γράφει ο Βαγγέλης Χαρίτος
Στις αρχές του χρόνου γίναμε μάρτυρες ενός δυσάρεστου γεγονότος για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας: Τη πτώση και θραύση του μαρμάρινου αναγλύφου με τους θυρεούς των Ιουστινιάνι από τον δυτικό προμαχώνα του Κάστρου. Στελέχη της 3ης ΕΒΑ μετά από ενημέρωση της εθελοντικής ομάδας του Κάστρου μετέβησαν στο σημείο και περισυνέλλεξαν τα θραύσματα.
Η εργασία των συντηρητών με επικεφαλής τον κ. Ευστράτιο Γιάννακα, έμπειρο συντηρητή και μαρμαρογλύπτη, ήταν αρκετά επίπονη και χρονοβόρα εξαιτίας του μεγάλου αριθμού θραυσμάτων και του όγκου και βάρους του αντικειμένου μετά τη συγκόλληση. Οι εργασίες κινήθηκαν σε τρείς κατευθύνσεις: συγκόλληση των θραυσμάτων και συντήρηση του αναγλύφου (καθαρισμός κλπ), στερέωση της λιθοδομής του προμαχώνα περιμετρικά του σημείου που βρισκόταν το ανάγλυφο, ώστε να δεχτεί το αντίγραφο και δημιουργία αντιγράφου. Η συγκόλληση ενός τέτοιου μεγέθους αντικειμένου δεν είναι μια απλή υπόθεση αφού εκτός της ακρίβειας στη συναρμογή των θραυσμάτων είναι απαραίτητη η ενίσχυση της συγκόλλησης των μεγάλων τμημάτων με ανοξείδωτους μεταλλικούς συνδέσμους, λόγω του μεγάλου βάρους τους. Μετά τη συγκόλληση ακολούθησε η δημιουργία μήτρας (καλουπιού) από την μπροστινή επιφάνεια του αντικειμένου, ώστε να χυτευτεί το αντίγραφο- στη προκειμένη περίπτωση χρησιμοποιήθηκε λευκό τσιμέντο (χαμηλό κόστος και ανθεκτικό)- που πρέπει να γίνει με προσοχή ώστε να αποτυπωθούν στη μήτρα όλες οι λεπτομέρειες του αυθεντικού αντικειμένου. Το αντίγραφο θα πρέπει να έχει το ίδιο πάχος με το αυθεντικό και να είναι ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες, αφού θα βρίσκεται σε υπαίθριο χώρο. Το αυθεντικό ανάγλυφο θα αποτελέσει μέρος έκθεσης λίθινων αντικειμένων στη «Σκοτεινή φυλακή». Με τον τρόπο αυτό παραμένει μέρος του μνημείου από το οποίο προέρχεται, θα προστατευθεί και η κοινωνία και επισκέπτες του νησιού θα μπορούν να το παρατηρήσουν από κοντινή απόσταση.
Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πως η συντήρηση ενός έργου τέχνης όπως το ανάγλυφο με τους θυρεούς των Ιουστινιάνι (Justiniani) χρειάζεται ειδική μεταχείρηση, αφού πρέπει να ακολουθηθεί συγκεκριμένος τρόπος αντιμετώπισης, λόγω της αρχαιότητας και της ιστορικής του σημασίας και όχι ως ένα απλό μάρμαρο, όπως ίσως να νομίζουν κάποιοι συμπολίτες μας.
