γράφει η Ερμιόνη Φρεζούλη
Ο δήμος Χίου θεωρεί ότι εξάντλησε όλες τις δυνατότητες προώθησης της ανακύκλωσης στην πηγή, όπως προκύπτει από πρόσφατες δηλώσεις.
Αφού λοιπόν τα απορρίμματα που καταλήγουν στο ΧΥΤΑ περιλαμβάνουν ανακυκλώσιμα υλικά σε ποσοστό άνω του 30%, ο δήμος φαίνεται να εκτιμά ότι «πιάσαμε ταβάνι» στην ανακύκλωση με διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων από εμάς τους ίδιους στο σπίτι μας και λέει να φτιάξουμε και ένα μεγαθήριο εργοστάσιο μηχανικής διαλογής απορριμμάτων με κόστος 6 εκ. ευρώ (καθώς λεφτά υπάρχουν, αφού η κατασκευή θα ενταχθεί στο ΕΠΠΕΡΑΑ). Το ποιος θα πληρώσει το κόστος λειτουργίας του είναι μια άλλη ιστορία που δεν μας ενδιαφέρει στην παρούσα φάση.
Παρ’ ότι λοιπόν το σύστημα ανακύκλωσης λειτουργεί στη Χίο μόλις 5 χρόνια, με κάδους ανακυκλώσιμων να μπαίνουν σε πολλά σημεία του νησιού στην πραγματικότητα μόλις την τελευταία διετία – σε μεγάλο βαθμό χάρη στις προσπάθειες του αντιδημάρχου καθαριότητας και στην οικονομική ευχέρεια που του παρέχει η υπέρογκη αύξηση των ανταποδοτικών τελών που πληρώνουμε εμείς,
παρ’ ότι δεν έχει υπάρξει καμιά ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης των κατοίκων και των επιχειρήσεων, παρά μόνο αποσπασματικές δράσεις χωρίς συνολικό σχεδιασμό και κυρίως συνέχεια, ενώ έχουν κατατεθεί σχετικές προτάσεις στο Δ.Σ. της ΔΙΑΝΟΧ,
παρ’ ότι δεν έχει υπάρξει καμιά ουσιαστική και οργανωμένη διαβούλευση με τους μεγάλους παραγωγούς και τους φορείς που τους εκπροσωπούν (εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχεία/ενοικιαζόμενα δωμάτια, μεταποιητικές βιοτεχνίες, κ.λπ.) για τη συνδιαμόρφωση ενός σχεδίου ενίσχυσης και προώθησης της ανακύκλωσης,
παρ’ ότι το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΤοΣΔΑ) βρίσκεται υποτίθεται ακόμα υπό διαβούλευση και αναμένεται να έρθει στο δημοτικό συμβούλιο προς τελική έγκριση (μιας και με αυτή την υπόσχεση υφαρπάχτηκαν οι ψήφοι των δημοτικών συμβούλων της πλειοψηφίας και της μείζονος μειοψηφίας που έδωσαν την καταρχήν έγκρισή τους),
ο δήμος Χίου και η ΔΙΑΝΟΧ υλοποιεί το (μη εγκεκριμένο) ΤοΣΔΑ και προωθεί το εργοστάσιο μηχανικής διαλογής απορριμμάτων. Τα εργοστάσια αυτού του τύπου λειτουργούν ουσιαστικά ανταγωνιστικά με τη διαλογή στην πηγή (που είναι η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος για την ανάκτηση των υλικών). Καθώς τα απορρίμματα είναι σύμμεικτα, το ποσοστό των ανακυκλώσιμων υλικών που ανακτώνται είναι πάρα πολύ μικρό, ενώ το κόστος λειτουργίας πολύ μεγάλο.
Επιπρόσθετα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα εργοστάσια αυτά λειτουργούν ως ΣΔΙΤ, βάζοντας στο παιχνίδι ιδιώτες – τα αποτελέσματα των οποίων τα βλέπουμε ήδη στη Χίο στη γνωστή κόντρα του δήμου με την εταιρία που διαχειρίζεται τα ανακυκλώσιμα υλικά.
Ας δούμε τι λέει λοιπόν, όχι κάποια ακτιβίστικη ομάδα που αντιπαλεύει την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά η GreenDot Cyprus που είναι μέχρι σήμερα το μόνο Συλλογικό Σύστημα Διαχείρισης Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών στην Κύπρο, κάτι αντίστοιχο με τη δική μας ΕΕΑΑ:
Η συλλογική λοιπόν εμπειρία της Ευρώπης μετά από πολλά χρόνια δοκιμών και συγκρίσεων κατέδειξε ότι η αποδοτική ανακύκλωση γίνεται όταν διαχωριστούν αρχικά τα υλικά στην πηγή από τον πολίτη. Άλλες προσεγγίσεις για διαλογή των απορριμμάτων μετά την ανάμειξη των υλικών στο σημείο παραγωγής τους, είτε μηχανικά, είτε με χειροδιαλογή, δοκιμάστηκαν και αποδείχτηκαν ακριβές ή ανεπαρκείς λόγω κακής ποιότητας των ανακτώμενων υλικών μετά τη διαλογή τους. Και αυτό γιατί είχε προηγηθεί η ανάμειξη των ανακυκλωσίμων υλικών από τους πολίτες και με οργανικά απορρίμματα (απορρίμματα κουζίνας). Είναι για αυτούς τους λόγους που η Ε.Ε. επένδυσε και επενδύει στην ενημέρωση των πολιτών για την ανάγκη διαλογής των υλικών στην πηγή και το θεσμοθέτησε και ως νομική υποχρέωση των κρατών μελών για τα βασικά υλικά συσκευασίας. (http://www.greendot.com.cy/gr/view-subpage-greeniversity/44/recycling:-selection-from-the-source-(in-greek)
Ισως λοιπόν ο δήμαρχος μας, που πολύ την εκτιμά την Ευρώπη από όσα συχνά λέει, να πρέπει να διαβάσει πιο προσεκτικά τα παραπάνω και να το ξανασκεφτεί…