του Στέλιου Κραουνάκη
Πρόσφατα κατέκτησε το Όσκαρ καλύτερου ντοκυμαντέρ για το 2013 ενώ έχουν προηγηθεί σημαντικές διακρίσεις σε πολλά διεθνή φεστιβάλ (Sundance, βραβεία Bafta, Άμστερνταμ, International Documentary Association και άλλα). Η κατάληξη αυτού του success story πάντως δεν έχει καμία σχέση με το πως άρχισε και δεν αποτελεί καν το πιο σημαντικό κομμάτι του. Οι πολλές ιστορίες και οι υπέροχες ανατροπές είναι αυτές που σου κρατάνε το ενδιαφέρον αμείωτο μέχρι το τέλος.
Ο Σουηδός σκηνοθέτης της ταινίας Malic Bendjelloul το 2009, περιφέρονταν στο Κέηπ Τάουν ψάχνοντας, σύμφωνα με τα λεγόμενα του, μία ιστορία για να φιλμάρει. Εκεί πρωτοάκουσε το όνομα του Sixto Rodriguez και ξεκίνησε τα γυρίσματα της ταινίας, ανασυνθέτοντας τα κομμάτια μίας αναπάντεχης αφήγησης. Δεν είχε καμία χρηματοδότηση και στην αρχή κινηματογραφούσε με 8 mm φίλμ. Όταν έμεινε τελείως από χρήματα χρησιμοποίησε ένα smartphone με ένα app που λέγεται 8 mm vintage camera για να ολοκληρώσει την ταινία. Το μοντάζ, την επιλογή των τραγουδιών που ακούγονται στην ταινία την έκανε μόνος του, όπως το animation και τα γραφικά. Αφού ολοκλήρωσε μεγάλο μέρος της ταινίας βρήκε κάποια Βρετανικά χρήματα για τα τελευταία στάδια επεξεργασίας του φιλμ.
Δύο fans του Rondriguez από τη Νότια Αφρική το 1996, ξεκίνησαν να ανακαλύψουν τα ίχνη του. Τα τραγούδια του ακούγονται ανελλιπώς στη χώρα τους τα τελευταία τριάντα χρόνια, οι στίχοι του επηρέασαν με τον τρόπο τους, πολύ κόσμο που συμμετείχε στην εξέγερση κατά του απαρχάιντ, τον συγκρίνουν με τον Dylan και τον Springsteen, αλλά κανείς δεν ξέρει κάτι παραπάνω γι’ αυτόν εκτός από τις ελάχιστες τυπωμένες πληροφορίες στα εξώφυλλα των δύο δίσκων που κυκλοφόρησε. Οι περισσότεροι πιστεύουν τη φήμη ότι αυτοκτόνησε στη σκηνή, μπροστά στο κοινό του, γι’ αυτό δεν ξανακυκλοφόρησε δίσκο.
Ο Rodriguez, κάπου κοντά στο 1970, έπαιζε στα πιο ψαγμένα μπαράκια του Detroit. Σε αίθουσες πήχτρα, με τον καπνό από τα τσιγάρα να έχει προκαλέσει αδιαπέραστη ομίχλη εσωτερικού χώρου, έπαιζε την κιθάρα του με αυτόν τον αέρινο τρόπο, πολλές φορές με γυρισμένη την πλάτη στο κοινό. Έκανε δύο δίσκους (Cold Fact το 1970 και Coming from reality το 1971) που πήραν καλές κριτικές αλλά πούλησαν ελάχιστα αντίτυπα. Προσπάθησε να προωθήσει την καριέρα του κάνοντας ένα tour στην Αυστραλία το 1979 και ένα ακόμα το 1981 ώσπου ξαναγύρισε στην κανονική ζωή.Έκανε οικογένεια, ζούσε πάντα πολύ φτωχικά, δούλευε συνήθως σε χειρωνακτικές εργασίες, κυρίως κατεδαφίσεις κτιρίων και ήταν ενεργός ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ανθρώπων. Έβαλε μάλιστα και μία φορά υποψηφιότητα για δήμαρχος το 1989 αλλά δεν βγήκε. Η ζωή του συνεχίζονταν, τα παιδιά μεγάλωσαν, κιθάρα έπαιζε σποραδικά για το κέφι του και όλα φαίνονταν να έχουν πάρει το δρόμο τους. Ώσπου έμαθε ότι τον ψάχνουν κάτι τύποι από τη Νότια Αφρική.
Όταν προσγειώθηκε στο Κέηπ Τάουν, to 1998, υπήρχε ένα αίσθημα διάχυτης αμφιβολίας. Ούτε αυτός πίστευε ότι είχε τέτοια επιτυχία με εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων σε μία τόσο μακρινή χώρα από την μία και από την άλλη πολύ κόσμος που είχε συμβιβαστεί με την ιδέα του φημολογούμενου θανάτου του, κρατούσε τις επιφυλάξεις τους αν ήταν ο πραγματικός Rodriguez (γνωστός και ως Sugar man από το ομώνυμο τραγούδι) ή κόλπο των εταιριών διανομής. Του είχαν κλείσει συναυλίες αλλά δεν είχε μπάντα. Τελικά τακτοποιήθηκαν όλα και ήρθε η στιγμή να παίξει μπροστά σε χιλιάδες κόσμο που τον περίμενε με αγωνία. Η πιο δυνατή στιγμή του φιλμ είναι εδώ. Ο Rodriguez στη σκηνή και ο κόσμος να χειροκροτεί για δέκα λεπτά. Η σπάνια διάδραση ενός ατόμου και χιλιάδων ανθρώπων, ενα αίσθημα αμοιβαίας ευγνωμοσύνης να κυριαρχεί. «Thank you for keeping me alive» είπε και ξεκίνησε να παίζει την κιθάρα του. Ήρεμος και απέριττος.
Από τότε έχει ταξιδέψει αρκετές φορές στη Νότια Αφρική όπως και σε πολλές άλλες χώρες για συναυλίες. Με την προβολή του ντοκυμαντέρ «Searching for Sugar man» ήρθε και η επιτυχία στην Αμερική. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει να μένει στο ίδιο σπίτι που μεγάλωσε τα παιδιά του, στο Detroit, Michigan. Στις συνεντεύξεις φαίνεται τόσο απλός και προσιτός εκπέμποντας σταθερά μία πολύ θετική ενέργεια και προσγειώνοντας τους δημοσιογράφους που υπερβάλουν σε εκφράσεις θαυμασμού. Αυτό που ανακαλύπτεις όταν τον ακούς να μιλάει ή τον βλέπεις να περπατάει είναι η έντονη αίσθηση ότι αυτά τα 30 περίπου χρόνια που πέρασε στην αφάνεια της μουσικής σκηνής δεν διέκοψαν κάτι οριστικά. Ο ίδιος βρήκε τρόπο να αφήσει το ρυάκι να κυλάει συνεχώς μέσα του και όταν ήρθε η στιγμή, ήταν απλά έτοιμος.
