Δεκαεφτά παιδιά, δεκαοχτώ γυναίκες και εφτά άνδρες πνίγηκαν σήμερα σε δυο ναυάγια, σε Φαρμακονήσι και Καλόλιμνο, στην ίδια θαλάσσια περιοχή. Αρκεί η θλίψη για τους 42 ακόμα νεκρούς, ή μήπως χρειάζεται και θυμός;
Η ανακοίνωση του Λιμενικού για τα δύο ναυάγια ξεκινά αναφέροντας πως «για ακόμη μία φορά χτες βράδυ τα αδίστακτα δουλεμπορικά κυκλώματα στοίβαξαν στα τουρκικά παράλια σε εντελώς επισφαλή και αναξιόπλοα σκάφη δεκάδες πρόσφυγες και μετανάστες και οδήγησαν στον άδικο χαμό αθώους συνανθρώπους μας, ακόμη και μικρά παιδιά».
Ακολουθεί ο θλιβερός απολογισμός. Στο Φαρμακονήσι, ξύλινο σκάφος με σαράντα εννέα συνολικά πρόσφυγες, προσάραξε τις πρώτες πρωινές ώρες σε βραχώδες σημείο ανατολικά των ακτών του. Οι 40 κατάφεραν να αποβιβαστούν στην ξηρά, ενώ ένα κορίτσι ανεσύρθηκε αργότερα ζωντανό από σκάφη του Λιμενικού. Νεκρά ανασύρθηκαν έξι παιδιά και δύο γυναίκες. Δεν υπάρχουν άλλοι αγνοούμενοι, σύμφωνα με τους διασωθέντες.
Καλόλιμνος: Κανένα παιδί δεν γλίτωσε
Μισές αλήθειες και μια Ευρώπη-φρούριο
Ωστόσο, η ανακοίνωση του Λιμενικού που επιρρίπτει την ευθύνη μόνο στους «δουλέμπορους», λέει μισές αλήθειες. Τέτοια φρικτά ναυάγια, σαν το σημερινό ή σαν το χθεσινό (στα παράλια της Σμύρνης, με 12 νεκρούς), θα συνεχίζονται, με αμείωτη ένταση, όσο κανείς δεν αναλαμβάνει να δει την αλήθεια κατάματα: το προσφυγικό φαινόμενο δεν θα σταματήσει αν δεν καταπολεμηθούν οι αιτίες του, ο πόλεμος και η φτώχεια. Αν δεν ανοίξει ασφαλές, χερσαίο πέρασμα, οι πρόσφυγες θα αναγκάζονται να πέφτουν στα δίχτυα ολοένα και πιο αδίστακτων κυκλωμάτων διακινητών, σε ολοένα και πιο επικίνδυνες διαδρομές θανάτου στο Αιγαίο.
Ιδίως τώρα που τα μέτρα «προστασίας των συνόρων», για να κρατηθούν απέξω από την ΕΕ οι δραπέτες του πολέμου, αυξάνονται κατακόρυφα, και στις δυο μεριές του Αιγαίου. Πόσοι άραγε πρόσφυγες, για παράδειγμα, ψάχνουν ήδη άλλους δρόμους, τώρα που απέναντι από τη Χίο βγαίνει καθημερινά η τουρκική ακταιωρός και πληροφορίες λένε για σποραδική εκκένωση των σημείων αναχώρησης;
Στο κάδρο και οι ολοένα και πιο κυνικές δηλώσεις των ηγετών των κρατών της ΕΕ – και, κυρίως, οι πράξεις τους. «Σε δυο μήνες πρέπει να έχει λυθεί το προσφυγικό», λέει ο ολλανδός πρωθυπουργός, «να προλάβουμε την άνοιξη», συμπληρώνει ο σουηδός ομόλογός του. Και εννοούν βεβαίως, τη «συγκράτηση» των προσφυγικών ρευμάτων, με το ανάλογο αντάλλαγμα, στην Τουρκία, τη βαριά αστυνόμευση των συνόρων με ενίσχυση της Frontex, την ολοένα και πιο περίπλοκη διαδικασία καταγραφής και τον διαχωρισμό «προσφύγων» και «μεταναστών», τους φράχτες και τα εμπόδια στα σύνορα. Ήδη, το πέρασμα της Ειδομένης ξανάκλεισε το πρωί της Παρασκευής, οι πρόσφυγες υποχρεούνται πλέον να δηλώνουν «χώρα προορισμού» (Αυστρία ή Γερμανία), τα συνοριακά περάσματα κλείνουν (ακόμα και η Αυστρία σηκώνει φράχτη 3,7 χλμ. και αφήνει μόνο ένα πέρασμα ανοιχτό).
Προτελευταία πινελιά, τα hotspot που ετοιμάζονται πυρετωδώς. Σαν το δικό μας στη ΒΙΑΛ. Που θα είναι ξεκάθαρα χώροι κράτησης, το είπε και ο Γ. Μουζάλας στη Βουλή στις 3/12, και χώροι διαχωρισμού, όπου σε όσους έρχονται από «λάθος» χώρες θα επιφυλάσσεται κράτηση και επαναπροώθηση.
Η τελευταία πινελιά, δεν είναι παρά η σταδιακά κλιμακούμενη επίθεση στο κίνημα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες. Στο τελευταίο σχετικό συμβάν, στη Μόρια της Λέσβου, δεν επετράπη σε μια από τις παλιότερες συλλογικότητες του νησιού, το Χωριό του Όλοι Μαζί, να μοιράσει φαγητό.
Ο απολογισμός ως προχθές, 20/1, ήταν 87 νεκροί στο Αιγαίο. Σήμερα, 22/1, έχει ξεπεράσει τους 131. Χώρια τους αγνοούμενους.
Ίσως όλα τα παραπάνω να δίνουν την απάντηση στο ερώτημα περί οργής, ή θυμού αν προτιμάτε. Δημιουργικού, που να οδηγεί σε λογική αντίδραση σε όσα σχεδιάζονται εις βάρος των προσφύγων και όσων τους συνδράμουν. Αλλιώς, μετά από πολλά ακόμα ναυάγια, η θλίψη για τους νεκρούς στο Αιγαίο θα δώσει τη θέση της στη θλίψη για τους εγκλωβισμένους στις ζώνες του πολέμου και της φτώχειας που δεν κατάφεραν καν να πάρουν τον οδυνηρό δρόμο της προσφυγιάς.
