνει εισιτήριο». Το βασικό το επιχείρημα ήταν ότι πριν 2 ημέρες που ήθελε να χρησιμοποιήσει τις δημόσιες συγκοινωνίες αυτοί απεργούσαν και δεν μπόρεσε να κάνει τη δουλειά του. Οι υπάλληλοι τον κάλεσαν να βγουν όλοι μαζί έξω από το τραμ και αυτός τους απειλούσε να κατέβουν κάτω να λογαριαστούν…
Η Ελλάδα του 2012 δεν έφτασε ένα βήμα από τη χρεοκοπία μόνο εξαιτίας της παγκόσμιας κρίσης της τελευταίας τριετίας. Η ελληνική κρίση αποτελεί τη φυσική κατάληξη μιας σαθρής κοινωνίας, της λογικής της καπατσοσύνης, του βολέματος, του τσάμπα μάγκα, του «ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε». Το Έλληνα που δεν έμαθε να σέβεται το κράτος, καθώς βέβαια δεν τον σέβεται και αυτό. Του Έλληνα που δεν μπορεί να σέβεται τίποτα δημόσιο και κοινό και έτσι δικαιολογούνται τα αμέτρητα πεταμένα σκουπίδια στους δρόμους μας. Του Έλληνα του «μέσου» και του κολλητού κομματάρχη της περιοχής, που θα του εξασφαλίσει μια «δουλίτσα» με το δημόσιο και στις εκλογές δεν θα τον ξεχάσει. Του Έλληνα της φοροδιαφυγής και της μαύρης οικονομίας. Του Έλληνα που παρκάρει το 4×4 στην πλατεία, που αδιαφορεί για τις επόμενες γενιές, που δεν τον αφορά τίποτε συλλογικό μπροστά στο ατομικό του συμφέρον, που δεν τον αφορά τίποτε που δεν αγοράζεται. Του Έλληνα που ακόμα και εάν είχε καλές προθέσεις, απογοητευμένος από τη γραφειοκρατία μαθαίνει και αυτός ότι χωρίς να λαδώσει δεν μπορεί να κάνει τίποτα σʼαυτή τη χώρα.
Υπάρχει λύση; Είναι προφανές ότι πέρα από κόκκινες ή πράσινες, αριστερές ή δεξιές αντιλήψεις, απαιτείται ένα νέο συμβόλαιο ανάκτησης εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολίτη. Η επόμενη κυβέρνηση επιτέλους πρέπει να προχωρήσει ένα βήμα εμπρός. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό και θα μπορέσει να αποτελέσει την βάση της ανόρθωσης της κοινωνίας για να στηρίξει τη μεγάλη προσπάθεια για το πέρασμα από την οικονομική κρίση. Γιατί η κρίση είναι βαθιά ηθική, κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική και εάν δεν ισορροπήσουν όλες οι παράμετροι της θα καταλήξουμε και πάλι στα ίδια λάθη του παρελθόντος και ακολουθώντας το μαρτύριο του Σισύφου θα κληθούμε και πάλι να προσπαθήσουμε να κουβαλήσουμε την πέτρα στην κορυφή του βουνού. Και πολύ φοβάμαι ότι θα είναι πολύ αργά για να ξαναπροσπαθήσουμε…