γράφει ο Γιώργος Κάκαρης
Ο χώρος δεν είναι απλά «εκεί έξω» αλλά παράγεται και αναπαράγεται από κοινωνικές σχέσεις. Η «ευθύνη» πέφτει πάνω στους πολεοδόμους, θεωρητικούς, κοινωνικούς οργανωτές και κάτοικους για να πάρουν μια κριτική θέση σχετικά με το ρόλο τους στην διαιώνιση ή απαλοιφή χωρικών αδικιών.
Lefebvre (1901 – 1991)
Όπως ήταν αναμενόμενο, η υπαγωγή στη διαδικασία Fast Track αδειοδότησης της κατασκευής 5στερης ξενοδοχειακής μονάδας στα Κεραμεία έδωσε το έναυσμα για έντονες διαδικτυακές συζητήσεις και σχετικά δημοσιεύματα. Πανηγυρίζουν τα ΜΜΕ, επικροτεί η κοινή γνώμη και κάπου στο περιθώριο, αντιμέτωποι με κακόβουλα σχόλια και τη ζοφερή πραγματικότητα, οι «συνήθεις ύποπτοι» να εκφράζουν ενστάσεις για την διαδικασία Fast Track -μέχρι πρότινος αντισυνταγματική ακόμα και για τα κυβερνητικά στελέχη- και αμφιβολίες για την προέλευση των χρημάτων της επένδυσης.
Τοποθετήσεις υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, επικλήσεις του δηµοσίου συµφέροντος και ερωτήματα που προκύπτουν από την μεταφορά δημοσίου χρήματος μέσω επιδοτήσεων σε ιδιώτες αποτελούν μέρος της επιχειρηματολογίας που κυριαρχεί στη δημόσια αντιπαράθεση απ’ την οποία απουσιάζει μέχρι στιγμής κάθε αναφορά στα Κοινά. Στα Κοινά Αγαθά που διακυβεύονται από την κατασκευή της ξενοδοχειακής μονάδας στα Κεραμεία, όπως συμβαίνει κάθε φορά που σχεδιάζεται ένα μεγάλο έργο. Αν αναρωτιέστε πως είναι δυνατόν μια ιδιωτική περιουσία να περιέχει «κοινά αγαθά», η απάντηση εκμαιεύεται έυκολα από τον ορισμό των Κοινών: «Κοινά είναι αγαθά που κληρονομήθηκαν από τις προηγούμενες γενιές, δημιουργήθηκαν συλλογικά ή αποτελούν φυσική κληρονομιά». Τα κοινά αγαθά δεν είναι ούτε ιδιωτικά, ούτε κρατικά, ούτε ανήκουν σε κανέναν. Είναι αγαθά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιούν πολλοί και να τα μοιράζονται με άλλους.
Συνεπώς, τα πολύ σημαντικά παλαιοντολογικά ευρήματα της περιοχής, τα κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια, οι υδατικοί και οι ενεργειακοί πόροι, το τοπίο, η παραλία, ακόμα και οι σπάνιες λιβελούλες που έχουν βρει καταφύγιο σε λιμνούλα εντός του περιφραγμένου χώρου αποτελούν κοινή κληρονομιά της περιοχής των Κεραμείων, για την οποία πρέπει να διασφαλιστεί καθεστώς μη αποκλειστικής ιδιοκτησίας και βιωσιμότητας.
Με μπόλικη δόση δημιουργικής ασάφειας ανακοινώθηκε η δημιουργία παλαιοντολογικού θεματικού πάρκου και η ανάδειξη του παλαιού κεραμοποιείου. Είναι «ύποπτο» που δεν ξεκαθαρίζεται ποιος θα διαχειρίζεται το πάρκο, όπως επίσης είναι «ύποπτο» που δεν επιβεβαιώνεται, ούτε διαψεύδεται η πληροφορία για δημιουργία καζίνο. Ως κοινωνία, πριν ξεκινήσουμε τους πανηγυρισμούς, θα έπρεπε να απαιτήσουμε ο χωροταξικός και λειτουργικός σχεδιασμός, να είναι τέτοιος ώστε να περιορίζονται οι όποιες αρνητικές επιπτώσεις και να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στην κοινή κληρονομιά. Δυστυχώς η υπαγωγή της αδειοδότησης στη νομοθεσία Fast Track δεν αφήνει περιθώρια κοινωνικού ελέγχου και αισιοδοξίας.
