Life Ammos για την παραλία του Καρφά

To LIFE AMMOS είναι ένα ευρωπαϊκό έργο για την πρόληψη και των περιορισμό των απορριμμάτων καπνιστών στις παραλίες. Ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2013 και συνεχίζει εντατικά την πορεία του, οδεύοντας βαθμιαία στην τελική ευθεία και στην κορύφωση των δράσεών του το προσεχές καλοκαίρι. Στόχος του έργου αποτελεί η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των χρηστών της παράκτιας ζώνης (λουομένων, επιχειρηματιών, δημοτικών αρχών κ.ά.) αναφορικά με τα προβλήματα που δημιουργεί η παρουσία των απορριμμάτων καπνιστών.

Το πρόγραμμα Life Ammos, υλοποιείται από την περιβαλλοντική οργάνωση Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, η περιβαλλοντική, τεχνική, συμβουλευτική Ε.Π.Ε TERRA NOVA, το Πανεπιστήμιο Πατρών (Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας) και η εταιρεία ερευνών MARC A.E.. Ομάδα πεδίου του προγράμματος βρέθηκε στη Χίο και αφού εξέτασε τα χαρακτηριστικά της παραλίας του Καρφά, την συχνότητα των απορριμάτων καπνιστών και σύλλεξε πληροφορίες από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της έρευνάς της.

Γενικά χαρακτηριστικά της παραλίας

Η παραλία του Καρφά ανήκει διοικητικά στο Δήμο Χίου και βρίσκεται στην πιο ανεπτυγμένη τουριστικά περιοχή της Χίου, σε απόσταση 7 χλμ. από το λιμάνι. Είναι μια από τις ελάχιστες αμμώδεις παραλίες του νησιού, με πολύ ρηχά και ζεστά νερά. Επίσης, είναι μια από τις λίγες οργανωμένες παραλίες, με καφετέριες, μπαρ και εστιατόρια σε όλο, σχεδόν, το μήκος της. Η παραλία παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις στο πλάτος της που εξαρτώνται τόσο από τους ανέμους, όσο και από τα φερτά υλικά που προέρχονται από δυο ρέματα που εκβάλλουν βορειότερα, προς την πόλη της Χίου (ρέμα Κοκκαλά και ρέμα Παρθένη).

Πρόκειται επίσης για την πρώτη περιοχή του νησιού που αναπτύχθηκε μαζικά τουριστικά στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την αλλοίωση του φυσικού τοπίου με σοβαρότερη την καταστροφή των παράκτιων θινών, και κατ’ επέκταση της χλωρίδας και πανίδας που φιλοξενούσαν, που εκτείνονταν αρκετά μέτρα πάνω από την παραλία.

Τόσο στην παραλία, όσο και στην ευρύτερη περιοχή, υπάρχουν πλήθος ξενοδοχείων, μερικά εκ των οποίων είναι από τα μεγαλύτερα του νησιού, και ενοικιαζόμενων δωματίων. Η παραλία διέθετε «Γαλάζια Σημαία» επί σειρά ετών, την οποία όμως απώλεσε φέτος, καθώς δεν τοποθετήθηκαν εγκαίρως οι ενημερωτικές πινακίδες και ο ναυαγοσώστης, κατά δήλωση του Αντιδημάρχου Περιβάλλοντος του Δήμου Χίου. Υπάρχουν επίσης υποδομές για θαλάσσια σπορ. Είναι μια από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού με ντόπιους και ξένους επισκέπτες.

Άποψη των μελών της Τοπικής Συμβουλευτικής Επιτροπής

Κατά τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν τόσο με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, όσο και με επαγγελματίες και εκπροσώπους τοπικών συλλόγων – περιβαλλοντικών και πολιτιστικών – καθώς και βάσει των στοιχείων που προέκυψαν από τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, τα κυριότερα ζητήματα που εντοπίζονται στην παραλία του Καρφά αφορούν σε μεγάλο βαθμό στην καθαριότητα. Ενδεικτικά, αναφέρθηκαν η σημαντική ύπαρξη απορριμμάτων, μεταξύ των οποίων και αποτσίγαρων, που προέρχονται τόσο από τους επισκέπτες όσο και από τη θάλασσα, καθώς και η κατά καιρούς εμφάνιση ρύπανσης από πίσσα λόγω των διερχόμενων πλοίων. Σημειώνεται, επίσης, η ακαταλληλότητα των κάδων που είναι τοποθετημένοι, ενώ η συχνότητα αποκομιδής των απορριμμάτων δεν κρίνεται επαρκής.

Ορισμένοι συμμετέχοντες σημείωσαν ότι απαιτούνται περισσότεροι κάδοι και μεγαλύτερη εμπλοκή του Δήμου στον καθαρισμό της παραλίας. Η ύπαρξη, όπως αναφέρθηκε, πολλών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατορίων, καφετεριών, κ.ά.), σε συνδυασμό με την αυξημένη επισκεψιμότητα που παρουσιάζει η παραλία, κατά τους θερινούς κυρίως μήνες, δημιουργούν δυσκολίες στη διαχείρισή της. Στα συνολικότερα ζητήματα που εντοπίζονται στην παραλία αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, η αδυναμία πρόσβασης των ΑμεΑ και η κυκλοφορία κατοικίδιων ζώων στην παραλία.

Επιπρόσθετα, ιδιαίτερη μνεία έγινε στο πρόβλημα της διάβρωσης της παραλίας, ζήτημα για το οποίο έχουν γίνει μελέτες κατά το παρελθόν. Η ύπαρξη σε πολύ κοντινή απόσταση του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ που καλύπτει τις ανάγκες όλου του νησιού, αποτελεί επίσης παράγοντα υποβάθμισης της περιοχής. Τέλος, αναφέρθηκε η έλλειψη συνολικά περιβαλλοντικής ευαισθησίας και σεβασμού της ακτής, καθώς και η ελλιπής προστασία και συντήρηση της χλωρίδας που συναντάται στην παραλία (πεύκα, αλμυρίκια, κρινάκια, κρίταμα, κ.ά.).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αξιολογεί ως μέτρια την κατάσταση σε σχέση με τα απορρίμματα που υπάρχουν στην παραλία. Επίσης, σημειώνουν ότι υπάρχει σχετική σήμανση σε σχέση με τα απορρίμματα (καθώς η παραλία διέθετε «Γαλάζια Σημαία», υπάρχει η σήμανση των προηγούμενων ετών). Σε σχέση με τον τρόπο καθαρισμού της παραλίας, σημειώνουν ότι γίνεται με τα χέρια, τόσο από το Δήμο, όσο και στο πλαίσιο εθελοντικών καθαρισμών. Κάποιοι από τους ερωτηθέντες αναφέρουν ότι γίνεται και μηχανικός καθαρισμός, κάτι ωστόσο που δεν επιβεβαιώνεται από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο. Από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων σημειώνεται, επίσης, ότι αν και υπάρχουν κάδοι συλλογής απορριμμάτων, ωστόσο η αποκομιδή δεν γίνεται σε καθημερινή βάση. Το πρόβλημα της ρύπανσης από απορρίμματα καπνιστών αξιολογείται ως σοβαρό και πολύ σοβαρό, ενώ σημειώνεται ότι στην παραλία δεν διανέμονται σταχτοδοχεία.

Σε σχέση με την επίδραση των επισκεπτών στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, οι απόψεις διίστανται, με τους μισούς από τους συμμετέχοντες να εκτιμούν ότι δεν υπάρχει αρνητική επίδραση και με τους υπόλοιπους να θεωρούν ότι υπάρχει. Αναφορικά με τις
ηλικιακές ομάδες που συχνάζουν στην παραλία, προκύπτει ότι καλύπτουν όλη τη γκάμα (παιδιά, νέοι, ενήλικες, τρίτη ηλικία), ενώ σε σχέση με τις εθνικότητες, αναφέρονται οι Έλληνες, προσφάτως οι Τούρκοι, καθώς και επισκέπτες από τη Β. Ευρώπη (Νορβηγοί, Ολλανδοί, Βέλγοι, Αυστριακοί).

Αποτελέσματα Μετρήσεων

Στην παραλία υλοποιήθηκε καταγραφή των αποτσίγαρων σε μήκος ακτής 301 μ. και εύρους 14 μ.. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των καταγραφών, στην ακτή μετρήθηκαν 81 αποτσίγαρα σε επτά (7) ζώνες καταγραφής (Εικ. 2):
• Το μέγιστο πλήθος αποτσίγαρων/ τ.μ. ακτής ήταν 15, ενώ το ελάχιστο 0.
• Ο μέσος όρος ήταν 2 αποτσίγαρα/ τ.μ. ακτής.
• Ο αριθμός των αποτσίγαρων ανά μέτρο μετώπου ακτής κυμαίνεται από 0 έως 26 με μέση τιμή 12 αποτσίγαρα/τμ.

Οι χαμηλότερες τιμές αποτσίγαρων εντοπίστηκαν κυρίως στις ζώνες που ορίζουν το δεξιό και αριστερό άκρο της παραλίας, ενώ μεγαλύτερη συγκέντρωση εντοπίστηκε στο κεντρικό τμήμα της παραλίας (μήκος 100-150 μ.). Στο τμήμα της ακτής με την εντονότερη παρουσία αποτσίγαρων (έως και 15 αποτσίγαρα/ τ.μ. ακτής) υπάρχουν ομπρέλες και ξαπλώστρες κατά τους θερινούς μήνες, όπως όμως και σε άλλα τμήματα της ακτής.

Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι τα τμήματα της ακτής που εμφανίζουν την υψηλότερη πυκνότητα αποτσίγαρων είναι εκείνα που παρουσιάζουν και την υψηλότερη πυκνότητα λουόμενων, λόγω κυρίως της άμεσης πρόσβασης, των υποδομών, και της μορφολογίας της ακτής.