Τουλάχιστον έξι χιλιάδες πρόσφυγες, άνθρωποι κάθε ηλικίας, κρατούνται αυτή τη στιγμή σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο. Η καθημερινότητά τους ίδια: λίγο φαγητό, υποτυπώδεις συνθήκες διαβίωσης, εντάσεις, απουσία προοπτικής, φόβος για την απέλαση. Στο βίντεο, λίγα λόγια από τους πρόσφυγες που κρατούνται στη Σάμο.
Το hotspot της Σάμου, που μετατράπηκε κι αυτό εν μία νυκτί σε κέντρο κράτησης μετά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, βρίσκεται σε μια πλαγιά του νησιού με θέα προς τη θάλασσα. Το επάνω μέρος του χρησιμοποιείται από το 2007, το κάτω, με τα γνωστά πλέον κοντέινερ, είναι υπό κατασκευή. Εχει επίσημη «χωρητικότητα», όσο απάνθρωπη κι αν ακούγεται η λέξη, 850 ανθρώπων. Τα επίσημα νούμερα λένε πως στη Σάμο βρίσκονται σήμερα 785 πρόσφυγες, εκ των οποίων 527 εισήλθαν μετά την 20ή Μαρτίου. Ωστόσο, οι μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων λένε πως δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να κοιμηθούν όλοι με κάποια αξιοπρέπεια, ό,τι κι αν λένε οι αριθμοί.
Μαρτυρίες των προσφύγων, με ελληνικούς υπότιτλους, στο βίντεο που τράβηξε ο Μπ. Τζούλιαν από το κέντρο κράτησης στη Σάμο. Στο 3ο λεπτό και μια μικρή επίδειξη των… χορταστικών μερίδων που διανέμονται τρεις φορές τη μέρα.
«Ρισκάραμε τις ζωές μας. Περάσαμε τόσα σύνορα, περάσαμε δάση, περάσαμε το Αιγαίο, δεν θέλουμε να πάμε πίσω, Ευρώπη βοήθησέ μας», είναι μερικά από τα λόγια των νεαρών ανδρών στη Σάμο που μιλάνε πίσω από το διπλό φράχτη, με το αγκαθωτό συρματόπλεγμα από πάνω. Άνθρωποι που μιλάνε σπάνια πια με κάποιον «απέξω», αφού στα κέντρα κράτησης η πρόσβαση είναι αυστηρά ελεγχόμενη, κι όσο περνούν οι μέρες τόσο εντείνεται η απομόνωσή τους, τόσο λιγότερο τα ΜΜΕ ασχολούνται μαζί τους, τόσο λιγότερο ακούγεται η φωνή τους.
Όπως και στη ΒΙΑΛ της Χίου πριν από μέρες, οι άνθρωποι πίσω από τα σύρματα μιλάνε για το λίγο φαγητό, τον στενάχωρο ύπνο, τις συνεχείς εντάσεις που δημιουργεί ο εγκλεισμός και ο συνωστισμός, την ελπίδα της ελευθερίας, τον φόβο της απέλασης. Γι’ αυτούς τους 6.000 ανθρώπους – ένας στους τρεις είναι παιδί! – η ζωή «συνεχίζεται» ανάμεσα στους αγκαθωτούς φράχτες και τα ψυχρά λευκά κοντέινερ.