Το 1ο μέρος του Αφιερώματος του Βασίλη Αγιαννίδη στον Κάμπο της Χίου με τα σπίτια της οικογένειας Αγελάστων
Διαβάστε εδώ το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος
Ο Φίλιππος Αργέντης γράφει στο Libro d’Oro5 πως πρόκειται για οικογένεια βυζαντινής καταγωγής η οποία αναφέρεται σε πηγές από τον 9ο αιώνα. Είχαν μεγάλα κτήματα στην περιοχή της Σμύρνης από όπου κατέφυγαν στη Χίο εξαιτίας των τουρκικών επιδρομών του 13ου αιώνα. Κλάδοι της οικογένειας μετοίκησαν στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη από τα μέσα του 18ου και στην Αγγλία από τον 19ο αιώνα. Σήμερα βρίσκονται στην Ελλάδα, στην Αγγλία, στη Γαλλία και στο Βέλγιο.
Η γενεαλογία6 της οικογένειας ξεκινά από τα τέλη του 17ου αιώνα. Ανάμεσα στα μέλη της διακρίνεται ο Παντελής Μιχαήλ και ο Τρύφων Αυγουστή Αγέλαστοι που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους το 1822, και ο Αυγουστής Στεφάνου Αγέλαστος που διακρίθηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους και σκοτώθηκε ως Άγγλος αξιωματικός το 1916 στο Γαλλικό Μέτωπο. Τρεις Αγέλαστοι τιμήθηκαν με μετάλλια διαφόρων τάξεων του Τάγματος του Σωτήρος.
Τα περιβόλια των Αγέλαστων στον Κάμπο
1. Ο πύργος του Παυλή και της Μπατούς Αγελάστου. Περιοχή Καρδαμάδα, αναφέρεται στις σελίδες 296 και 299 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 10 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 158 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 12 στο φύλλο Θ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Κορώνακη και έπειτα Σκάμπουλου.
2. Ο ναός και ο πύργος του Αγίου Τρύφωνα. Περιοχή Μαρουλού, αναφέρεται στις σελίδες 296 και 297 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 122 στο τοπογραφικό του Smith, με ένδειξη Άγιος Τρύφων Αγελάστων στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 10 στο φύλλο Ζ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Φιλιππίδη.
3. Ο πύργος των Αγελάστων-Ψωμάδων. Περιοχή Φραγκοβούνι, αναφέρεται στη σελίδα 298 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 92 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 251 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 40 στο φύλλο Στ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Κολλημένου και έπειτα Βρούζη.
4. Ο δεύτερος πύργος των Αγελάστων-Ψωμάδων. Περιοχή Φραγκοβούνι, αναφέρεται στη σελίδα 298 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 92 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 252 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 39 στο φύλλο Στ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Κάππαρη, μετά Μάντικα-Κρη και έπειτα Σούκα.
5. Ο πύργος του Αγίου Ιωάννη Βουδομάτη. Περιοχή Σέρμπα, αναφέρεται στη σελίδα 297 στον Κάμπο του Περρή, ανάμεσα στα νούμερα 172 και 173 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 80 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 16 στο φύλλο Ε΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Σαράντη, μετά Συριανού, κατόπιν Βρούζη και έπειτα Απόδιακου.
6. Λείψανα του παλαιότερου πύργου των Αγελάστων. Μεταξύ των περιοχών Σέρμπα και Φραγκοβούνι, αναφέρεται στη σελίδα 299 στον Κάμπο του Περρή, βόρεια του 133 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 238 στο τοπογραφικό του Ζολώτα, νούμερο 15 στο φύλλο Στ΄ στο χάρτη του Μαστοράκη. Αργότερα ιδιοκτησία Γούτη.
5 ο.π. 1, σελ.49-50. 6 ο.π. 2, σελ.3-8.
Συζήτηση4 Σχόλια
Θερμά συγχαρητήρια για αυτή την πολύ σημαντική δουλειά. Φωτίζει πολλές πτυχές του Χιακού παρελθόντος και των σημαντικών οικογενειών του μαζί με τα μνημεία τους. Συνεχίστε και με άλλες οικογένειες και μνημεία αν μπορείτε. Η ιστορία της Χίου είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες των περιοχών της ανατολικής Μεσογείου κατά την Ύστερη Μεσαιωνική και Πρώιμη Νεότερη Περίοδο και για τις διασυνδέσεις της με τη Γένοβα και για το ρόλο της ως σταυροδρόμι οικονομικό και πολιτισμικό ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση και για την διασπορά των Χίων ανα τον κόσμο και τον βαρύνοντα ρόλο τους στην ιστορία των επιχειρήσεων.
Και πάλι συγχαρητήρια και περιμένουμε νέες δουλείες σας.
Αγαπητέ Βασίλη,
πολύ ενδιαφέρον το αφιέρωμα σου για τον Κάμπο. Μονάχα να επισημάνω ότι στο νούμερο 3. Ο πύργος των Αγελάστων-Ψωμάδων, το όνομα «Κολλημένος» είναι παρατσούκλι του Κωστή Βρούζη (επειδή κάπνιζε συνέχεια και είχε κολλημένο ένα τσιγάρο στο στόμα) και μετά τον γιο του Λάμπρο Βρούζη κληρονομήθηκε από τις κόρες του (Γλυκιάδου, Κονδωνή και Μπόλα).
Αγαπητέ μου Βασίλη. Διάβασα το άρθρο σου για τους Αγέλαστους. Απόγονοί τους έχουμε και στην Αμερική, που πήγαν εκεί για το βαμβάκι! Ναί!
Έχουμε και ένα πίνακα του Dega που εικονίζει έναν Αγέλαστο στην Αμερική, όταν είχε πάει ο Γάλλος καλλιτέχνης εκεί για έναν χρόνο. Η ιδιοκτησία των Αγάλαστων στη Μαρουλού είναι απέραντη, φτάνει μέχρι το Φακά. Γειά και χαρά- το άρθρο σου είναι πολύ ωραίο.
Ψάχνω στοιχεία για τον Nicolas G. Coronio, προφανώς απόγονο των Κορωνιών της Χίου που έζησε στη Γαλλία, στο Παρίσι. Ήταν οπωσδήποτε εν ζωή τον Σεπτέμβριο του 1914. Συνδεόταν στενά στο Παρίσι με τον μουσικολόγο, μουσικοκριτικό, λιμπρετίστα, μεταφραστή Michel Dimitri Calvocoressii (1877-1944) . Γιαυτό και σας σκέφτηκα. Θα είμαι υποχρεωμένη για οποιαδήποτε πληροφορία- υπόδειξη.
Ευχαριστώ θερμά.
Έλση Σαράτση
esaratsie@gmail.com