Οι ανεμόμυλοι, εικόνα του Αιγαιοπελαγίτικου τοπίου μπορούν να διασωθούν, αποκτώντας μια νέα χρήση
Στη Πάτμο πριν από μερικά χρόνια, έλαβε χώρα η αναστήλωση των ανεμόμυλων της Χώρας. Το έργο αυτό, βραβεύτηκε από τη Europa Nostra το 2012. Από τους τρεις αυτούς ανεμόμυλους, ο πρώτος αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή, ενώ ο δεύτερος και ο τρίτος απέκτησαν νέα χρήση: Στο δεύτερο τοποθετήθηκε γεννήτρια και παράγει ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ στον τρίτο θα τοποθετηθεί σύστημα για την άντληση νερού.
Διαχρονικά, η αναστήλωση ενός μνημείου, ειδικά της προβιομηχανικής κληρονομιάς όπως οι ανεμόμυλοι, συνοδευόταν από το ερώτημα της χρήσης και συντήρησης. Έτσι πολλές φορές μετά την αναστήλωση, μνημεία αφήνονται στην τύχη τους και σταδιακά επιστρέφουν στην κατάσταση ερείπωσης. Παράδειγμα στο νησί μας, οι μύλοι των Ταμπάκικων, που εκτός από έναν που στεγάζει τον όμιλο φουσκωτών σκαφών, βρίσκονται σε εγκατάλειψη εδώ και τριάντα σχεδόν χρόνια από την αποκατάστασή τους. Πιθανόν την ίδια τύχη να έχουν και οι προσφάτως αποκαταστημένοι μύλοι του Ανέμωνα.
Σύμφωνα με τους μελετητές της Πάτμου, ο μύλος παράγει ρεύμα ισχύος δεκαπέντε κιλοβάτ, ενώ στο μέλλον με τη πρόοδο της τεχνολογίας θα μπορέσει να διπλασιαστεί. Μέρος των χρημάτων που θα εξοικονομούνται, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη συντήρηση των μύλων ή στην ένταξη στο σύστημα κι άλλων μύλων. Έτσι παραδοσιακά κτίσματα θα διασωθούν και θα γίνουν χρηστικά, ενώ θα συμβάλουν στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. Ειδικά σε ανεμόμυλους που έχουν χάσει τον αλεστικό μηχανισμό- όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις στη Χίο- και δεν μπορούν να αποκατασταθούν στην αρχική τους μορφή, η εξέλιξη αυτή μοιάζει να αποτελεί μονόδρομο, αφού δεν έχουν αποκτήσει νέα χρήση.
Με τον τρόπο αυτό θα διασωθεί και στο νησί μας τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ η γραφική εικόνα των περιστρεφόμενων φτερωτών με τα λευκά πανιά, θα αποτελεί μια όμορφη ανάμνηση για τους επισκέπτες του νησιού.
Συζήτηση2 Σχόλια
Τα ειλικρινη μου Συγχαρητηρια απο ενα συν-νησιωτη Αρχιτέκτονα απο την Ανδρο (μονο μερικές δεκάδες μιλια καταγαλανης θαλασσας μας χωριζουν) και μελος των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ, κσι ειδικα της Θεματ. Ομάδας Ενέργειας. Στον ιδιο προβληματισμο συμμετεχωντας αφου και στην Ανδρο έχουν αδειοδοτηθει 170-200 MW Ανεμογεννητριων, με την τοπική Κοινωνία να αντιδρά, αλλα ολόκληρη την Ευρώπη και την Υφηλιο να έχει προσυπογραψει την Μεταβαση στην Μετα-Ανθρακα Εποχή και τον Μετασχηματισμο της Ενεργειακης Καλυψης κατα 80-100% από Α.Π.Ε., καταθετω ως Πρόταση τον Νόμο περι Ενεργειακων Κοινοτήτων, που δίνει στις τοπικές κοινωνίες κατάλληλα οργανωμένες να διαχειρίζονται τον Ενεργειακο αυτο πλούτο τους προς ξεκάθαρα Ίδιο Όφελος.
Τους ανεμομυλους της Πάτμου εχω μάθει οτι την αναστήλωση, την ακριβής αναστήλωση όπως ήταν τα χρόνια που δούλευαν, την ξεκίνησε ενας Ελβετός. Ψαχτηκε και κάποια στιγμή τον βοηθησε και το ιδρυμα Σταυρός Νιάρχος. Όταν λοιπόν εγω το έμαθα ένιωσα μεγάλη ντροπή. Εμείς οι Έλληνες, οι φωτοδωτες του πολιτισμού είχαμε και έχουμε γύρω μας ποσα μνημεία και ποσα παραδοσιακά κτίσματα που ρημαζουν και δεν κουνιέται κάνεις. Περιμένουμε λοιπόν κάποιους άλλους ξένους να μας κάνουν ανθρώπους; μήπως είμαστε άξιοι της τύχης μας; Δυστυχώς φιλοι μου ο καθένας παίρνει οτι του αξίζει κσι εμείς έχουμε πέσει σε μεγάλο λήθαργο…και φοβάμαι όταν ξυπνήσουμε θα είναι από τον θόρυβο που θα εχουμε πέσει κατω στο πάτωμα.. Και τότε θα είναι πολύ αργά για να σηκωθούμε