γράφει ο Γιώργος Χατζελένης
Όλοι σκεφτήκαμε πως το Brexit είναι πιθανότατα η αρχή του ολοκληρωτικού ξηλώματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκείνο το καλοκαίρι ακούστηκε ένα καμπανάκι πάνω από την Γηραιά Ήπειρο, μόνο που δεν ήταν προειδοποιητικό. Οι διαδικασίες εξόδου μιας χώρας-μέλους έδωσε τροφή σε πολλά ακροδεξιά κόμματα, τα οποία υιοθέτησαν στις προεκλογικές τους υποσχέσεις αντίστοιχα δημοψηφίσματα. Σενάρια όχι μακρινά μιας κι η πανευρωπαϊκή εκλογική περίοδο ξεκινάει αυτήν την Κυριακή στην Ολλανδία.
Γι’ αυτό και λίγο πριν την τελική στροφή των αμφίρροπων εκλογών σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία (πιθανότατα και Ιταλία), η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει απεγνωσμένες προσπάθειες να κρατήσει την εύθραυστη συνοχή της χωρίς να θίξει τα συμφέροντα της ολιγαρχίας.
Την περασμένη βδομάδα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ παρουσίασε ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τη «Λευκή Βίβλο» για το μέλλον της Ε.Ε. των «27». Σκοπός του Γιούνκερ είναι ο προβληματισμός των κρατών-μελών, ευελπιστώντας πως θα προκύψουν σωτήριες προτάσεις για την Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Παράλληλα παρουσίασε πέντε πιθανά σενάρια για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2025.
Μετά την πρωτοβουλία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ακολούθησε συνάντηση των εκπροσώπων των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομικών δυνάμεων της Ε.Ε. στις Βερσαλλίες όπου τάχθηκαν υπέρ μιας Ευρώπης πολλών ταχυτήτων. Στις δηλώσεις τους ακούστηκαν απόψεις οι οποίες περισσότερο σύγχυση προκάλεσαν παρά αισιοδοξία.
Η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι «οι Ευρωπαίοι οφείλουν να έχουν το θάρρος να αποδεχτούν πως κάποιες χώρες τρέχουν πιο γρήγορα από άλλες». Αυτό είναι επιβεβαιωμένο δεκαετίες τώρα, οπότε σε τι αναφέρεται η Μέρκελ όταν λέει πως «καιρός να φύγουμε μπροστά». Και με τις αργοπορημένες χώρες τι θα γίνει; Θα μείνουν πίσω;
Από την άλλη ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολαντ δήλωσε πως η «ενότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία», μόνο που εδώ δε μιλάμε για ενότητα μεταξύ ατόμων αλλά ενότητα χωρών. Αν δεν υπάρχει αυτή η ομοιομορφία που δεκαετίες τώρα κυνηγάει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε σε ποια ενότητα μιλάμε;
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω πως τον Ιούνιο του 2015, η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη αντέδρασε άσχημα μετά τις αποκαλύψεις της γερμανικής εφημερίδας Die Zeit, η οποία παρουσίασε ένα μυστικό συμφωνητικό έγγραφο μεταξύ Μέρκελ κι Ολάντ για τη δημιουργία μιας Ευρώπης δυο ταχυτήτων. Σήμερα όμως μας παροτρύνουν να δούμε αισιόδοξα τις δηλώσεις για μία Ευρώπη πολλών ταχυτήτων.
Πιθανότατα προσπαθούν να μας περάσουν όσο πιο ανώδυνα γίνεται (ίσως να το παρουσιάσουν κι ως επιτυχία) την επερχόμενη διάλυση μιας Ένωσης την οποία κάποιοι είχαν οραματιστεί κάποτε αλλιώς…
