Μετά τις ναυτικές τραγωδίες αυτή την εβδομάδα στη Μεσόγειο και το θάνατο εκατοντάδων προσφύγων και μεταναστών, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να μεταβάλει επειγόντως την προσέγγισή της στην αντιμετώπιση των θαλάσσιων διελεύσεων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι πρώτη προτεραιότητα είναι η διάσωση ανθρώπινων ζωών.
Η διέλευση της Μεσογείου από μετανάστες είναι πολύ παλιό φαινόμενο. Ωστόσο, το 2014 σημειώθηκε δραματική αύξηση στον αριθμό των προσφύγων που προβαίνουν σε αυτό το επικίνδυνο ταξίδι – ωθούμενοι από τις συγκρούσεις στη Συρία, το Κέρας της Αφρικής και σε άλλες περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής. Συνολικά, τουλάχιστον 218.000 άνθρωποι διέσχισαν τη Μεσόγειο και 3.500 άτομα έχασαν τη ζωή τους. Η Ιταλία, η οποία τον Οκτώβριο του 2013 έγινε μάρτυρας μιας μεγάλης ναυτικής τραγωδίας στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα στο νότο της χώρας, ανταποκρίθηκε θέτοντας σε εφαρμογή την επιχείρηση Mare Nostrum – η οποία είναι σχεδόν βέβαιο ότι έσωσε πολλές εκατοντάδες ζωές. Ωστόσο μετά το τέλος της Mare Nostrum, η Frontex έθεσε σε εφαρμογή την Κοινή Επιχείρηση Triton, η οποία εστιάζει κατά κύριο λόγο στην επιτήρηση των συνόρων και δευτερευόντως στην διάσωση.
Ύπατη Αρμοστεία: Ανάγκη για μια ισχυρή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει επανειλημμένα εκφράσει την ανησυχία της για το τέλος της επιχείρησης Mare Nostrum χωρίς την αντικατάστασή της από μια παρόμοια ευρωπαϊκή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης. Η Υ.Α. έχει καλέσει επανειλημμένα τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εργαστούν από κοινού για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ατόμων που διαφεύγουν από πολέμους μέσω της Μεσογείου, με στόχο τη μείωση της απώλειας ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα, μέσω της βελτιωμένης επιτήρησης, και της καλύτερης έρευνας και διάσωσης. Επίσης, τις έχει ενθαρρύνει να επικεντρωθούν περισσότερο στην αντιμετώπιση των αιτιών της θαλάσσιας διέλευσης, δίνοντας μεταξύ άλλων μεγαλύτερη έμφαση στις πολιτικές λύσεις για τις συγκρούσεις, στις καλύτερες ευκαιρίες για τους πρόσφυγες στις χώρες που συνορεύουν με ζώνες συγκρούσεων, στην παροχή ασφαλών και νόμιμων εναλλακτικών στα επικίνδυνα θαλάσσια ταξίδια, καθώς και στην ενίσχυση των συστημάτων αποβίβασης και διαχωρισμού των προσφύγων.
Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Η Ε.Ε. να αναλάβει τις ευθύνες της και να σταματήσει να θέτει τη ζωή των προσφύγων σε κίνδυνο
Ανάλογες ανησυχίες εκφράζουν και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Ειδικότερα μετά τις πρόσφατες θανατηφόρες τραγωδίες στη Μεσόγειο που εκτιμάται ότι στοίχισαν τη ζωή σε 300 επιπλέον ανθρώπους, όταν τα πλοία που τους μετέφεραν βυθίστηκαν στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούν τηνΕυρωπαϊκή Ένωση να επανεκτιμήσει άμεσα τις πολιτικές της για τους μετανάστες, τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, καθώς κι εκείνες που αφορούν στον έλεγχο των συνόρων, προκειμένου να σταματήσουν να θέτουν σε κίνδυνο χιλιάδες ζωές.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τονίζουν ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα είναι απολύτως αναγκαίες, όταν οι άνθρωποι δεν έχουν καμία νόμιμη επιλογή για να φτάσουν στην Ευρώπη. Το γεγονός αυτό τους αναγκάζει να ρισκάρουν τη ζωή τους για δεύτερη φορά, αφού έχουν ήδη εγκαταλείψει τις χώρες καταγωγής τους εξαιτίας του φόβου και του κινδύνου.