Το «παραδοσιακό», ετήσιο παράνομο μπάζωμα του προστατευόμενου υδροβιότοπου επιχειρήθηκε και φέτος με αφορμή την πυρκαγιά στα Μαγεμένα
Κάθε χρόνο η ίδια ιστορία. Μέσα καλοκαιριού, η ροή νερού στον Μαλαγκιώτη έχει σταματήσει, η επισκεψιμότητα της ευρύτερης περιοχής της Βολισσού αυξάνεται και μαζί της η πίεση για τη δημιουργία δρόμου εντός του έλους στις εκβολές του Μαλαγκιώτη. Παρότι προστατεύεται αυστηρά, το έλος μπαζώνεται και παραμένει σε αυτήν την κατάσταση μέχρι το χειμώνα, μέχρι τα ορμητικά νερά του Μαλαγκιώτη να παρασύρουν τα χώματα και να βρουν διέξοδο στη θάλασσα.
Αυτά συνέβαιναν μέχρι πρόπερσι και θα συνέβαιναν και πέρσι και φέτος αν οι αντιδράσεις ευαισθητοποιημένων πολιτών δεν σταματούσαν την αυθαιρεσία. Πέρσι η καταγγελία του Συλλόγου Οικολογίας και Περιβάλλοντος Χίου πρόλαβε στο παρά πέντε το παράνομο μπάζωμα, ενώ φέτος, μια ανεξήγητη πυρκαγιά στον καλαμιώνα του υδροβιότοπου, στάθηκε η αφορμή για να ξεκινήσει το μπάζωμα μηχάνημα του Δήμου Χίου, που όμως, δεν ολοκληρώθηκε μετά από τις αντιδράσεις περίοικων.
Προεδρικό Διάταγμα προστασίας εκβολών Μαλαγκιώτη
Ο υδροβιότοπος στις εκβολές του Μαλαγκιώτη στην παραλία Λιγαρωπή, περισσότερο γνωστή ως Μαγεμένα, προστατεύεται από το Προεδρικό Διάταγμα 229/2012, Τεύχος Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων και Πολεοδομικών Θεμάτων. Η πολιτεία, εξαιτίας της ανεπαρκούς προστασίας των μικρών νησιωτικών υδροβιότοπων από τις ισχυρές πιέσεις για ανάπτυξη τουριστικών υποδομών και την εκτός σχεδίου δόμηση στις παράκτιες περιοχές, αλλά και την άγνοια των αρμοδίων υπηρεσιών, αρχών και πολιτών για την παρουσία, τη σημασία και την αξία των νησιωτικών υγρότοπων, εξέδωσε το ΠΔ διάταγμα που προστατεύει 380 μικρούς υδροβιότοπους. Ανάμεσα σε αυτούς οι εκβολές του Μαλαγκιώτη, αλλά και άλλοι 10 σε όλη τη Χίο.
Σύμφωνα με το ΠΔ στους υδροβιότοπους αυτούς απαγορεύονται αυστηρά κάθε εργασία δόμησης, διάνοιξης δρόμου, εκχέρσωσης, αποξήρανσης, επιχωμάτωσης, απόρριψης στερεών και υγρών αποβλήτων, εξόρυξης, επέκτασης καλλιεργειών, βόσκησης, αλιείας, συλλογής αμφιβίων, αμμοληψίας, γεωτρήσεων και άντλησης υδάτων, εκτός αν για κάποια από τα προηγούμενα υπάρχει, μετά από ειδική μελέτη, άδεια για ενέργειες που αποβλέπουν στην διατήρηση και οικολογική διαχείριση του υγροτόπου. Επίσης απαγορεύται κάθε παρέμβαση που αλλοιώνει το τοπίο.
Υδροβιότοποι: Οάσεις ζωής, απαραίτητες για τη βιώσιμη ανάπτυξη
«Πραγματικές οάσεις ζωής» χαρακτηρίζει το WWF τους νησιωτικούς υγρότοπους «καθώς αποτελούν περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας, απαραίτητες ενδιάμεσες στάσεις για εκατομμύρια μεταναστευτικά πουλιά και καταφύγια για αυτά που διαχειμάζουν, ενδείκτες της επάρκειας και της κατάστασης του νερού στα νησιά, και, εν τέλει, ένα μοναδικό περιουσιακό στοιχείο για τη βιώσιμη ανάπτυξη». Το WWF ήταν ο φορέας που κατέγραψε και μελέτησε τους υγρότοπους της χώρας μας. Συνολικά κατέγραψε 703 μικρούς περιβαλλοντικούς παράδεισους, απ’ τους οποίους περίπου οι μισοί προστατεύτηκαν με το ΠΔ του 2012. Για τις εκβολές του Μαλαγκιώτη, το WWF αναφέρει:
Οι εκβολές του Μαλαγκιώτη
Ο υγρότοπος στις εκβολές του Μάλαγκιώτη είναι αρκετά υποβαθμισμένος, εξαιτίας των πιέσεων που έχουν ασκηθεί με αποτέλεσμα να έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Η παρουσία νερού σε αυτόν είναι μόνιμη, ακόμα και το καλοκαίρι που η ροή του γλυκού νερού από τον ποταμό σταματά και η τροφοδοσία γίνεται αποκλειστικά υπογείως και υπέργεια από τη θάλασσα. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι οποίες έχουν μειώσει τις αξίες και τις λειτουργίες του υγρότοπου, περιλαμβάνουν κυρίως δόμηση, τουρισμό, διανοίξεις δρόμων, εκχερσώσεις, μπαζώματα και επέκταση καλλιεργειών. Στον υγρότοπο απαντάται ο τύπος οικότοπου Καλαμώνες. Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική με καλάμια υφάλμυρων νερών (Arundo donax) και αγριοκάλαμα (Phragmites australis), θαμνώδης, με κυρίαρχο είδος το αλμυρίκι (Tamarix sp), ενώ υπάρχουν και λίγα άτομα πλατάνου που όσο προχωρά κανείς προς τα ανάντη πληθαίνουν και κυριαρχούν. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι ήπιες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες, τη βοσκή και την ασυνεχή δόμηση. Ωστόσο, οι συνεχιζόμενες έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες στον υγρότοπο αναμένεται να τον υποβαθμίσουν και άλλο στο άμεσο μέλλον. Οι σημαντικότερες απειλές προκύπτουν κυρίως από τις αυξανόμενες τουριστικές δραστηριότητες και τη δόμηση.