της Φρόσως Χατόγλου
Άλλη μια λαμπρή εθνική επέτειος. Με παρελάσεις και ταρατατζούμ, με κορώνες πατριωτικής υπερηφάνειας, για να θυμόμαστε και να τιμούμε. Τι; Την επανάσταση, φυσικά.
Μα… η επανάσταση είναι το μέσον, δεν είναι ο στόχος!
Κι όμως, οι μεγάλες εθνικές εορτές μας αφορούν το μέσον, τις επαναστάσεις, και όχι το αποτέλεσμά τους, το σκοπό για τον οποίο έγιναν. Γιορτάζουμε την επανάσταση της 25ης Μαρτίου και όχι την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους που επακολούθησε, το 1830. Γιορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου, την αντίσταση κατά των κατακτητών και όχι την απελευθέρωση, το 1944. Γιορτάζουμε την εξέγερση της 17ης Νοεμβρίου και όχι την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, το 1975.
Γιατί; Ίσως γιατί οι επαναστάσεις μας είναι πράγματι άξιες υπερηφάνειας, ενώ αυτό που ακολουθεί δεν είναι. Διότι αυτό που ακολουθεί μετά από όλες αυτές τις ένδοξες ιστορικές στιγμές δεν είναι διόλου ένδοξο: είναι διχόνοια, εμφύλιοι πόλεμοι, ηθική διαφθορά, οικονομική κρίση, πολιτική αστάθεια και, η εθνική μας κατάρα, η επέμβαση των ξένων.
Για να λέμε την αλήθεια, όλα αυτά τα επονείδιστα δεν έπονται, αλλά υπάρχουν και κατά τη διάρκεια των επαναστάσεων. Απλά, στην επανάσταση πρωταγωνιστές είναι οι λαϊκοί ήρωες κι η λάμψη τους σκιάζει τα ρεζίλια μας. Ενώ η συγκρότηση κράτους βρίσκεται στα χέρια των γραφειοκρατών, των κομματαρχέων και της διεθνούς διπλωματίας, όσο οι ήρωες σαπίζουν στο χώμα, στα κελιά και στην παραγνώριση, οπότε όλα τα δεινά της φυλής μας βγαίνουν στην επιφάνεια δίχως αντίβαρο. Μα και στην περίπτωση που κάποιοι ήρωες εμπλακούν στα γρανάζια του κυβερνητικού δικτύου, τους τρώει κι αυτούς η μαρμάγκα.
Πες τα εσύ καλύτερα στρατηγέ μου:
«Μούτζες και στρούτζες να’χουν και το ένα μέρος και τ΄άλλο… Ότι την επανάστασίν μας θα την καταντήσουμε ληστεία και η πατρίς κατάντησε η παλιοψάθα των ατίμων… Νά δικαιοσύνη, νά κυβερνήται των νέων Ελλήνων!» ( Μακρυγιάννη Απομνημονεύματα: εκδ. β’, τομ.α΄, σ. 216, 226, 231.)
Διότι η εθνική απελευθέρωση είναι άλλο, κι άλλο το στήσιμο μιας ευνομούμενης Πολιτείας.
Ίσως όταν το όνειρο του Πλάτωνα γίνει πραγματικότητα, όταν στην εξουσία έρθουν οι φιλόσοφοι, και όταν οι πολίτες βγουν από το σπήλαιο των σκιών και των ψευδαισθήσεων, ίσως τότε να γίνει μια αλλιώτικη «Επανάσταση». Μια επανάσταση από την οποία θα προκύψει μια Ελλάδα που θα αξίζει να τη ζεις, με αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια.
