γράφει ο Τέλης Τύμπας
Το σκάνδαλο της Volkswagen που απασχολεί τα διεθνή και ελληνικά ΜΜΕ αφορά στην πραγματικότητα το τεχνικώς αδύνατο του να θέλει κάποιος και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Για να εξασφαλιστεί μια επιθυμητή ισχύς με μειωμένο καύσιμο δεν γίνεται να μην αυξηθεί αντίστοιχα και το ανεπιθύμητο απόβλητο, η εκλυόμενη τοξική ουσία. Το σκάνδαλο της Volkswagen για το οποίο διαβάζουμε αυτές τις μέρες έχει να κάνει με την απόκρυψη αυτής της πραγματικότητας με την κατασκευή μιας εικονικής εργαστηριακής πραγματικότητας μέσω μιας τεχνικής διάταξης που αποκαλείται defeat device, με την οποία ένα αυτοκίνητο με μικρό συγκριτικά κινητήρα εμφανίζεται να έχει την ισχύ μεγάλου χωρίς επιπλέον καύσιμο αλλά και χωρίς επιπλέον απόβλητο. Αν ισχύει η εκτίμηση για ισοδύναμο δέκα χιλιάδων θανάτων, ήδη, από τα οξείδια του αζώτου, στην Αγγλία, μπορούμε να φαντασθούμε τον αριθμό σε χώρες που η εισαγωγή των αδιαφανώς ρυπογόνων αυτών αυτοκινήτων ήταν πολύ μαζικότερη. Με την πυκνότητα των θανάτων να είναι μεγαλύτερη σε περιοχές που ζουν αυτοί που κατέχουν τέτοια αυτοκίνητα, δηλαδή οι λιγότερο εύποροι. Ήττα, defeat.
Αν το ένα άκρο της ιστορίας [του Volkswagen] ρέπει προς την λαϊκιστική αναπαραγωγή της ιδεολογίας του μεγάλου αυτοκινήτου των εύπορων τάξεων, με την έμφαση στην ταχύτητα να συμβάλει σκανδαλωδώς στον θάλαμο αερίων, υπάρχει κι ένα άλλο άκρο: η κινηματική ιστορία του small is beautiful που βρήκε ένα κορυφαίο σύμβολο στον διάσημο σκαραβαίο, το σκαθάρι. Το σκαθάρι που ήταν περήφανο γι αυτό που ήταν πραγματικά, ένα μικρό αυτοκίνητο, ένα λαϊκό αυτοκίνητο, όχι μια λαϊκίστική απομίμηση των μεγάλων αυτοκινήτων των πλουσίων. Ο πολύ μικρός σκαραβαίος συμβόλιζε την πραγματική εξοικονόμηση καυσίμου και προστασία της φύσης, σε άμεση αντιπαράθεση με τα πολύ μεγάλα αυτοκίνητα της μεταπολεμικής Αμερικής. Εδώ η έμφαση δεν ήταν στις ρυπογόνες ταχύτητες μέσω πολύπλοκων και κλειδωμένων defeat device αλλά, συγκριτικά, στην οικολογική μακροβιότητα ενός αυτοκινήτου απλού και ανοιχτού στην συλλογική συντήρηση. Στο ίδιο άκρο της ιστορίας βρίσκονται και τα πασίγνωστα βαν της Volkswagen -αρκετά μεγάλα για να μην είναι ατομικά κι αρκετά μικρά για να είναι οικονομικά- τα οποία μετασχηματίζονταν στη συλλογική χρήση σε κοινόβιες κατοικίες. Στο πλαίσιο μιας λαϊκής πολυχρωμίας που έγινε έμβλημα της αντίθεσης στην λαϊκιστική εντέλει μονοχρωμία της αφετηρίας της Volkswagen. Με το σήμα της Volkswagen να χρωματίζεται σκανδαλωδώς στην περίπτωση αυτή, ώστε να αλλάζει σε σύμβολο της ειρήνης, ειρήνης στην κοινωνία και ταυτόχρονα ειρήνης με τη φύση. Σε πρόδρομο τελικά σύμβολο της αντίστασης στη μετατροπή της φύσης σε θάλαμο αερίων.
