της Καλλιόπης Λιαδή
Λένε πως όταν επιθυμείς ή σκέφτεσαι κάτι πολύ το συναντάς εμπρός σου. Λέω, πως αν είναι ξεκάθαρο αυτό που επιθυμείς ή σκέφτεσαι πολύ, μπορείς να το αναγνωρίσεις όταν το συναντήσεις ανάμεσα σε άλλα.
Αυτό το χειμώνα τον πέρασα αναζητώντας παραμύθια, μύθους και θρύλους για τη θάλασσα και δυσκολεύτηκα πολύ να βρω κάτι που να μην έχω ξανασυναντήσει ή ξανακούσει. Πέρασε ο χειμώνας, πέρασε η άνοιξη και η έρευνα μου λίγο είχε προοδεύσει. Η ζύμωση όμως γινότανε και η βιβλιογραφία περίμενε την κατάλληλη στιγμή για να μιλήσει. Στράφηκα και στο γλυκό νερό, αναζήτησα παραμύθια για πηγές, για λίμνες και βρύσες με ανθρώπινη λαλιά, για νύμφες που λούζονται σε ποτάμια.
Προχθές, λοιπόν, γυρεύοντας κάτι άλλο από τα ράφια τις βιβλιοθήκης μου, άγγιξα δύο βιβλία που τόσο ήθελαν να μιλήσουν που…ντουπ έκανε το ένα με θόρυβο μεγάλο, νταπ έκανε το δεύτερο με ήχο πιο ήσυχο, θέλοντας να με κάνουν να τα προσέξω.
Το πρώτο ονομάζεται «Έρος Μυθοπλόκος» (εκδ. Στεφανίδη) με κείμενα και εικονογράφηση της ζωγράφου Φωτεινής Στεφανίδη που με έναν ποιητικό λόγο, γεμάτο ευαισθησία και λεπτότητα, έχει μεταφέρει μύθους για γνωστά και λιγότερο γνωστά ζευγάρια της μυθολογίας και τους παρουσιάζει ανά εποχή: της άνοιξης, του καλοκαιριού, του φθινοπώρου, του χειμώνα.
Το δεύτερο, το ελαφρύτερο και πιο παιχνιδιάρικο, είναι η «Ελιά στο πέλαγος» (εκδ. Πατάκη). Ιστορίες γεμάτες αλμύρα και φως – ακόμα και όταν χειμωνιάζει – που υπογράφει η νησιώτισσα, με καταγωγή από τη Μυτιλήνη και λατρεία για το νησί της, Φωτεινή Φραγκούλη. Την εικονογράφηση έχει κάνει η ζωγράφος και χαράκτρια Εύη Τσακνιά.
Τις σημαδιακές εμφανίσεις των βιβλίων που τόσο καιρό είχα κοντά μου αλλά δεν είχα συμβουλευτεί, συμπλήρωσε σήμερα το πρωί «Το Πετροκάραβο» (εκδ. Μεταίχμιο), η ιστορία της περήφανης νεράιδας που θέλησε να παραβγεί το φεγγάρι, γραμμένη με υπέροχο ρυθμικό λόγο από την Αγγελική Δαρλάση και εικονογραφημένη από τη Θέντα Μιμηλάκη. Ονειρική δουλειά! Την ιστορία αυτής της νεράιδας την μελετώ εδώ και καιρό σε διάφορες παραλλαγές της από το Ιόνιο και το Αιγαίο, μα αυτή η εκδοχή της – που συνάντησα ψάχνοντας στα ράφια βιβλιοπωλείου που επισκέπτομαι συχνά – με μάγεψε!
Θα μοιραστώ, λοιπόν, μια σταγόνα, από την ομορφιά αυτών των βιβλίων που ήρθαν και με βρήκαν κατακαλόκαιρα, σαν να γνώριζαν πώς τώρα είναι η ώρα να τα αγγίξω.
Από τον μύθο «Αλφειός και Αρέθουσα» που η Φωτεινή Στεφανίδη συγκαταλέγει στους θερινούς της μύθους σας παραθέτω:
Πόσο λίγο, εκτίμησες, Άρτεμις, τη δύναμη του έρωτα. Ξοπίσω της ο Αλφειός πέρασε τη θάλασσα. Το ρεύμα του ισχυρότατο απ’ τον έρωτα του, δεν ανακατεύτηκε με το πέλαγος. Έτσι , ακέραιος, καταδίωξε την Αρέθουσα δείχνοντας της πως η επιμονή στο κυνήγι και στον έρωτα έχει αποτέλεσμα. Αναπόφευκτα, τα νερά του έσμιξαν με εκείνα της μικρής πηγής. Ο Αλφειός και η Αρέθουσα είναι από τους ελάχιστους εραστές που έμειναν ενωμένοι για όσο κρατάει το πάντοτε.
Από την ιστορία Ο Ευκάλυπτος, από ένα βιβλίο που «είναι στρώμα από λέξεις που σαν μαγικό χαλί μας ταξιδεύει», όπως γράφει η Φωτεινή Φραγκούλη, μοιράζομαι αυτές τις λέξεις:
Χαρά στον ήλιο που δίνει σκοπό στα δέντρα να ψηλώνουν. Χαρά στα δέντρα που φιλοξενούν τα πουλιά. Χαρά στους ανθρώπους που γειτονεύουν με τα δέντρα. Χαρά στο δέντρο που ξεπέρασε το κτίριο.
Aπό την έμμετρη νεράιδα επιλέγω το τέλος. Μην προδώσω την ιστορία!
Αν είναι αλήθεια τώρα αυτά, ή αν είναι παραμύθι,
δεν ξέρω να σου πω εγώ με σιγουριά μεγάλη,
αφού στο Πετροκάραβο δεν έχω πάει ποτέ μου.
Άλλοι σ΄ εμένα τα΄ πανε κι έτσι κι εγώ στα λέω.
Αλλά είναι που, καρδούλα μου, παραμυθένια λόγια
στάζουνε μέλι στην καρδιά κι όμορφα εξηγούνε.
Με τα λόγια αυτά, κλείνω τον μικρό μας λογοτεχνικό περίπατο σε τρεχούμενα νερά, φυλλωσιές και καλοκαιρινό αεράκι, με ένα χαμόγελο γι’ αυτά τα αναπάντεχα συναπαντήματα, με την ευχή να έχετε ένα καλοκαίρι στην ψυχή: γάργαρο και καθαρό όπως το νεράκι της πηγής, απέραντο και βαθύ όπως η θάλασσα! Γεμάτο γλύκα, χαρμονή κι ευγνωμοσύνη για τη ζωή!
Εγώ θα κρατήσω το καλοκαίρι στο κεφάλι*, και είμαι πια σίγουρη πως ότι επιθυμώ πολύ θα έχω τα μάτια να το δω κι αυτιά να το ακούσω!
Η μελέτη των παραμυθιών για το νερό συνεχίζεται…
* Τίτλος μιας από τις ιστορίες του βιβλίου «Ελιά στο πέλαγος»
