Η φετινή αντιπυρική περίοδος κινήθηκε κοντά στον μέσο όρο των τελευταίων δέκα καλοκαιριών, την ώρα που η κλιματική αλλαγή έδειξε το πιο σκληρό της πρόσωπο σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια
Να μην μας ματιάσουνε, αλλά το φετινό καλοκαίρι πέρασε χωρίς μεγάλες πυρκαγιές στη Χίο, κάτι που τόσο είχε ανάγκη η λαβωμένη φύση του νησιού σε βορά και νότα από τις αλλεπάλληλες φωτιές των προηγούμενων ετών. Ωστόσο, λόγω της συνεχιζόμενης καλοκαιρίας η περιφερειακή πυροσβεστική διοίκηση Βορείου Αιγαίου αποφάσισε να παρατείνει έως 15 Νοεμβρίου 2017 την απαγόρευση καύσης στη Χίο και στη Σάμο.
Πανελλαδικά, κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο κάηκαν περίπου 235.000 στρέμματα καμένων εκτάσεων, λίγο χαμηλότερα από τον μέσο όρο (275.000 στρ.) της τελευταίας 10ετίας (2008-2017) σύμφωνα με τα στοιχεία του European Forest Fire Information System (EFFIS). Οι περιοχές των Κυθήρων, του Καλάμου Αττικής, της Ανατολικής Μάνης Λακωνίας και της Ζακύνθου σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος των καταστροφών.
Κι αν η Ελλάδα έζησε το ίδιο έργο περίπου, τόσο ως προς τις καμένες εκτάσεις όσο και ως προς τα χρόνια προβλήματα του μηχανισμού δασοπροστασίας, η Μεσόγειος αλλά και τα Βαλκάνια είδαν το θρίλερ της κλιματικής αλλαγής να αφήνει πίσω του τεράστιο κόστος με πολύ έντονες πυρκαγιές, τεράστιες εκτάσεις καμένης γης και – δυστυχώς – δεκάδες νεκρούς.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του European Forest Fire Information System (EFFIS), φέτος ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη φαίνεται να τριπλασιάζεται, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, οι πυρκαγιές πλέον αρχίζουν πολύ νωρίτερα και διαρκούν αρκετά περισσότερο συγκριτικά με παλιότερα. Στην Ελλάδα, έρευνα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έδειξε ότι μέχρι το 2100 αναμένεται οι ημέρες αυξημένου κινδύνου για έναρξη δασικής πυρκαγιάς ανά έτος να διπλασιαστούν.
Από τις αρχές της χρονιάς μέχρι και σήμερα έχουν καταγραφεί μεγάλες πυρκαγιές στην περιφέρεια της Μεσογείου, με την Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Κροατία να πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα, την ίδια ώρα που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι το φαινόμενο θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια και οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές τονίζουν ότι οι εθνικές πολιτικές και τα συστήματα δασοπροστασίας πρέπει να αλλάξουν άμεσα, εστιάζοντας στη λήψη μέτρων πρόληψης. Σύμφωνα με τον Rui Barreira του Μεσογειακού Γραφείου του WWF: «Η Πορτογαλία, καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017, ζει παρόμοιες καταστροφές από πυρκαγιές, όπως έζησε και η Ελλάδα το 2007. Από την αρχή της χρονιάς έχουν καταγραφεί επισήμως 13.346 περιστατικά με αποτέλεσμα πάνω από 5,5 εκατ. στρ. δασικές εκτάσεις να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Όλα τα μεσογειακά δάση, όπως αυτά της Πορτογαλίας και της Ελλάδας, αντιμετωπίζουν κοινά μεταξύ τους προβλήματα, όπως η εγκατάλειψη της υπαίθρου, η αύξηση της καύσιμης ύλης λόγω απουσίας διαχειριστικών μέτρων, αλλά και η κλιματική αλλαγή. Τα δάση μας γίνονται ολοένα και πιο ευάλωτα στις πυρκαγιές, γεγονός που σημαίνει μεγαλύτερες καταστροφές και απώλειες τόσο σε οικολογικούς, όσο και σε οικονομικούς και κοινωνικούς όρους στο άμεσο μέλλον».
Τα στοιχεία από τα Βαλκάνια, που πέρασαν μια πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδο που ξεκίνησε ουσιαστικά τους ανοιξιάτικούς μήνες, με καμένες εκτάσεις πολύ πάνω από τον μέσο όρο της περασμένης δεκαετίας, σοκάρουν.
Χώρα | Σύνολο καμένων εκτάσεων (στρ.) ως 24/10/2017 | Ετήσιος μέσος όρος 2008-2016 (στρ.) |
Βοσνία–Ερζεγοβίνη | 971.076 | 162.660 |
Κροατία | 808.356 | 78.830 |
Μαυροβούνιο | 619.572 | 86.600 |
Τουρκία | 561.000 | 287.930 |
Αλβανία | 506.004 | 170.450 |
Ρουμανία | 351.516 | 15.610 |
ΠΓΔΜ | 305.688 | 88.540 |
Σερβία | 97.500 | 16.550 |
Βουλγαρία | 65.328 | 58.710 |
Κόσοβο | 48.180 | 10.950 |