γράφει ο Τέλης Τύμπας
Η ευρωπαϊκή κοινωνία της παρατεταμένης κρίσης ως πειραματόζωο. Μια κοινωνία που έχει μετατραπεί σε πείραμα του πόσο μπορεί να μεγαλώσει η ανεργία, να εξαθλιωθεί η εργασία, να υποβαθμιστεί η υγεία και η παιδεία, να συμπιεσθούν τα δικαιώματα, να προχωρήσουν οι πλειστηριασμοί, να θεωρείται φυσιολογικό η φτώχεια, η πείνα, ο φόβος, η αυτοκτονία. Ένα πείραμα με τον εθνικισμό, το ρατσισμό (στον ξένο και στον «μη αρτιμελή», σε κάθε διαφορετικό), τον σεξισμό, την ομοφυλοφοβία Ένα πείραμα του πόσο μπορούν να υποσκαφτούν τα θεμέλια της αστικής δημοκρατίας. Ένα πείραμα με τον εκφασισμό.
Γι αυτό το πείραμα συζητάμε οι Ευρωπαίοι στις εκλογές μας, όπως συζητούσε στις δικές τις εκλογές και η Γερμανία του 1923. Όπως όμως έχει δείξει από χρόνια ο μεγάλος Σουηδός σκηνοθέτης Ίνγκμαρ Μπέργκμαν στο «Αυγό του Φιδιού», η ακραία κρίση ανοίγει ευκαιρία και για ένα πείραμα που λαμβάνει χώρα αθέατα. Ανοίγει το δρόμο στον κάθε είδους πειραματισμό με την επιστήμη και την τεχνολογία. Στις μέρες μας: Στην επέλαση της εικονικής πραγματικότητας και τη γενικευμένη ηλεκτρονική παρακολούθηση. Την χωρίς έλεγχο γενετική τροποποίηση ζώων και φυτών (μεταλλαγμένα) και τη μηχανική παραγωγή ανθρωπίνων οργάνων (βλαστοκύτταρα). Την εμμονή στα ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια. Ένα ανεξέλεγκτο πείραμα για το οποίο δεν συζητάμε στις εκλογές.
Σταματώ με την παρατήρηση ότι στην Ευρώπη της κρίσης του μεσοπολέμου το αυγό του φιδιού εκκολάφθηκε ενώ λάμβαναν χώρα εκλογές. Το πρόβλημα προέκυψε από αυτό που δεν αποτελούσε αντικείμενο συζήτησης σε αυτές: την αξιοποίηση της κρίσης για έναν ακραίο αλλά αθέατο πειραματισμό με την επιστήμη και την τεχνολογία. Το δείχνει νομίζω θαυμάσια ο Μπέργκμαν στην αριστουργηματική του ταινία.
