γράφει ο Τέλης Τύμπας
Η «Ιατρική Ακριβείας» (Precision Medicine) βασίζεται στoν εξατομικευμένο ορισμό και θεραπεία της ασθένειας με βάση τις βιολογικές ιδιαιτερότητες, όπως αυτές αποτυπώνονται σε διαφορές αυτού που αποκαλείται «γενετικό υλικό» (γονιδίωμα και τα συναφή). Την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε πρόταση κρατικής χρηματοδότησης της Ιατρικής Ακριβείας ύψους 215 εκατομμυρίων δολαρίων. Την πρόταση υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τα διεθνή ΜΜΕ, αυτά των ΗΠΑ, αλλά και της Ελλάδας. Θα χρειαζόμασταν αρκετές παραγράφους για να εισάγουμε στην ανεξέλεγκτη διαδικασία που ανοίγει με την Ιατρική Ακριβείας, με κορυφαίο ίσως το ζήτημα της προβληματικής συγκέντρωσης των βιολογικών ταυτοτήτων-προφίλ ενός πλήθους ανθρώπων σε μια τεράστια βάση δεδομένων. Ας περιοριστούμε εδώ σε ένα πιο αφετηριακό ζήτημα. Η φιλοσοφία της Ιατρικής Ακριβείας βασίζεται στον περαιτέρω περιορισμό της αναζήτησης της αιτίας της ασθένειας σε βιολογικά αίτια, στην αποφασιστική αποσύνδεση της όποιας παθολογίας από κάποια κοινωνική παθογένεια. Έχει όμως νόημα μια τέτοια αποσύνδεση;
Αντί άλλης επιχειρηματολόγησης, ας συνδυάσουμε δύο πρόσφατες μελέτες που αφορούν την ίδια χώρα, τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την πρώτη, «περισσότερα από 16 εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ –22% του συνόλου- ζουν σε οικογένειες με εισόδημα χαμηλότερο από το επίσημο όριο της φτώχειας», ενώ «45% των παιδιών ζουν σε οικογένειες με χαμηλό εισόδημα». Μ’ άλλα λόγια, το 1 σχεδόν στα 2 παιδιά στην χώρα που πρωταγωνιστεί στην Ιατρική Ακριβείας είναι λιγότερο ή περισσότερο φτωχό. Κάτι που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την υγεία του, καθώς, σύμφωνα με τη δεύτερη μελέτη: «Οι συνέπειες της φτώχειας στην υγεία και την ευεξία των παιδιών είναι δεδομένες. Τα φτωχά παιδιά έχουν αυξημένη βρεφική θνησιμότητα, υψηλότερα ποσοστά έλλειψης βάρους κατά τη γέννηση και παρελκόμενα εξ’ αυτού προβλήματα υγείας και ανάπτυξης στη συνέχεια, αυξημένη συχνότητα και ένταση χρονίων ασθενειών όπως το άσθμα, μεγαλύτερη αβεβαιότητα ως προς την διαθεσιμότητα τροφής και χειρότερη τελικά διατροφή και ανάπτυξη, χαμηλότερη πρόσβαση σε ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας, αυξημένη πιθανότητα ακούσιου τραυματισμού και θνησιμότητας, χειρότερη στοματική υγεία, χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας και των συνεπειών της. Αυξάνονται επίσης οι ενδείξεις ότι η φτώχεια στην παιδική ηλικία προκαλεί αξιοσημείωτη επιβάρυνση στην υγείας κατά την ενήλικη ζωή…».